1. Bài tập cuối tuần môn Tiếng Việt lớp 4 Tuần 9 - Kết nối tri thức
Bài 1. Đọc thầm câu chuyện sau:
Cá Chép hóa Rồng
Ngày xưa, trong mùa hạn hán, các cánh đồng và con sông đều khô cằn, nứt nẻ. Các con vật sống trong tình trạng thiếu nước, gặp nhiều khó khăn.
Một hôm, mẹ con nhà Cóc đi tìm nước. Trên đường, các con vật khuyên Cóc hãy nghiến răng để trời mưa xuống giúp đỡ chúng. Cóc mẹ buồn bã đáp rằng: 'Dù đã nghiến răng đến trẹo cả quai hàm nhưng trời vẫn không mưa'. Những lời than vãn của muôn loài được Ngọc Hoàng nghe thấy. Xúc động, Ngọc Hoàng đã ra lệnh cho Long Vương tổ chức một cuộc thi vượt vũ môn. Thí sinh nào ba lần vượt vũ môn thành công sẽ được ban phép hóa Rồng và phun nước làm mưa để cứu giúp các sinh vật.
Khi cuộc thi được công bố, các con vật như Tôm, Rùa, Cá, Ếch, ... đều háo hức tham gia. Tuy nhiên, chỉ có anh em nhà Cá Chép chăm chỉ luyện tập mỗi ngày, họ dành nhiều thời gian để tập nhảy cao và xa. Trong khi đó, các con vật khác chỉ mải chơi. Đến ngày thi, hầu hết các con vật đều không vượt qua được vũ môn đầu tiên. Chỉ riêng Cá Chép, nhờ sự chăm chỉ và quyết tâm vượt qua khó khăn, đã ba lần thành công vượt vũ môn, trở thành Rồng - một sinh vật linh thiêng, giúp muôn loài thoát khỏi hạn hán và được mọi người tôn kính.
(Thúy Bình)
Khoanh tròn vào chữ cái đứng trước câu trả lời đúng hoặc thực hiện theo yêu cầu dưới đây:
Câu 1. Mục đích của cuộc thi vượt vũ môn do Ngọc Hoàng tổ chức là gì?
A. Để các sinh vật không còn phàn nàn về việc thiếu cơ hội thể hiện tài năng
B. Để chọn ra sinh vật xứng đáng được hóa Rồng và có khả năng phun nước làm mưa
C. Để tìm loài vật thay thế Cóc trong việc gọi mưa từ trời xuống mặt đất
Đáp án chính xác: B
Câu 2. Tại sao Cá Chép lại là sinh vật duy nhất vượt qua ba lần vũ môn thành công?
A. Vì Cá Chép đã chăm chỉ luyện tập và có ý chí vượt khó
B. Vì Cá Chép sở hữu lợi thế đặc biệt trong việc vượt qua vũ môn so với các loài khác
C. Vì các loài vật khác chỉ chú tâm vào chơi đùa và không tập luyện nghiêm túc
Đáp án chính xác: A
Câu 3. Nhân vật Cá Chép trong câu chuyện biểu hiện cho điều gì?
A. Sức mạnh phi thường
B. Khả năng và sự khéo léo
C. Ý chí kiên cường và sự bền bỉ
Đáp án đúng: C
Câu 4. Tục ngữ nào dưới đây phản ánh đúng ý nghĩa của câu chuyện?
A. Chớ thấy sóng cả mà rã tay chèo
B. Có bột mới gột nên hồ
C. Có chí thì nên
Đáp án đúng: C
Câu 5. Em rút ra bài học gì từ nhân vật Cá Chép trong câu chuyện?
Em học được sự chăm chỉ, quyết tâm và khả năng vượt khó từ nhân vật Cá Chép trong câu chuyện trên.
