Trước khi đọc
Trả lời Câu hỏi Trước khi đọc trang 13 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Theo bạn, khi đứng trước khung cảnh của bầu trời và nước biển trong hoàng hôn, con người thường trải qua cảm xúc hoặc suy tư gì?
Phương pháp giải:
Áp dụng kiến thức và kinh nghiệm thực tế để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Đó là khung cảnh hoàng hôn, báo hiệu sự kết thúc của một ngày và thường khi gặp phải cảnh này, con người thường cảm thấy buồn bã và nhẹ nhàng hoài niệm.
Trong khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Trong khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Bạn hình dung thế nào về cảnh “nắng chiếu xuống, trời cao xanh chót vót?”
Phương pháp giải:
Đọc kỹ đoạn thơ để hiểu rõ nội dung của hình ảnh.
Lời giải chi tiết:
Trong đó có cảm giác lưu luyến, mong manh, tự do và mênh mông của bầu trời.
Trong khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Trong khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Cảnh trong khổ thơ này thể hiện tâm trạng gì của người viết?
Phương pháp giải:
Chú ý đến những hình ảnh đặc biệt trong khổ thơ.
Lời giải chi tiết:
Thể hiện sự khát khao, lòng trắc ẩn và hướng về tương lai của con người, những hình ảnh này biểu hiện những cảm xúc sâu lắng và quý báu, mang lại niềm tin và những kỷ niệm đáng nhớ trong cuộc sống, những hình tượng về thiên nhiên như dòng sông, những cánh bèo trôi trên dòng sông biểu hiện những số phận không biết đi về đâu của tác giả, một không gian mênh mông và sâu lắng, và những cảm xúc không thể diễn tả của con người.
Sau khi đọc 1
Trả lời Câu hỏi 1 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Xác định tổng quan nội dung của bài thơ và nội dung chính của từng đoạn thơ.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung từng đoạn và toàn bộ bài thơ.
Lời giải chi tiết:
- Phần 1 (Hai đoạn thơ đầu): Hình ảnh thiên nhiên và tâm trạng của nhà thơ.
- Phần 2 (Hai đoạn thơ cuối): Tình yêu với quê hương, đất nước âm thầm, sâu sắc.
– Tràng Giang hiện ra với mọi sự tương phản, sự đối lập giữa thiên nhiên, không gian vũ trụ bao la với sự sống nhỏ bé, cô đơn, mong manh…(không gian với 2 sắc thái rõ rệt: bao la vô tận và hoang sơ hiu quạnh)
Sau khi đọc 2
Trả lời Câu hỏi 2 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Đánh giá về cách đặt tên và nêu tác dụng của lời tên từ
Phương pháp giải:
- Dựa vào tên và ý nghĩa của riêng mình về tác phẩm để trả lời câu hỏi này.
- Chú ý sự kích thích từ câu đề.
Lời giải chi tiết:
- Tên “Tràng Giang” với vần “ang” trong hai âm tiết tạo ra không gian vô hạn, mênh mông về cả chiều dài và chiều rộng của con sông. Vần “ang” kéo dài vô tận giống như nỗi niềm buồn, suy tư của Huy Cận khi đứng trước sự mênh mông, không định hình của dòng sông.
→ Tên “Tràng Giang” không chỉ mở ra nội dung của bài thơ mà còn chứa đựng được nhiều tâm sự, niềm nỗi của Huy Cận về cuộc sống thế sự.
Lời tên từ “bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài”:
- Bâng khuâng: thể hiện nỗi lòng của nhà thơ trước những mênh mông, không định hình của không gian rộng lớn.
- Trời rộng, được nhân hóa “nhớ sông dài” cũng chính là ẩn dụ nỗi nhớ của nhà thơ
- Tràng Giang thể hiện nội dung tư tưởng và ý đồ của tác giả.
→ Lời tên từ chính là khung cảnh để tác giả triển khai toàn bộ cảm hứng.
Sau khi đọc 3
Trả lời Câu hỏi 3 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Phân tích vai trò của vần, nhịp thơ trong việc thể hiện tâm trạng, cảm xúc của chủ thể trữ tình
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ toàn bộ bài thơ.
