
Núi Châu Thới tọa lạc tại phường Bình An, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương, Việt Nam. Được coi là ngọn núi bảo vệ vùng đất Đồng Nai, từ đỉnh núi có thể quan sát cảnh quan đồng bằng xung quanh tỉnh Biên Hòa xưa. Khu vực này được công nhận là danh thắng quốc gia vào ngày 21 tháng 4 năm 1989. Dưới chân núi có hồ nước tự nhiên cùng tên và nhiều mỏ đá đang được khai thác.
Các đặc điểm và lịch sử
Núi Châu Thới nằm tại phường Bình An, thành phố Dĩ An, tỉnh Bình Dương, cách thành phố Biên Hòa 4km, thành phố Thủ Dầu Một 20km và thành phố Hồ Chí Minh 24km. Ngọn núi đã được công nhận là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia vào ngày 21 tháng 4 năm 1989.
Núi Châu Thới cao 82m so với mực nước biển, trải rộng trên diện tích 25ha, nằm ở vùng đồng bằng gần các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai và TP.HCM.

Trịnh Hoài Đức trong sách Gia Định Thành Thông Chí mô tả núi Chiêu Thới (Châu Thới) là một ngọn núi xanh tốt, cây cối um tùm, đóng vai trò như một tấm bình phong bảo vệ thành phố. Trong núi có các hang động và khe nước, dân cư xung quanh và chùa Hội Sơn là nơi thiền sư Khánh Long hành đạo, nhìn ra sông lớn, tạo cảm giác như thoát khỏi thế tục.
Sách Đại Nam Nhất Thống Chí cũng mô tả núi và chùa Châu Thới tương tự như sau: Núi Chiêu Thới, còn gọi là núi Châu Thới, cách phía Nam huyện Phước Chính 21 dặm, cao chót vót như một tấm bình phong cho thành phố. Giữa núi có am Vân Tĩnh nơi ni cô Lượng tĩnh tu, dấu tích còn lại đến nay. Có một gò cao bằng phẳng với các hang động và khe nước, xung quanh là nhà dân. Trên núi có chùa Hội Sơn, nơi thiền sư Khánh Long tu hành. Năm Bính Thân, đạo Hoà Nghĩa của Lý Tài chiếm giữ Châu Thới. Năm Tự Đức thứ 3 (1850) núi được ghi vào tự điển.
Chùa Châu Thới cổ
Nằm trên núi Châu Thới, thuộc xã Bình An, huyện Dĩ An, tỉnh Bình Dương, chùa được xem là một thắng cảnh nổi bật giữa vùng đồng bằng rộng lớn. Với độ cao 82m so với mặt nước biển, ngôi chùa ẩn mình sau những hàng cây xanh tươi, xung quanh là các hồ nhân tạo đẹp mắt.

Theo các tài liệu ghi chép, chùa được xây dựng khoảng năm 1612, đầu thế kỷ 17. Thiền sư Khánh Long khi hành đạo đã lên đồi Châu Thới, thấy cảnh đẹp hữu tình bên sông núi, nên đã dựng một thảo am nhỏ để tu hành. Sau này, thảo am được gọi là chùa Hội Sơn, rồi trở thành chùa Núi Châu Thới. Mặc dù một số tài liệu cho rằng chùa được lập vào năm 1681, nhưng dù ở thời điểm nào, chùa Châu Thới ở huyện Dĩ An hiện nay vẫn là ngôi chùa cổ nhất ở Bình Dương và một trong những ngôi chùa sớm nhất ở Nam Bộ.
Đường lên chùa là một bậc thang đá với 220 bậc. Giữa khung cảnh thiên nhiên xanh mát, du khách thường gặp loài khỉ đuôi dài kiếm ăn hoặc lảng vảng quanh đó. Hiện đã có một con đường cong theo sườn núi để xe máy có thể lên chùa. [1]