Thời kỳ đầu tiên của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa được tường thuật trong phần XII của cuốn hồi ký “Những năm tháng không thể nào quên”. Đoạn văn được giới thiệu trong chương trình học lớp 12.
Mytour sẽ cung cấp tài liệu Soạn văn 12: Thời kỳ đầu tiên của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, kính mời bạn đọc tham khảo chi tiết bên dưới.
Soạn bài Thời kỳ đầu tiên của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
I. Tác giả
- Võ Nguyên Giáp sinh vào ngày 25 tháng 8 năm 1911 tại làng Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình.
- Ông bắt đầu hoạt động cách mạng từ năm 1925 và là một trong những thành viên sáng lập của Đảng Cộng sản Đông Dương.
- Vào tháng 12/1944, ông được Hồ Chí Minh giao nhiệm vụ thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng Quân.
- Tháng 8/11945, ông là Ủy viên của Ủy ban Quân sự Bắc kì và là thành viên của Ủy ban Khởi nghĩa Toàn quốc.
- Sau thành công của Cách mạng Tháng Tám, ông giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Nội vụ trong Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Năm 1948, ông được thăng cấp lên hàm Đại tướng, trở thành Tổng Tư lệnh Quân đội quốc gia và dân quân Việt Nam.
- Ông là chỉ huy trực tiếp của các chiến dịch quan trọng như Chiến dịch Biên giới năm 1950, Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, và Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975.
- Võ Nguyên Giáp là một trong những Ủy viên của Bộ chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam (1951-1982), là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (1946-1980), và là Phó thủ tướng nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (1978-1992).
- Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một trong những nhà lãnh đạo xuất sắc của cách mạng Việt Nam. Cuộc đời ông luôn đi đôi với những giai đoạn quan trọng trong lịch sử của dân tộc trong thế kỷ XX.
- Với tư duy và lòng yêu nước sâu sắc, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã ghi lại những chặng đường lịch sử của dân tộc trong nhiều tác phẩm hồi kí khác nhau: Những năm tháng không thể nào quên (1970); Chiến đấu trong vòng vây (1978); Điện Biên Phủ - điểm hẹn lịch sử (1944)...
II. Các Tác Phẩm
1. Nguồn Gốc
“Những ngày đầu của nước Việt Nam mới” được tìm thấy trong chương XII của cuốn hồi ký “Những năm tháng không thể nào quên” (do tác giả Hữu Mai viết).
Tên đoạn trích được đặt bởi người biên soạn.
2. Cấu Trúc
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “hai chục vạn quân Tưởng ập vào miền Bắc”: Hồi tưởng lại lịch sử của quê hương.
- Phần 2. Tiếp theo đến “những khó khăn càng thêm trầm trọng”: Khó khăn của quê hương sau Cách mạng tháng Tám - 1945.
- Phần 3. Tiếp theo đến “ba trăm bảy mươi ki-lô-gam vàng”: Biện pháp khắc phục khó khăn.
- Phần 4. Còn lại: Bác Hồ trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới.
III. Trả Lời Câu Hỏi
Câu 1. Khám phá cấu trúc của phần trích (các phần, ý chính trong từng phần).
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1. Từ đầu đến “hai chục vạn quân Tưởng ập vào miền Bắc”: Hồi tưởng lại lịch sử của quê hương.
- Phần 2. Tiếp theo đến “những khó khăn càng thêm trầm trọng”: Khó khăn của quê hương sau Cách mạng tháng Tám - 1945.
- Phần 3. Tiếp theo đến “ba trăm bảy mươi ki-lô-gam vàng”: Biện pháp khắc phục khó khăn.
- Phần 4. Còn lại: Bác Hồ trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới.
Câu 2. Để hồi tưởng về những ngày đầu của nước Việt Nam mới, tác giả đã bắt đầu từ góc nhìn hiện tại nào? Những suy nghĩ riêng của tác giả?
- Để hồi tưởng về những ngày đầu của nước Việt Nam mới, tác giả đã bắt đầu từ góc nhìn hiện tại vào thập niên 1970.
- Suy nghĩ cụ thể của tác giả:
- Ngập tràn cảm xúc khi nhớ lại quê hương trước năm 1945: “Đã xa lắm rồi, khi người ngoại quốc không thể tìm thấy quốc gia Việt Nam trên bản đồ…”.
- Tự hào với “Chính phủ cách mạng lâm thời của miền Nam Việt Nam ra đời trong cơn lửa đạn dữ dội…”.
