Dạy viết văn Thiên Trường văn vọng SGK Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức - chi tiết

Buzz

Đọc tóm tắt

- Em rất thích ngắm hoàng hôn vì đó là khoảnh khắc yên bình, đẹp đẽ và hạnh phúc kết thúc một ngày dài với bao điều thú vị.
- Bài Thiên Trường Vãn Vọng theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, tái hiện cảnh vật buổi hoàng hôn với sự thay đổi tinh tế của không gian và thời gian, gợi lên một bức tranh cuộc sống bình yên và gần gũi.

Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 43, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Em có thích ngắm cảnh hoàng hôn không? Vì sao?

Phương pháp giải:

Em trình bày cảm nhận của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Em rất thích ngắm hoàng hôn bởi đó là khoảnh khắc yên bình, đẹp đẽ và hạnh phúc kết thúc một ngày dài với bao điều thú vị.

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Hãy xác định thể thơ của bài Thiên Trường vãn vọng và cho biết em dựa vào các yếu tố nào để nhận biết thể thơ đó.

Phương pháp giải:

Đếm số từ, số câu và dựa vào kiến thức về thể loại thơ để trả lời.

Lời giải chi tiết:

Bài Thiên Trường vãn vọng theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

- Số câu: 4 câu

- Số chữ trong mỗi câu: 7 chữ/câu

- Hiệp vần: chữ cuối câu 1, 2, 4 (yên - biên - điền)

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Cảnh vật ở hai câu thơ đầu được tái hiện vào khoảng thời gian nào? Chỉ ra mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh được miêu tả.

Phương pháp giải:

Đọc kỹ 2 câu thơ đầu để trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Cảnh vật ở hai câu thơ đầu được tái hiện vào buổi hoàng hôn.

- Mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh được miêu tả:

+ Khung cảnh đặc trưng của buổi chiều muộn nơi làng quê: trước thôn, sau thôn “mờ mờ như khói phủ”. “Khói” ở đây có thể là làn sương mỏng nhẹ buông xuống lúc hoàng hôn; cũng có thể là sương pha cùng khói lam chiều tỏa ra từ những mái rạ trong thôn.

+ Cảnh hoàng hôn mờ ảo, nơi thì nắng nhạt dần, nơi thì nắng đã tắt khiến cho bóng chiều bảng lảng “nửa như có, nửa như không”. Thời gian vô hình đã được “hữu hình hóa” qua sự biến đổi tinh tế của cảnh vật.

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Những hình ảnh ở hai câu thơ cuối đã gợi lên một bức tranh cuộc sống như thế nào?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ hai câu thơ cuối và miêu tả lại bức tranh cuộc sống.

Lời giải chi tiết:

- Tiếng sao mục đồng và hình ảnh trẻ chăn trâu “lùa trâu về hết”: âm thanh trong trẻo, hồn nhiên; hình ảnh quen thuộc gợi thời gian của buổi hoàng hôn, không gian thanh tĩnh – khi mọi hoạt động dần lắng xuống, con người và loài vật đều tìm về nơi yên bình, nghỉ ngơi, …

- Từng đôi cò trắng đậu xuống cánh đồng: hình ảnh gần gũi, thân quen nơi những cánh đồng quê Bắc Bộ, gợi nhiệp sống đời thường bình yên, âm áp.

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Bài thơ tái hiện cảnh vật và cuộc sống con người trong nhiều khoảng không gian. Em hãy chỉ ra những khoảng không gian đó theo trình tự được miêu tả trong bài thơ.

Phương pháp giải:

Chỉ ra các khoảng không gian theo trình tự được miêu tả trong bài.

Lời giải chi tiết:

- Không gian trải rộng, từ xa đến gần: nhan đề “vãn vọng” (nhìn xa), hình ảnh “sau thôn, trước thôn”, từ toàn cảnh đến cận cảnh

- Không gian trải dài: theo con đường trẻ mục đồng “lùa trâu về hết”

- Không gian được nối từ cao xuống thấp: theo những đôi cò trắng bay liệng, đậu xuống cánh đồng

Sau khi đọc 5

Câu 5 (trang 44, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Theo em, qua bức tranh thiên nhiên và cuộc sống được tái hiện trong bài thơ, tác giả đã bộc lộ cảm xúc, tâm trạng gì?

Phương pháp giải:

Đọc bài thơ để xác định tâm trạng của tác giả.

Lời giải chi tiết:

Tâm trạng của tác giả: Ta hình dung tác giả như đang đắm chìm mơ màng trong không gian buổi chiều tà dừng dịu quyến rũ ấy. Trong lòng trào dâng một tình yêu thương, thái độ trân trọng dành cho thiên nhiên, con người, cuộc sống. Đồng thời thể hiện niềm vui, hạnh phúc trước vẻ đẹp thanh bình của cuộc sống đời thường.

Sau khi đọc 6

Câu 6 (trang 45, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Câu kết trong bài thơ tứ tuyệt Đường luật thường để lại dư âm. Hãy cho biết câu kết trong Thiên Trường vãn vọng có thể gợi cho em những cảm xúc, suy nghĩ gì.

Phương pháp giải:

Nêu cảm xúc, suy nghĩ về câu kết của bài thơ.