- Chú ý phần vần và nhịp ở mỗi đoạn thơ
Lời giải chi tiết:
Khi đọc toàn bộ bài thơ, ta thấy vần và nhịp trong bài thơ khá tự do, không theo một quy tắc nhất định. Chính sự tự do trong cách ngắt nhịp và gieo vần ấy giúp bài thơ thêm phần sáng tạo, giúp chủ thể trữ tình bộc lộ trực tiếp những tình cảm sâu sắc của mình trước vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn cụ thể và vẻ đẹp tổng thể của quê hương nói chung.
Sau khi đọc 4
Trả lời Câu hỏi 4 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Theo bạn, trong sự đối lập với không gian “trời rộng', “sông dài', các hình ảnh “thuyền', “củi' (đoạn 1), “cồn nhỏ', “bến cô liêu', (đoạn 2), “bèo dạt…” (đoạn 3), “chim nghiêng cánh nhỏ…” (đoạn 4) biểu hiện điều gì?
Phương pháp giải:
- Đọc kỹ toàn bộ bài thơ.
- Chú ý những hình ảnh đối lập
Lời giải chi tiết:
Sự đối lập này thể hiện sự cô đơn, tâm trạng buồn rầu của tác giả khi đứng trước thiên nhiên bao la như làm cho cảm giác cô đơn giữa cuộc sống không biết đi về đâu. Chính tác giả nhận thức được con người quá nhỏ bé, không thể chống cự lại bất kỳ điều gì từ tự nhiên.
Sau khi đọc 5
Trả lời Câu hỏi 5 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Nêu chủ đề và cảm hứng chính của bài thơ.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ bài thơ.
Lời giải chi tiết:
- Chủ đề: nỗi buồn cô đơn của nhà thơ trước một dòng sông mênh mông, xa vắng → tình yêu quê hương thầm lặng, tâm hồn nhạy cảm trước thiên nhiên và niềm khao khát giao hòa với cuộc sống
- Cảm xúc chính của bài thơ Tràng Giang là nỗi buồn sâu sắc của một cái tôi cô đơn trước vũ trụ được thể hiện một cách trực tiếp thông qua một lối diễn đạt sâu sắc và rõ ràng. Tâm trạng của một cái tôi lãng mạn đó lại được thể hiện bằng cách viết tả thực hiện đại, phá vỡ các quy tắc truyền thống và đem lại một phong cách trữ tình mới.
Sau khi đọc 6
Trả lời Câu hỏi 6 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
So sánh Tràng giang (Huy Cận) và Hoàng Hạc lâu (Thôi Hiệu) để làm rõ:
a. Những điểm tương đồng và khác biệt trong đoạn thơ cuối
b. Sự khác biệt về chủ đề và hình thức thể loại giữa hai bài thơ.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ nội dung 2 tác phẩm, rút ra điểm giống và khác nhau
Lời giải chi tiết:
a.
Trong đoạn thơ cuối có câu thơ “Trên sông khói sóng cho buồn lòng ai” của Huy Cận gợi nhớ tới câu thơ trong bài Hoàng Hạc Lâu bởi:
Cả hai tác giả đều viết về khói sóng buổi hoàng hôn, cùng với nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương nhưng lạ có sự khác biệt tiêu biểu cho thơ cũ, thơ cổ điển, thơ mới, thơ hiện đại.
Thơ cũ, tả cảnh ngụ tình, gợi tâm trạng. Thơ mới, thơ của cái tôi với nỗi sầu nhân thế, cái sầu nội tâm không cần mượn tới ngoại cảnh vẫn có thể thể hiện được những cung bậc cảm xúc đa chiều.
b.
Tràng giang: Thơ bảy chữ
Hoàng Hạc lâu: thất ngôn bát cú đường luật
Sau khi đọc 7
Trả lời Câu hỏi 7 Sau khi đọc trang 14 SGK Văn lớp 12 Chân trời sáng tạo
Bài thơ Tràng giang được sáng tác theo phong cách nào? Căn cứ vào đâu để bạn kết luận như vậy?
Phương pháp giải:
Đọc kỹ toàn bộ bài thơ
Lời giải chi tiết:
- Phong cách lãng mạn
- Trong cách cảm nhận sự việc, tâm trạng bơ vơ, buồn bã phổ biến của cái tôi lãng mạn đương thời.