=> Tác giả muốn nhấn mạnh vào những khó khăn mà đất nước sẽ phải đối mặt trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới.
Câu 3. Phần trích đã nêu rõ những khó khăn nguy nan của nước Việt Nam mới như thế nào?
- Chính Trị:
- Nước Việt Nam mới sinh ra, bị bao bọc bởi kẻ thù, phải chiến đấu mạnh mẽ và thông minh, tìm mọi cách để tồn tại.
- Chính quyền cách mạng tồn tại trong nhiều ngày nhưng chưa được sự công nhận từ bất kỳ quốc gia nào. Chính quyền Tưởng xem xét chính quyền của chúng ta chỉ là một tổ chức tồn tại trong thực tế, không được thừa nhận pháp lý.
- Kinh Tế:
- Phần lớn diện tích ruộng đất ở Bắc Bộ bị bỏ hoang.
- Hạn hán kéo dài sau cơn lụt đã qua.
- Một số nhà máy Nhật chưa thể hoạt động lại.
- Hoạt động buôn bán với nước ngoài gặp trở ngại.
- Tình trạng khan hiếm hàng hóa trở nên nghiêm trọng.
- Về tài chính: vấn đề phát hành tiền Việt Nam chưa được giải quyết, kho bạc chỉ còn một triệu rách từ tay chính quyền cũ, Ngân hàng Đông Dương do Pháp kiểm soát gây rối loạn về tiền tệ. Quân Tưởng phát hành nhiều tiền Quan kim trên thị trường, gây ra khó khăn cho tài chính và hoạt động buôn bán.
- Đời sống của nhân dân rất khó khăn, nhiều người thất nghiệp, đói khổ, dịch bệnh lan rộng, quân Tưởng còn phải đối mặt với dịch chấy rận…
Câu 4. Đảng và Chính Phủ đã có những quyết sách thông minh như thế nào để vượt qua khó khăn, và được sự ủng hộ của toàn dân như thế nào?
- Về mặt chính trị:
- Hệ thống quan lại cũ đã bị giải tán, bộ máy chính quyền của Pháp đã bị phá hủy.
- Tổ chức cuộc bầu cử tổng tuyển cử trên toàn quốc để bầu ra Quốc dân đại hội.
- Phát đi sắc lệnh thành lập Hội đồng nhân dân và Uỷ ban chấp hành từ Trung ương đến cơ sở theo hình thức bỏ phiếu…
- Bản dự án Hiến pháp đã được công bố để nhận ý kiến từ các công dân về Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
- Về kinh tế - xã hội:
- Giảm thuế nhập khẩu 25%, miễn nợ cho nông dân, khôi phục sản xuất.
- Thực hiện chế độ làm việc tám giờ, yêu cầu các chủ doanh nghiệp thông báo trước khi sa thải công nhân, định mức trợ cấp cho công nhân bị sa thải…
- Tất cả công dân được khuyến khích học chữ quốc ngữ, thi cử miễn phí, động viên tinh thần đóng góp cho cộng đồng, tạo quỹ độc lập, kêu gọi mọi người tham gia “tuần lễ vàng”...
Câu 5. Trong toàn bộ phần trích, điều gì là biểu tượng và để lại ấn tượng sâu sắc nhất? Tại sao?
- Biểu tượng và để lại ấn tượng sâu sắc nhất: Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Tượng trưng cho Bác Hồ:
- Mang trong mình tình yêu đất nước và phẩm chất nhân văn cao cả: “Trong Bác, mọi vấn đề của Đảng, của quốc gia, của nhân dân đều trở thành những rung động sâu sắc trong lòng”.
- Bác luôn xem chính quyền cách mạng là chính quyền của nhân dân, vì nhân dân: Đề ra ba mục tiêu quan trọng là tiêu diệt nghèo đói, tiêu diệt sự dốt nát, và tiêu diệt kẻ xâm lược nước ngoài. Lý tưởng và tấm lòng của Bác là hạnh phúc cho nhân dân, đó là mục đích của việc giành lấy quyền lực và bảo vệ chính quyền ấy....
=> Bác Hồ là biểu tượng cao quý nhất trong lòng người dân Việt Nam.
Câu 6. Nghệ thuật viết hồi kí của tác giả trong phần trích này có điều gì đặc biệt?
- Đậm dấu ấn riêng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
- Cách viết giàu cảm xúc, phản ánh tầm quan trọng rộng lớn…