Lời giải chi tiết:

- Vẻ đẹp của cuộc sống thanh bình: câu thơ gợi khung cảnh đồng quê bình yên, mở ra liên tưởng về những mùa mưa ấm, về sự sống sinh sôi nảy nở, nhịp sống bình yên quý giá sau những năm tháng chiến tranh chống quân Nguyên xâm lược.

- Vẻ đẹp của tâm hồn tác giả được thể hiện qua tình yêu thương bao trùm vạn vật; thái độ nâng niu, trân trọng bình dị của đời thường; niềm hạnh phúc trước cuộc sống thanh bình của nhân dân…

Sau khi đọc 7

Câu 7 (trang 45, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Tác giả Thiên Trường vãn vọng còn là một vị vua. Điều đó gợi cho em những suy nghĩ gì khi đọc bài thơ?

Phương pháp giải:

Nêu suy nghĩ của em.

Lời giải chi tiết:

Tác giả của bài thơ là một vị vua có tâm hồn thi sĩ. Đọc bài thơ, ta thấy hoàn toàn không có sự ngăn cách nào giữa một người lãnh đạo cao nhất của một quốc gia với một người nông dân thuần phác (cảnh được nhìn và miêu tả ở những nét gần gũi và dân dã nhất). Điều đó cho thấy, nhà vua rất gần dân chúng, rất yêu dân, yêu chuộng sự thanh bình. Phải chăng vì các vị vua Trần rất thân dân, yêu dân như con mà mỗi khi đứng trước họa xâm lăng (nhất là trong ba lần quân Nguyên – Mông xâm lược nước ta) nhà Trần đều lãnh đạo nhân dân chống xâm lược thành công.

Viết kết nối với đọc

Câu hỏi (trang 45, SGK Ngữ văn 8, tập 1)

Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trình bày cảm nhận của em về nhan đề hoặc một hình ảnh đặc sắc trong bài thơ Thiên Trường vãn vọng.

Phương pháp giải:

Lựa chọn một hình ảnh mà em thấy đặc sắc và viết đoạn văn nêu cảm nhận.

Lời giải chi tiết:

Cảm nhận về cảnh mục đồng thổi sáo dẫn trâu về nhà:

Bóng chiều dần buông xuống, mặt trời khuất dần sau ngọn núi. Những cánh cò tìm về chốn bình yên sau một ngày kiếm ăn vất vả. Những cơn gió thoảng qua xua dần không khí nóng bức, để lại cảm giác êm dịu và mát mẻ ngày hè. Đàn trâu thong dong bước về chuồng trên con đường làng quen thuộc, nhè nhẹ ve vẩy chiếc đuôi. Những chú bé ngồi vắt vẻo trên lưng trâu, tay cầm sáo thổi vang. Cảnh làng quê thật yên bình và gần gũi biết bao.

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Em có thích ngắm cảnh hoàng hôn không? Vì sao?

Có, tôi rất thích ngắm hoàng hôn vì đó là khoảnh khắc yên bình, tuyệt đẹp khi một ngày dần khép lại, mang lại cảm giác thanh thản và hạnh phúc.

Bài thơ 'Thiên Trường vãn vọng' sử dụng thể thơ nào và làm sao để xác định thể thơ này?

Bài thơ 'Thiên Trường vãn vọng' sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, với 4 câu và 7 chữ mỗi câu. Để xác định thể thơ, cần đếm số câu, số chữ trong mỗi câu và nhận diện hiệp vần.

Cảnh vật trong hai câu thơ đầu của bài 'Thiên Trường vãn vọng' được miêu tả vào khoảng thời gian nào?

Cảnh vật trong hai câu thơ đầu được miêu tả vào buổi hoàng hôn, với không gian mờ mờ như khói, phản ánh sự yên tĩnh của thời gian chiều muộn.

Những hình ảnh trong hai câu thơ cuối của bài thơ 'Thiên Trường vãn vọng' gợi lên bức tranh cuộc sống như thế nào?

Hình ảnh tiếng sao mục đồng và trẻ chăn trâu, cùng những đôi cò trắng đậu xuống cánh đồng, tạo nên một bức tranh về cuộc sống yên bình, tĩnh lặng, và gần gũi với thiên nhiên.

Bài thơ 'Thiên Trường vãn vọng' tái hiện không gian và cuộc sống con người qua những khoảng không gian nào?

Bài thơ miêu tả không gian từ xa đến gần, bắt đầu từ toàn cảnh đến cận cảnh của làng quê, tiếp theo là không gian theo con đường chăn trâu, và cuối cùng là không gian từ cao xuống thấp với hình ảnh những đôi cò bay.

Cảm xúc và tâm trạng của tác giả trong bài thơ 'Thiên Trường vãn vọng' là gì?

Tác giả bộc lộ cảm xúc yêu thiên nhiên, trân trọng cuộc sống thanh bình qua những hình ảnh của làng quê yên tĩnh, đồng thời thể hiện sự hạnh phúc và tình yêu với con người, cuộc sống.

Câu kết trong bài thơ 'Thiên Trường vãn vọng' gợi cho em những suy nghĩ và cảm xúc gì?

Câu kết trong bài thơ gợi lên vẻ đẹp thanh bình của cuộc sống đồng quê và thể hiện tình yêu thương, sự trân trọng của tác giả đối với thiên nhiên và cuộc sống bình dị.