Dạy trẻ cách giải quyết xung đột: Bỏ qua vấn đề này có thể biến con thành một đứa trẻ nghịch ngợm.

(Mytour) Bố mẹ cần dạy trẻ cách giải quyết xung đột với anh chị em hoặc với những người xung quanh vì đó là một trong những kỹ năng sống vô cùng quan trọng. Thông qua đó, con sẽ phát triển nhân cách và trở thành một con người tốt hơn trong tương lai.

Khi trẻ lớn lên, bạn sẽ nhận thấy thiên thần nhỏ của mình thường xuyên gặp xung đột với anh chị em trong nhà hoặc bạn bè xung quanh. Do đó, bố mẹ cần dạy trẻ biết cách giải quyết xung đột một cách khéo léo; nếu không, chúng có thể gây ra những ảnh hưởng tâm lý lâu dài.

Phần lớn chúng ta thường xuyên can thiệp khi thấy con tranh giành đồ chơi với nhau, thường bảo đứa lớn nhường cho đứa nhỏ: 'Hãy nhường em đi con yêu'. Điều đó là cách suy nghĩ áp đặt và gây ra sự căm hận trong con.

Bạn có thể xác định tình hình để biết khi nào nên can thiệp ở các mức độ dưới đây. 

1.1 Mâu thuẫn bình thường: Bố mẹ nên làm ngơ, chỉ đứng ngoài quan sát và tin rằng đây là một cơ hội để trẻ học kinh nghiệm quan trọng về cách giải quyết xung đột.

Trong hầu hết các trường hợp tranh giành đồ chơi, đứa trẻ thắng cuộc ban đầu sẽ rất vui, nhưng khi nhìn thấy đứa còn lại khóc lóc thì chúng bắt đầu mủi lòng và quay sang tự chia sẻ đồ của mình. Từ đó nó sẽ học bài học về sự thương cảm, hạn chế việc tranh giành đồ sau này. Quá trình này thường diễn ra khoảng 30 phút cho tới 1 tiếng thế nên rất cần sự kiên nhẫn của các bậc phụ huynh trong quá trình nuôi dạy con.

1.2 Mâu thuẫn có chút căng thẳng: Bố mẹ có thể can thiệp bằng cách thừa nhận sự tức giận của trẻ: “Con đang tức giận vì chuyện này đúng không?”.

- Đề cao quan điểm của mỗi bên: “Con muốn chơi con thỏ bông à? Anh cũng đã đến lượt được chơi con thỏ phải không?”.

- Trình bày vấn đề với sự tôn trọng: “Chà, điều này thực sự là thử thách. Chỉ có một con thỏ nhưng lại có hai người muốn chơi”.

- Tôi tin rằng các con có khả năng giải quyết vấn đề này: “Ba/mẹ biết rằng hai con có thể giải quyết vấn đề này một cách công bằng nhất – và làm sao để mọi người đều vui vẻ với chú thỏ bông này nữa”.

1.3 Bất đồng có thể nguy hiểm: Bạn nên tham gia và hỏi: Đây là đánh nhau chơi hay là thật vậy?

Thiết lập luật lệ trong gia đình: Con chỉ nên đánh đùa cho vui, không được đánh nhau thật để làm em/bạn bị đau. Phải ngừng lại ngay.

1.4 Tình huống nguy hiểm toàn diện: Can thiệp ngay lập tức. Bạn mô tả lại những gì cha mẹ thấy: “Ba/Mẹ thấy hai con rất tức giận với nhau và sắp làm hại nhau”.

Trước hết, các bậc phụ huynh cần hiểu rằng khi con gặp bất đồng, mâu thuẫn, tranh chấp, hay cãi vã,... đó là lúc chúng đang học các kỹ năng quan trọng. Nhờ đó, trẻ có thể học và phát triển tốt về kỹ năng sống, biết cách xử lý các tình huống trong việc bảo vệ bản thân hoặc khi có xung đột.

Đây là một trong những kỹ năng sống con cần học vì không có gì là không có mâu thuẫn trong cuộc sống này. Những xung đột xảy ra là lúc con cần học bài học của mình. Do đó, hãy tận dụng cơ hội này để dạy trẻ giải quyết xung đột.

Để con nghe lời trong những tình huống căng thẳng này, trước hết bố mẹ cần bình tĩnh và sáng suốt, từ đó có thể phân tích tình huống để đưa ra những lời giáo huấn hữu ích. Con sẽ vui vẻ tiếp thu và sẵn sàng sửa sai.

Bạn có thể học cách dạy con tính kỷ luật theo phong cách của người Nhật thông qua sự tôn trọng con. Bố mẹ tuyệt đối tránh sử dụng bạo lực, lời đe dọa, lời nguyền rủa... vì những hành động đó sẽ khiến con càng phản kháng.

Việc thừa nhận cảm xúc của mình là rất quan trọng, bạn có thể hướng dẫn và khuyến khích con sử dụng từ ngữ để diễn tả cảm xúc của mình. Chỉ cần nói ra được là trẻ đã giảm bớt sự căng thẳng và khó chịu.

Bạn hãy hỏi ý kiến của trẻ về những việc chúng đang làm, tránh những câu hỏi mơ hồ mà nên cụ thể và chi tiết.

Sau khi đã biết được cảm xúc của trẻ, bạn từng bước hỏi con về nguyên nhân gây ra xung đột. Hãy kiên nhẫn lắng nghe con cho đến khi nói hết, từ đó bạn mới hiểu rõ và tìm hướng giải quyết thích hợp.

Chúng ta thường có thói quen xấu là so sánh bản thân với người khác và tiếp tục so sánh con mình với những người khác. Con có thể cảm thấy thấp hèn và nghĩ rằng mình không tốt hoặc không xứng đáng được bố mẹ yêu thương. Thay vào đó, hãy bày tỏ tình yêu của bạn dành cho con và giải thích rằng hành động, cách cư xử như vậy cần phải thay đổi.

Giải thích cho con biết rằng gia đình là như một đội nhóm. Để thành công, tất cả mọi người trong gia đình, từ bố mẹ đến những đứa trẻ, cần hợp tác để xây dựng một ngôi nhà yên bình và đầy yêu thương. Bất kỳ xung đột nào giữa các thành viên trong gia đình đều có thể gây tổn thương cho cả gia đình.

Điều này sẽ giúp các em phát triển thành những người lớn có khả năng giải quyết sự khác biệt và quản lý mối quan hệ với người khác tốt hơn.

Chúng ta có thể nhìn nhận vấn đề một cách tổng quát nhưng trẻ em thường biểu hiện cảm xúc một cách tức thì, ví dụ như giành đồ chơi, khóc lóc, hay đánh nhau chỉ để giải tỏa cơn giận ngay lúc đó.

Bạn hãy ở bên cạnh hỗ trợ, dạy con cách suy nghĩ cẩn thận trước khi hành động và hành xử đúng đắn. Hãy khuyến khích con lắng nghe quan điểm của đối phương và tôn trọng họ như cách mà họ mong muốn.

Con còn nhỏ, việc tự ý nói lời xin lỗi không hề dễ dàng, do đó, chúng ta nên hướng dẫn: 'Con xin lỗi em đi', hoặc 'Con xin lỗi bạn đi'. 

Các bậc phụ huynh nên tận dụng thời gian rảnh để trò chuyện cùng trẻ, lắng nghe chúng. Điều này giúp trẻ dễ dàng thể hiện cảm xúc, mở lòng hơn với cha mẹ và cải thiện kỹ năng giao tiếp.