1. Đối mặt với cảm giác mệt mỏi - dấu hiệu cảnh báo cần chú ý
1.1. Cảm giác mệt mỏi như thế nào?
Cảm giác mệt mỏi là một vấn đề phổ biến, tuy nhiên, không phải ai cũng biết nguyên nhân gây ra nó
Cảm giác mệt mỏi là tình trạng giảm số lượng hồng cầu và huyết sắc tố trong máu ngoại vi, gây ra sự thiếu hụt oxy cho các tế bào trong cơ thể.
Cảm giác mệt mỏi được WHO định nghĩa là khi mức độ huyết sắc tố của một người thấp hơn so với người khoẻ mạnh cùng độ tuổi, giới tính và môi trường sống. Điều đó ngụ ý việc thiếu hụt huyết sắc tố trong máu lưu hành.
1.2. Nguyên nhân cảm giác mệt mỏi là gì?
Nguyên nhân cảm giác mệt mỏi thường bao gồm:
- Thiếu sắt: những người mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt chủ yếu đến từ: bệnh về dạ dày, ăn uống không đủ, mất máu, kinh nguyệt nhiều, nhiễm ký sinh trùng,...
- Giảm sản xuất ở tủy xương: do suy tủy, rối loạn sản xuất tủy xương.
- Thiếu acid folic: phổ biến ở những người hấp thu kém, nghiện rượu.
- Thiếu vitamin B12: thường xảy ra ở những người đã cắt hoặc mắc bệnh viêm ruột, suy tuyến tụy, phẫu thuật dạ dày.
- Bất thường nhiễm sắc thể: xảy ra do sự bất thường trong cấu trúc của hồng cầu Hemoglobin ở những người mắc bệnh Thalassemia.
- Phản ứng miễn dịch: cơ thể sản sinh kháng thể không đúng để chống lại hồng cầu, dẫn đến tổn thương hồng cầu và gây ra bệnh thiếu máu.
- Suy thận mạn: tình trạng này làm giảm số lượng tế bào cạnh cầu thận và suy giảm sản xuất Erythropoietin.
1.3. Những biểu hiện của thiếu máu cần lưu ý
Các biểu hiện của thiếu máu được phân loại như sau:
- Biểu hiện về chức năng cơ thể
+ Khi nỗ lực hay thay đổi tư thế đột ngột, thường xuyên gặp hiện tượng hoa mắt, ù tai và chóng mặt.
+ Ngất xỉu thường xảy ra ở những người mắc thiếu máu nặng.
+ Cảm giác đánh trống ngực, hồi hộp, khó thở và đôi khi cảm thấy đau ở vùng trước tim do thiếu máu cơ tim.
Vàng niêm mạc hoặc da vàng là một trong những dấu hiệu cảnh báo thiếu máu
+ Trí nhớ suy giảm, đau đầu.
+ Gặp khó khăn khi ngủ hoặc mất ngủ.
+ Dễ cáu kỉnh, thái độ nóng nảy.
+ Hiệu suất làm việc giảm sút, cả về thể chất lẫn tinh thần.
+ Cảm giác tê ở tay chân.
+ Khó tiêu hoặc tiêu chảy.
+ Đau bụng, cảm giác đầy bụng.
+ Mất hứng thú với thức ăn.
- Triệu chứng cụ thể
+ Da nhợt nhạt, mặt tái xanh.
+ Da và niêm mạc màu vàng.
+ Da và niêm mạc trở nên tối màu.
+ Lưỡi mất màu tự nhiên hoặc có vết bẩn, dày và đỏ hồng, bề mặt lưỡi trơn bóng do gai lưỡi bị mài mòn hoặc mất đi.
+ Móng dễ gãy, vết trắng, v.v.
+ Rụng tóc.
