Dạy viết văn 7 - Tiếng gà rộn rã SGK Ngữ Văn 7 tập 1: Chuyến bay của cánh diều - một cách chi tiết

Buzz

Nội dung bài viết

Khám phá trước bài thơ Tiếng gà rộn rã và tìm hiểu thêm về tác giả Xuân Quỳnh

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh tập trung vào kỉ niệm tuổi thơ và tình cảm gia đình.
- Tác giả sinh năm 1942 và là người được biết đến như 'nữ hoàng thơ tình yêu' của Việt Nam.
- Thơ của bà thường mang tính gần gũi, bình dị, thể hiện lòng yêu thương và chăm sóc sâu sắc của người bà đối với cháu.
- Bài thơ chủ yếu nhắc đến tiếng gà trưa, gợi lại những kí ức về quê hương và người thân.

Khám phá trước bài thơ Tiếng gà rộn rã và tìm hiểu thêm về tác giả Xuân Quỳnh

Nội dung chính

Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước.

Chuẩn bị 1

Câu 1 (trang 49, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Khám phá trước bài thơ Tiếng gà rộn rã, tìm hiểu thêm về tác giả Xuân Quỳnh

Phương pháp giải:

Đọc bài thơ, tìm hiểu về tác giả

Lời giải chi tiết:

* Tác giả Xuân Quỳnh:

- Xuân Quỳnh sinh năm 1942 và mất năm 1988, tên đầy đủ là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh.

- Quê ở làng An Khê, ven thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).

- Bà là một trong những nhà thơ nữ xuất sắc của Việt Nam, được mệnh danh là nữ hoàng thơ tình yêu của Việt Nam.

- Thơ của Xuân Quỳnh thường viết về những tình cảm gần gũi, bình dị, trong sáng của đời sống gia đình và cuộc sống hàng ngày, biểu lộ những rung cảm và khát vọng của một trái tim phụ nữ chân thành, tha thiết và đằm thắm.

- Xuân Quỳnh được tặng Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2001.

- Một số tác phẩm tiêu biểu:

+ Các tập thơ: Chồi biếc (1963), Hoa dọc chiến hào (1968), Lời ru trên mặt đất (1978), Chờ trăng (1981), Tự hát (1984). Trong đó có một số bài thơ đặc biệt nổi tiếng: Thuyền và biển, Sóng, Tiếng gà trưa, Thơ tình cuối mùa thu…

+ Một số tác phẩm viết cho thiếu nhi: Mùa xuân trên cánh đồng (truyện thiếu nhi, 1981), Bầu trời trong quả trứng (thơ văn thiếu nhi, 1982)...

Chuẩn bị 2

Câu 2 (trang 49, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Chia sẻ với bạn bè về kỷ niệm đáng nhớ nhất với những người thân trong gia đình mà em nhớ nhất

Phương pháp giải:

Chia sẻ kỷ niệm của mình với người thân mà em nhớ nhất

Gợi ý:

- Kỷ niệm đó là gì? Với ai?

- Kể lại kỷ niệm đó

- Kỷ niệm đó mang lại cho em cảm xúc gì?

Lời giải chi tiết:

Kỷ niệm đáng nhớ nhất của em với bố là Tết Trung thu năm ngoái. Bố em đã tự tay làm lồng đèn ông sao cho em. Tự tay bố đan chế tre, chuột nan và làm khung đèn con thỏ, đèn con cá chép và đèn ông sao. Em vui lắm vì được ngắm nhìn bố tập trung làm từng chi tiết của chiếc lồng đèn

Đọc hiểu 1

Câu 1 (trang 49, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Đọc nhanh bài thơ, chỉ ra dòng nào không đủ năm chữ. Số dòng trong mỗi khổ có giống nhau không?

Phương pháp giải:

Đếm chữ trong mỗi dòng thơ và số dòng trong mỗi khổ

Lời giải chi tiết:

- Các dòng thơ không đủ năm chữ: dòng “Tiếng gà trưa” ở đầu mỗi khổ 2, 3 và 5.

- Trong mỗi khổ, số dòng có chiều dài khác nhau. Ví dụ, khổ 1 có 7 dòng, khổ 2 có 6 dòng, và khổ 3 lại có 4 dòng

Đọc hiểu 2

Câu 2 (trang 50, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Phân biệt vần và nhịp trong bài thơ

Phương pháp giải:

Đọc bài thơ, nhận diện vần và nhịp.

