Buzz
Các nhà khoa học ghi nhận lần đầu tiên tinh tinh sử dụng chiến thuật quân sự cổ điển của con người trong cuộc chiến tranh lãnh thổ.
Trong rừng ở Tây Phi, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng tinh tinh đang thực hiện hành vi chưa từng được ghi nhận trước đây. Một số con tinh tinh di chuyển lên vùng đất cao để thu thập thông tin về đối thủ và đánh giá rủi ro.
Chiến thuật này cũng được con người sử dụng trong các cuộc xung đột và chiến tranh. Khi địch ở gần, chiếm đất cao sẽ mang lại lợi thế.
Tinh tinh sử dụng chiến thuật của con người để giành lợi thế trong việc chiến đấu tranh giành lãnh thổ.
Hành vi này được ghi lại tại Công viên Quốc gia Taï ở Côte d'Ivoire trong nghiên cứu của Đại học Cambridge và Viện Nhân chủng học Tiến hóa Max Planck kéo dài ba năm.
Nhóm đã thu thập dữ liệu GPS và hơn 21.000 giờ nhật ký theo dõi của hai nhóm tinh tinh ở Tây Phi, mỗi nhóm gồm từ 30 đến 40 cá thể trưởng thành. Cả hai nhóm có lãnh thổ riêng biệt, khoảng 5km x 7km, nhưng có sự chồng chất lẫn nhau. Trong quá trình cố gắng mở rộng lãnh thổ, hai đàn tinh tinh đã thường xuyên va chạm. Quan sát của nhà nghiên cứu cho thấy, chúng thường tuần tra để xác nhận lại ranh giới lãnh thổ, mặc dù ranh giới này không được xác định rõ ràng.
Mục tiêu của những cuộc tuần tra thường là những nơi cao, gần ranh giới của 2 đàn tinh tinh - nơi thường xảy ra xung đột. Tuy nhiên, chúng thường tránh những vị trí cao này khi trở về lãnh thổ của mình, thay vào đó chọn con đường dễ dàng và phẳng hơn.
Cuộc tuần tra thường được thực hiện bởi những nhóm nhỏ, chúng di chuyển gần nhau và cố gắng giữ im lặng. Đối với người quan sát, việc tuần tra thường bắt đầu khi chúng di chuyển và dừng lại cùng một lúc, giống như một cuộc săn mồi.
Bước tiếp theo của tinh tinh thường dựa vào thông tin thu thập từ đỉnh đồi. Ví dụ, khả năng tiến vào lãnh thổ đối phương sẽ tăng dần khi khoảng cách và số lượng tinh tinh đối thủ tăng. Nếu đối thủ ở xa hoặc đông hơn, tinh tinh có xu hướng tiến vào. Nhưng nếu đối thủ gần hoặc đông đảo hơn, chúng sẽ rút lui.
Khi đối thủ được phát hiện ở gần (khoảng 500m so với ranh giới), tỷ lệ tiến vào đối phương chỉ đạt 40%. Điều này cho thấy tinh tinh thường rút lui một cách thận trọng thay vì tấn công mạnh mẽ. Tuy nhiên, nếu đối thủ ở xa (1000m hoặc 3000m), khả năng tiến vào tăng lên lần lượt 50% và 60%.
Nhà nghiên cứu tin rằng, hành vi này cho thấy khả năng nhận thức của tinh tinh và cũng làm nổi bật nguồn gốc của xung đột giữa các đàn tinh tinh, giống như chiến tranh giữa con người.
Chiến lược và chiến thuật quân sự được coi là yếu tố đẩy mạnh quá trình tiến hóa của loài người,” giải thích tiến sĩ Lemoine.
Hành vi này của tinh tinh đòi hỏi khả năng nhận thức phức tạp, giúp bảo vệ hoặc mở rộng lãnh thổ của chúng và được ưu ái bởi chọn lọc tự nhiên,” ông nói thêm.
Việc sử dụng cảnh quan và địa hình để kiểm soát lãnh thổ có nguồn gốc sâu xa trong lịch sử tiến hóa của loài người. Sự sử dụng chiến lược như chiến tranh của tinh tinh có thể là dấu hiệu của cuộc chiến tranh sơ khai trong quá khứ,” tiến sĩ Lemoine cho biết.
IFL Science là nguồn tham khảo.