2. Chẩn đoán và điều trị bệnh thiếu máu như thế nào?
2.1. Tại sao cần phải điều trị thiếu máu?
Bệnh thiếu máu là một trạng thái sức khỏe không thể tự chẩn đoán, việc nhận biết dấu hiệu thiếu máu và điều trị sớm là cực kỳ quan trọng vì nếu bỏ qua, nguy cơ phát sinh biến chứng nguy hiểm có thể tăng cao, bao gồm:
- Cơ thể suy yếu đến mức nghiêm trọng.
- Trong thai kỳ, có thể xảy ra biến chứng dẫn đến sảy thai.
- Gặp vấn đề về tim mạch.
- Bị suy giảm lưu lượng máu đến não.
- Tim không hoạt động hiệu quả.
- Tử vong.
2.2. Phương pháp chẩn đoán thiếu máu là gì?
Khi xuất hiện những dấu hiệu của thiếu máu như đã đề cập ở trên, bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thực hiện xét nghiệm toàn diện máu. Xét nghiệm này giúp xác định và đánh giá mức độ thiếu máu. Để chẩn đoán thiếu máu thông qua xét nghiệm toàn diện tế bào máu, các chỉ số sau là cần thiết:
- Số lượng hồng cầu trong máu (RBC).
- Nồng độ hemoglobin trong máu (HGB).
- Huyết sắc tố trung bình của hồng cầu (MCH).
- Thể tích hồng cầu (HCT).
- Phân tích kích thước phân bố hồng cầu (RDW).
- Độ lớn trung bình của hồng cầu (MCV).
Xét nghiệm toàn diện tế bào máu giúp bác sĩ chẩn đoán thiếu máu một cách chắc chắn
Bên cạnh đó, để đưa ra chẩn đoán chính xác, một số xét nghiệm cận lâm sàng chuyên sâu cũng có thể được thực hiện như: xét nghiệm tủy xương, huyết tương, điện di hemoglobin,... Nếu cần thiết, bác sĩ cũng có thể yêu cầu thực hiện xét nghiệm chức năng thận và gan, kiểm tra dạ dày đại tràng, xét nghiệm nấm ký sinh trùng,… để xác định nguyên nhân thiếu máu một cách chính xác cho từng bệnh nhân.
2.3. Phương pháp điều trị thiếu máu là gì?
Để điều trị thiếu máu, nguyên tắc cần tuân thủ là:
- Xác định nguyên nhân và điều trị dựa vào nguyên nhân đó cũng như kết hợp truyền dịch bù khối hồng cầu.
- Sử dụng chế phẩm khối hồng cầu dựa trên nồng độ hemoglobin.
- Bảo đảm duy trì nồng độ hemoglobin ít nhất là 80 g/L, đặc biệt với người bị bệnh phổi mạn tính hoặc mắc bệnh tim cần duy trì nồng độ hemoglobin trên 90 g/L.
Cách điều trị thiếu máu khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh ở từng bệnh nhân. Ví dụ:
- Trong trường hợp thiếu máu ở mức độ nghiêm trọng: sử dụng thuốc dựa trên nguyên nhân gây bệnh kết hợp với truyền máu.
- Đối với các trường hợp thiếu máu do bệnh tự miễn: sử dụng thuốc ức chế hệ miễn dịch, corticosteroid.
- Đối với những người bị thiếu máu do thiếu sắt: cần bổ sung sắt, acid folic, vitamin B12 và các loại vitamin cùng khoáng chất khác.
Bệnh viện Đa khoa Mytour là một trong những địa chỉ y tế hàng đầu về xét nghiệm máu. Trung tâm xét nghiệm của bệnh viện không chỉ có đội ngũ chuyên gia, bác sĩ, kỹ thuật viên xét nghiệm có trình độ cao và kinh nghiệm lâu năm mà còn được trang bị hệ thống thiết bị y tế hiện đại nhập khẩu từ các quốc gia tiên tiến về y tế, đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn ISO 15189:2012 và chứng chỉ CAP cấp cho những phòng Lab xuất sắc thế giới. Mọi kết quả xét nghiệm đều được các bác sĩ chuyên khoa hàng đầu đọc, tư vấn và hướng dẫn chế độ chăm sóc sức khỏe toàn diện.