Lời giải chi tiết:

- Cách dùng vần trong bài thơ rất linh hoạt. Phần lớn vần trong bài thơ là vần tự nhiên, thậm chí không cần phải chú trọng đến việc giữ vần đúng mà chỉ cần giữ âm điệu.

- Các dòng thơ thường có nhịp 3/2 hoặc 2/3, có dòng thơ ngắt nhịp 1/4.

Cuối bài 1

Câu 1 (trang 51, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Cảm xúc chủ đạo trong bài thơ Tiếng gà trưa là gì? Điều gì đã gợi lên cảm xúc đó? Em hiểu người gọi bản thân là “cháu” trong bài thơ là ai?

Phương pháp giải:

Đọc bài thơ và xác định người chứa đựng tình cảm sâu sắc, chỉ ra cảm xúc chủ đạo

Lời giải chi tiết:

- Cảm xúc nổi bật trong bài thơ là nỗi nhớ.

- Nguồn gốc của cảm xúc:

+ Trên đường đi chiến đấu, người lính nghe thấy tiếng gà trưa nhảy ổ. Âm thanh thân thuộc đó gợi lên kí ức tuổi thơ đẹp đẽ về hình ảnh của những con gà mái mơ, mái vàng, đặc biệt là hình ảnh người bà với tình yêu và sự chăm sóc cho cháu. Tiếng gà trưa đã đi cùng người lính vào cuộc chiến đấu, kèm theo là tâm trạng chân thành của quê hương.

+ Dòng chảy cảm xúc : khi nghe thấy tiếng gà trưa ⟹ tiếng gà trưa gợi lại kí ức tuổi thơ đẹp đẽ

⟹ Nỗi nhớ mạnh mẽ với hình ảnh người bà yêu thương, luôn luôn quan tâm và chăm sóc cho cháu nhỏ.

⟹ Nỗi nhớ về quê hương, là động lực thúc đẩy người lính cầm súng bước vào cuộc chiến.

- Người gọi bản thân là “cháu” trong bài thơ là người lính trên đường đi chiến đấu

Cuối bài 2

Câu 2 (trang 51, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Dòng thơ “Tiếng gà trưa” được lặp lại bao nhiêu lần trong bài thơ? “Tiếng gà trưa” đã gợi lại những hình ảnh và kí ức gì của tuổi thơ ở người cháu? Em ấn tượng với hình ảnh hoặc kí ức nào nhất? Tại sao?

Phương pháp giải:

Đọc bài thơ và đếm số lần lặp lại của dòng thơ. Liệt kê các hình ảnh được kích thích bởi “Tiếng gà trưa” và chọn ra hình ảnh ấn tượng nhất

Lời giải chi tiết:

- Dòng thơ “Tiếng gà trưa” lặp lại 3 lần ở đầu các khổ thơ 2, 3 và 5.

- “Tiếng gà trưa” đẩy lên trong tâm trí người lính hình ảnh những con gà mái mơ, mái vàng và tổ trứng hồng đẹp, kí ức về tuổi thơ tò mò xem gà đẻ trứng mà đã bị bà mắng. Đặc biệt, “Tiếng gà trưa” đưa về hình ảnh người bà giàu lòng yêu thương, luôn quan tâm và chăm sóc cháu nhỏ, mong ước nhỏ bé được mua quần áo mới từ tiền bán gà. Ước mơ trong tuổi thơ ngây thơ ấy vẫn sống đọng trong giấc mơ của họ.

- Em ấn tượng nhất với hình ảnh người bà lo lắng chăm sóc đàn gà, dành tiền từ việc bán gà để mua quần áo mới cho người cháu, xây dựng ước mơ tươi đẹp của tuổi thơ. Hình ảnh này thể hiện tình cảm bà cháu sâu sắc, bà hy sinh hết mình để chăm sóc cho cháu có cuộc sống hạnh phúc

Cuối bài 3

Câu 3 (trang 51, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Người bà được tạo dựng qua những hình ảnh, chi tiết nào? Qua đó, em cảm nhận như thế nào về người bà và tình cảm mà người cháu dành cho bà?