Bài 2. Tìm trong đoạn văn trên:
- 5 danh từ chung
- 5 danh từ riêng
Đáp án:
- 5 danh từ chung: cánh đồng, con vật, muôn loài, con sông, hạn hán
- 5 danh từ riêng: Cóc, Cá Chép, Ngọc Hoàng, Long Vương, Tôm
Bài 3. Xác định và gạch chân câu chủ đề trong từng đoạn văn sau:
Đoạn văn 1:
Câu chuyện về cậu bé Tích Chu xoay quanh một cậu bé vừa đáng khen ngợi vừa đáng trách, nhưng cậu đã biết hối lỗi và sửa chữa sai lầm của mình. Vì mất cha mẹ sớm, cậu sống với bà nội. Cậu vì quá mê chơi mà bỏ bê bà bị bệnh. Bà biến thành chim và bay lên trời. Khi nhận ra lỗi lầm, cậu khóc lóc và được một bà Tiên hướng dẫn cách cứu bà. Dù hành trình đầy thử thách và nguy hiểm, cậu vẫn quyết tâm. Cuối cùng, bà trở lại làm người và cậu từ đó luôn yêu thương bà.
Đáp án chính xác: Câu chuyện về cậu bé Tích Chu kể về một cậu bé vừa đáng khen ngợi vừa đáng trách, nhưng đã biết ân hận và sửa chữa sai lầm.
Đoạn văn 2:
Truyền thuyết về quả dưa hấu gắn liền với Mai An Tiêm, một hoàng tử được vua yêu quý và là người không ngừng nỗ lực. Vì tin rằng 'của biếu là của lo, của cho là của nợ', vua đã đày gia đình chàng ra đảo hoang. Với trí thông minh và sự tháo vát, Mai An Tiêm tìm và trồng một loại quả có vỏ xanh đậm, ruột đỏ tươi, ngọt và thơm. Chàng dùng quả này để đổi lấy gạo và muối cho gia đình. Vua ngạc nhiên và khâm phục nên đã đón gia đình chàng về. Từ đó, quả dưa hấu trở thành món không thể thiếu trong đời sống người Việt.
Đáp án chính xác: Truyền thuyết về quả dưa hấu liên quan đến Mai An Tiêm, một hoàng tử được vua yêu quý và là người chăm chỉ không ngừng cố gắng.
Đoạn văn 3:
Có một anh tiều phu nghèo chỉ sở hữu một chiếc rìu sắt, là tài sản quý giá nhất của mình. Trong một lần đốn củi, anh bất cẩn làm rơi chiếc rìu xuống sông và không thể tìm lại được. Dù được Bụt giúp đỡ và có cơ hội nhận cây rìu bằng vàng hoặc bạc, anh vẫn chọn trung thực, chỉ nhận lại chiếc rìu sắt của mình. Bụt đã thưởng cho anh cả cây rìu vàng và bạc vì lòng trung thực của anh. Anh tiều phu trong câu chuyện 'Ba lưỡi rìu' đã gặp may mắn nhờ phẩm chất chân thành của mình.
Đáp án chính xác: Anh tiều phu nghèo trong câu chuyện 'Ba lưỡi rìu' là người trung thực và thật thà, vì vậy đã gặp may mắn.
Bài 4. Viết một bài văn kể lại một kỉ niệm đáng nhớ của bạn
Gợi ý:
- Xác định thời gian và địa điểm của kỷ niệm.
- Kể lại kỷ niệm theo trình tự thời gian
- Chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ của bạn về kỷ niệm đó?
Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong cuộc đời tôi chắc chắn là buổi học cuối cùng với cô giáo Thanh Hà, người đã dạy chúng tôi môn Tiếng Việt từ khi chúng tôi vào lớp 1 cho đến khi cô chuẩn bị nghỉ hưu.
Mối quan hệ giữa cô và chúng tôi không chỉ là giáo viên và học sinh, mà còn như tình cảm gia đình. Tin cô sắp nghỉ hưu khiến tất cả chúng tôi cảm thấy buồn. Tuy nhiên, chúng tôi đã quyết định tổ chức một buổi học cuối cùng thật đặc biệt để hồi tưởng lại những kỷ niệm quý giá mà chúng tôi đã cùng nhau trải qua.
