Buzz
Bài thảo luận: Cảm nhận của em về đoạn trích truyện “Chiếc lược ngà” của Nguyễn Quang Sáng.
Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng là một truyện ngắn kể về tình cảm cha con ông Sáu trong thời kì chiến tranh. Đây là một câu chuyện đơn giản nhưng ẩn chứa nhiều điều bất ngờ, làm nổi bật nét cao cả của tình cha con.
Truyện được viết vào năm 1966 khi tác giả tham gia cuộc kháng chiến ở Nam Bộ. Nó tập trung vào mối quan hệ giữa cha con ông Sáu, phản ánh những khó khăn mà chiến tranh mang lại. Mặc dù là một đề tài phổ biến, nhưng giá trị nhân văn của truyện được nâng cao lên đáng kể.
Truyện tập trung vào mối quan hệ giữa cha con ông Sáu và nhân vật bé Thu - một nhân vật trẻ đầy nội tâm. Mặc dù sống xa cha từ nhỏ, nhưng trong tâm trí, bé Thu luôn gắn bó với hình ảnh của cha qua những tấm ảnh. Khi gặp lại cha, nhưng hành động của Thu lại phản ánh sự phân biệt và lạnh nhạt. Tình huống cao trào của câu chuyện là khi Thu từ chối sự giúp đỡ của cha và khiêu khích ông bằng cách hất trứng cá mà ông đã chuẩn bị. Cảnh này cho thấy tính cách mạnh mẽ của Thu và gây ra một cuộc xung đột căng thẳng giữa cha và con.
Cao trào của câu chuyện đạt đến khi Thu, sau nhiều ngày kìm nén, bất ngờ thể hiện sự nhớ nhung và hối tiếc đối với cha. Điều này làm cho câu chuyện trở nên sống động và cảm động hơn bao giờ hết.
Qua nhân vật ông Ba, Nguyễn Quang Sáng đã thể hiện tình cảm đặc biệt của mình dành cho Thu. Ông cảm thông với cái tính ương bướng của cô bé, chỉ vì một vết sẹo chiến tranh trên khuôn mặt của một người lính trở về mà cô bé không chịu gọi một tiếng ba. Hình ảnh bé Thu “hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thương dài trên má của ba” mãi mãi là hình ảnh cảm động về tình cha con trong thời kỳ đầy biến động. Phút từ biệt ấy trở thành lời chia tay vĩnh viễn, làm cho nỗi buồn từ câu chuyện trở nên sâu sắc hơn, làm cho ta nhận ra sự tàn ác của chiến tranh.
Trong truyện, tác giả không chỉ tập trung vào tình cảm của nhân vật bé Thu mà còn nhấn mạnh tình yêu thương con sâu sắc của ông Sáu. Dù lúc ông đi làm nhiệm vụ quân sự, Thu vẫn còn nhỏ, nhưng tình cha con của ông vẫn mãnh liệt. Mỗi khi vợ ông đến thăm, ông đều hỏi về con. Đó là tình thương của một người cha chiến sĩ, xa nhà không thể gặp con. Khi ông trở về, hy vọng gặp con, nghe con gọi ba, nhưng thực tế là bom đạn đã thay đổi diện mạo của ông, vết thương chiến tranh khiến đứa con bé bỏng không nhận ra người cha mình. Đối mặt với sự lạnh nhạt của bé Thu, ông vẫn dành hành động thân thiết cho con, ánh mắt của ông luôn tràn đầy tình thương cha con. Ông cố gắng gần gũi với con hơn, ông đưa trứng cá cho con, nhưng khi Thu quăng trứng cá đi, ông không kìm chế được cảm xúc, ông đã đánh con. Đó là cách để giải tỏa những căng thẳng trong tâm hồn, là cách để thể hiện tình yêu của ông. Với ông, mong muốn được gặp vợ con cũng không thành hiện thực. Đó là bi kịch của chiến tranh. Khi chia tay vợ con, ông chỉ cảm thấy hạnh phúc một lần, khi Thu nhận ra ba mình và gọi một tiếng ba. Ông ôm con, lau nước mắt, hôn lên mái tóc con. Ông ra đi với nỗi nhớ vợ con không thể nào tả được, với lời hứa mang về chiếc lược và nỗi ân hận về việc đánh con. Lời dặn dò của con gái: 'Ba về, ba mua cho con một cây lược” ông luôn giữ trong lòng. Tất cả tình thương của ông đều trao cho chiếc lược ngà tự làm cho con. Có khúc ngà, ông Sáu “rất vui nhưng cũng rất buồn”. Chi tiết này thể hiện sự hạnh phúc mà người cha trải qua khi làm quà cho con. Ông làm lược ngà rất tỉ mỉ và thận trọng. Ông ngồi cưa từng chiếc răng, như một người thợ bạc. Khi hoàn thành lược, ông cẩn thận khắc dòng chữ “yêu thương Thu con của ba'. Mỗi lần ông chải tóc, ta lại liên tưởng đến lời hứa ông gửi gắm yêu thương vào chiếc lược nhỏ xinh. Nhưng không may là ông Sáu đã hy sinh, nhưng tình thương cha con mãi mãi không bao giờ mất đi. Khi ông hấp hối, ông “đưa tay vào túi, lấy chiếc lược ra và đưa cho ông Ba, rồi nhìn mãi rồi tắt thở. Mặc dù không nói lời nào, nhưng ánh mắt của ông Sáu chứa đựng biết bao nỗi niềm, những điều chưa thể nói thành lời.
Hình ảnh của ông Sáu, người cha yêu thương con hết mực, sẽ mãi còn sống trong lòng chúng ta. Chiếc lược ngà với dòng chữ sẽ mãi là kỷ vật, là bằng chứng cho nỗi đau, bi kịch của chiến tranh. Nó khiến chúng ta phải suy ngẫm về những tổn thương, mất mát mà chiến tranh đã mang lại. Tác giả muốn qua đó khẳng định sự phẫn nộ với chiến tranh.
Truyện ngắn Chiếc lược ngà đã thành công khi kết hợp kể chuyện với miêu tả tâm lý nhân vật, xây dựng tâm trạng nhân vật một cách nhất quán và sâu sắc. Truyện được kể từ góc nhìn của ông Ba, làm cho câu chuyện trở nên chân thực, tin cậy và sâu sắc, giúp độc giả cảm thấy đồng cảm, chia sẻ và hiểu được tâm trạng của từng nhân vật. Hơn nữa, cách sắp xếp tình huống mạch lạc, đầy bất ngờ khiến cho người đọc không thể rời mắt.
Truyện đã tái hiện lại thời kỳ chiến tranh và qua đó, tác giả muốn nhắc nhở chúng ta về những tổn thương, mất mát mà chiến tranh gây ra. Tình cảm cha con sâu sắc của ông Sáu đã vượt qua bom đạn để trở nên thiêng liêng, sáng sủa và gắn bó mật thiết với tình yêu quê hương, đất nước.
Dương Ngân Hà - Lớp 9G Trường THCS Nghĩa Tân - Cầu Giấy - Hà Nội