Phương pháp giải:

Liệt kê những hình ảnh, chi tiết gắn với người bà. Nêu cảm nhận của em về người bà và tình cảm của người cháu dành cho bà

Lời giải chi tiết:

Người bà hiện ra qua những hình ảnh, chi tiết sau:

- Tâm hồn nhân hậu, đặc biệt trong cảnh khó khăn: Bà chăm lo từng quả trứng/ Bảo ban từng con cẩn thận

- Dành hết tình yêu thương chăm sóc cho cháu: dành tiền từ việc bán gà để mua quần áo mới cho cháu.

- Dặn dò, nhắc nhở cháu, ngay cả khi có trách mắng cũng vì tình yêu thương cháu.

⟹ Qua những ký ức về bà, tác giả đã thể hiện tình cảm sâu sắc giữa bà và cháu. Bà chăm sóc, quan tâm cho cháu; cháu biết ơn và kính trọng bà.

Cuối bài 4

Câu 4 (trang 51, SGK Ngữ Văn 7, tập 1):

Theo em, tại sao chúng ta luôn nhớ về người thân trong gia đình mỗi khi xa nhà hoặc gặp khó khăn?

Phương pháp giải:

Kết nối với trải nghiệm cá nhân để trả lời câu hỏi

Lời giải chi tiết:

Mỗi khi xa nhà hoặc gặp khó khăn, chúng ta thường phải tự mình đối mặt và giải quyết các vấn đề phức tạp. Lúc đó, những ký ức về những ngày thơ bé được quan tâm chăm sóc sẽ tự nhiên hiện về. Một cách không tự chủ, chúng ta bỗng nhớ đến bố mẹ, ông bà và gia đình thân yêu, những người đã chăm sóc lo lắng từng bước tiến tới ngày hôm nay, giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Tác giả Xuân Quỳnh là ai và có những đóng góp gì nổi bật trong văn học Việt Nam?

Xuân Quỳnh, sinh năm 1942, là một trong những nhà thơ nữ xuất sắc của Việt Nam. Bà nổi tiếng với những tác phẩm thơ tình yêu, gia đình và cuộc sống giản dị. Các tác phẩm tiêu biểu của bà bao gồm 'Sóng', 'Tiếng gà trưa' và 'Thuyền và biển'. Bà được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật vào năm 2001.

Bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh gợi lên những cảm xúc gì về gia đình?

Bài thơ 'Tiếng gà trưa' gợi lên cảm xúc nỗi nhớ sâu sắc về gia đình, đặc biệt là hình ảnh người bà yêu thương. Tiếng gà trưa nhắc nhớ về tuổi thơ tươi đẹp, về những kỷ niệm ấm áp của tình bà cháu và tình yêu quê hương, đất nước.

Những hình ảnh nào trong bài thơ Tiếng gà trưa đặc biệt ấn tượng về tình cảm bà cháu?

Hình ảnh người bà chăm sóc đàn gà, dành tiền từ việc bán gà để mua quần áo cho cháu là điểm nhấn trong bài thơ. Hình ảnh này thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của người bà đối với cháu và niềm mong ước cháu có một cuộc sống tốt đẹp.

Bài thơ Tiếng gà trưa đã sử dụng các biện pháp nghệ thuật nào để tạo nên không gian thơ mộng và cảm xúc sâu sắc?

Bài thơ sử dụng các biện pháp nghệ thuật như lặp lại dòng 'Tiếng gà trưa' để nhấn mạnh ký ức tuổi thơ, và dùng vần tự nhiên để tạo nhịp điệu êm đềm, dễ dàng gợi lên cảm xúc về quê hương và gia đình. Bài thơ cũng có nhịp điệu thay đổi, từ chậm rãi đến dồn dập, tạo cảm giác sống động.

Tại sao tiếng gà trưa lại có ý nghĩa đặc biệt trong bài thơ của Xuân Quỳnh?

Tiếng gà trưa là biểu tượng của quê hương và tuổi thơ trong bài thơ. Âm thanh này gợi lên ký ức về những ngày tháng bình yên, gắn bó với người bà và cuộc sống giản dị. Nó còn là sợi dây nối liền quá khứ với hiện tại, khơi dậy cảm xúc về gia đình và tình yêu thương vô điều kiện.