I. Dàn ý phân tích khổ 2 trong bài thơ Từ ấy của Tố Hữu
1. Mở bài:
- Giới thiệu về tác giả Tố Hữu và tác phẩm “Từ ấy”.
- Nêu khái quát nội dung của khổ thơ 2 trong bài thơ.
2. Thân bài:
a. Nội dung: Nhận thức mới về lẽ sống
- Cấu trúc câu thơ chủ động: tôi + buộc + lòng tôi + để…. -> Thể hiện sự rõ ràng, chắc chắn, và tự nguyện trong nhận thức.
- “Buộc”: thể hiện sự hòa nhập giữa cái “tôi” riêng và cái “ta” chung của dân tộc.
- “Trang trải”: tâm hồn mở rộng với cuộc đời, tạo nên sự đồng cảm sâu sắc.
- “Trăm nơi”: hoán dụ cho mọi người sống ở khắp nơi, cùng sẻ chia, “trang trải” với nhau.
- “Khối đời”: ẩn dụ chỉ khối đoàn kết lao động, cùng phấn đấu vì mục tiêu chung.
+ “Để”, “với”: điệp từ tạo nhịp thơ dồn dập, thúc giục.
-> Tâm hồn nhà thơ đã hòa vào cuộc sống, khả năng đồng cảm với mọi người trở nên sâu sắc hơn.
=> Tố Hữu tìm thấy niềm vui và sức mạnh mới không chỉ từ nhận thức mà còn từ tình cảm yêu thương, sự kết nối trái tim với mọi người => Khẳng định mối quan hệ sâu sắc giữa văn học và cuộc sống, đặc biệt là cuộc sống của nhân dân lao động.
b. Nghệ thuật
- Biện pháp tu từ: ẩn dụ, hoán dụ, điệp từ
- Sử dụng các danh từ “tôi”, “mọi người”, “hồn khổ” giúp làm nổi bật nội dung khổ thơ.
- Giọng thơ mạnh mẽ, nhịp điệu nhanh và dồn dập, tạo cảm giác phấn khởi.
3. Kết bài:
- Chia sẻ cảm nhận của em về khổ 2 của bài thơ Từ ấy, gắn kết với nội dung chung của toàn bài.
II. Bài văn mẫu phân tích khổ 2 bài Từ ấy
Tố Hữu là một thi sĩ cách mạng nổi bật trong giai đoạn thơ 1930-1945. Tập thơ đầu tay của ông có tên là “Từ ấy”. Bài thơ được sáng tác vào tháng 7 năm 1938, khi ông chính thức gia nhập Đảng. Bài thơ đã ghi lại những kỷ niệm và cảm xúc sâu sắc về những ngày tháng tươi đẹp khi được đồng hành cùng mọi người chiến đấu vì lý tưởng cao đẹp - giành lại độc lập cho Tổ quốc. Khổ 2 của bài thơ “Từ ấy” thể hiện sự giác ngộ, quyết tâm gắn bó với nhân dân lao động.
Tôi liên kết trái tim mình với mọi người
Để tình cảm lan tỏa khắp muôn nơi
Để tâm hồn tôi hòa vào bao tâm hồn lao khổ
Gắn bó với nhau hơn, tạo thành sức mạnh từ khối đoàn kết.
Trong khổ thơ đầu tiên, Tố Hữu thể hiện lòng biết ơn sâu sắc với Đảng, vì ánh sáng của lý tưởng Đảng đã xua tan bóng tối của tư tưởng tiểu tư sản, mở ra cho nhà thơ một chân trời mới về nhận thức, tư tưởng và tình cảm. Những biện pháp ẩn dụ được sử dụng để câu thơ trở nên bay bổng, lãng mạn, thể hiện niềm vui sướng vô bờ của người thanh niên yêu nước khi tìm thấy ý nghĩa cuộc đời. Khổ thơ này, tác giả dùng ngôn ngữ giản dị, chân thành để bày tỏ ước muốn của mình. Câu thơ chủ động: 'tôi buộc lòng tôi… để' thể hiện sự tự nguyện, gắn kết, cùng chia sẻ với 'mọi người'. 'Buộc' là động từ thể hiện sự gắn bó, nhà thơ quyết hòa mình vào cái 'ta' chung của 'bao hồn khổ' trên 'khắp muôn nơi'.
Thơ ca thời kỳ đó thường mang đậm dấu ấn cá nhân của từng thi sĩ. Như Huy Cận với nỗi buồn mênh mông, xa xôi; Nguyễn Tuân với phong thái ngông nghênh, bất cần. Mỗi tác giả đều có một cá tính đặc biệt, nhưng thời đại đó, đa số người dân còn lo toan từng bữa ăn, tấm áo, không có thời gian tìm hiểu thơ ca có vẻ xa vời. Chính vì vậy, Tố Hữu đã quyết định mở rộng lòng mình, hòa nhập với cuộc sống, để thấu hiểu và đồng cảm với những khó khăn, vất vả của người lao động. Ông mong muốn trở nên gần gũi, thân thiết với mọi người để cùng tạo thành khối đoàn kết, chiến đấu đuổi thực dân. Những câu thơ giản dị kết hợp với điệp từ 'để', 'với' tạo nên nhịp điệu gấp gáp, thúc giục mọi người chung tay phấn đấu. Từ khổ thơ này, người đọc nhận thấy chân dung người chiến sĩ Tố Hữu - một người luôn khao khát cống hiến cho cách mạng, cho Tổ quốc.
Bài thơ 'Từ ấy' là tiếng lòng của một thanh niên yêu nước đã giác ngộ lý tưởng cộng sản. Sự thay đổi trong tâm trạng của nhà thơ được khắc họa sinh động qua hình ảnh tươi sáng, biện pháp tu từ và ngôn ngữ đầy nhạc điệu. Đây là tác phẩm mở đầu cho con đường cách mạng và thi ca của Tố Hữu, là tuyên ngôn về lẽ sống của người chiến sĩ cách mạng.
Những thay đổi mạnh mẽ trong nhận thức, vượt qua cái tôi cá nhân, hướng đến lẽ sống vì giai cấp, vì nhân dân. Tố Hữu đã khẳng định mối liên hệ chặt chẽ giữa văn học và cuộc sống, đặc biệt là cuộc sống của những người lao động nghèo. Đây là một quan niệm mới mẻ, tiến bộ và sâu sắc mà chỉ một người đã giác ngộ lý tưởng cách mạng mới có thể cảm nhận được.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - HẾT - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
Bài thơ 'Từ ấy' là một tác phẩm quan trọng, mở ra con đường thi ca của Tố Hữu. Mytour mời em tham khảo thêm 'Phân tích bài thơ Từ ấy' của Tố Hữu, 'Cảm nhận bài thơ Từ ấy', 'Phân tích khổ thơ đầu trong bài Từ ấy',... để hiểu thêm về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm này. Em cũng có thể tham khảo thêm 'Phân tích bài thơ Lai tân' của Hồ Chí Minh, bài văn 'Phân tích bài Nhớ đồng' của Tố Hữu, 'Phân tích bài thơ Tương tư' của Nguyễn Bính, và 'Phân tích bài thơ Chiều xuân'... để chuẩn bị cho các bài học tiếp theo. Chúc em học tốt môn Ngữ văn!