Trong buổi học đó, lớp chúng tôi đã thể hiện sự kính trọng và ngoan ngoãn đối với cô giáo. Lớp học im lặng và tập trung như chưa từng có trước đây. Ngay cả những học sinh nghịch ngợm nhất cũng trở nên nghiêm túc và tôn trọng buổi học cuối cùng với cô. Âm thanh dịu dàng của cô vẫn vang vọng trong lớp học, nhưng lần này mang theo chút buồn. Chúng tôi nhận ra rằng thời gian trôi qua không ngừng và dấu ấn của thời gian đã in sâu vào nụ cười của cô. Tóc bạc và đôi bàn tay nhăn nheo của cô là minh chứng cho những nỗ lực và tình yêu mà cô đã dành cho chúng tôi trong suốt thời gian dạy dỗ. Chúng tôi thật sự cảm nhận được sự chia tay sắp đến.
Trước khi tiết học kết thúc, lớp trưởng đã dũng cảm đứng lên để gửi lời chia tay đầy cảm xúc đến cô giáo Thanh Hà. Mặc dù đã chuẩn bị kỹ lưỡng, nhưng lớp trưởng vẫn không kìm nổi nước mắt khi phát biểu. Cô Hà, đứng trên bục giảng, cũng không giấu được sự xúc động với đôi mắt đỏ hoe.
Sau đó, chúng tôi tặng cô những tấm thiệp nhỏ, chứa đựng những lời cảm ơn chân thành từ mỗi người. Tất cả được đặt vào một chiếc hộp giấy để cô mang về. Những phút cuối cùng, chúng tôi ôm chặt lấy cô như ôm người mẹ. Giây phút chia xa đầy xúc động và lưu luyến, vì từ nay cô Hà sẽ không còn bước vào lớp học nữa.
Khi tiết học kết thúc, tiếng chuông báo giờ ra chơi vang lên mạnh mẽ. Nhưng lạ thay, không ai trong lớp háo hức ra sân như mọi khi. Mỗi người đều chìm đắm trong nỗi buồn chia tay cô giáo yêu quý. Chúng tôi chỉ mong tiết học kéo dài thêm để được ở bên cô thêm vài phút nữa. Nhưng cuối cùng, tiết học cũng phải kết thúc trong sự tiếc nuối không thể diễn tả. Tôi hy vọng cô Hà sẽ bắt đầu hành trình mới với nhiều niềm vui mới, còn chúng tôi sẽ cố gắng học tập chăm chỉ để làm cô tự hào về lứa học trò cuối cùng trong sự nghiệp giảng dạy của cô.
2. Bài tập cuối tuần Tiếng Việt lớp 4 Tuần 9 - Cánh Diều
Bài 1. Đọc kỹ bài 'Cá Chép hóa Rồng'
Bài 2. Tìm các danh từ trong bài đọc trên
- Danh từ chỉ con vật: Cóc, Cá Chép, Tôm, Rùa, Cá, Ếch
- Danh từ chỉ hiện tượng thiên nhiên: hạn hán, mưa
Bài 3. Điền dấu gạch ngang hoặc dấu ngoặc kép vào chỗ trống phù hợp. Giải thích chức năng của dấu gạch ngang và dấu ngoặc kép đã được sử dụng.
Đoạn văn 1:
Bối cảnh của câu chuyện diễn ra vào những năm 1945, khi thực dân Pháp trở lại Nam Bộ, (...) Đất rừng phương Nam (...) theo chân cậu bé An lang thang khắp vùng 'mênh mông rừng tràm, bạt ngàn dừa xanh'. (...) Đất rừng phương Nam (...) đã được dịch ra nhiều ngôn ngữ khác nhau. Năm 1997, tiểu thuyết này được chuyển thể thành bộ phim 'Đất phương Nam' dưới sự chỉ đạo của NSƯT Nguyễn Vinh Sơn, người đồng thời viết kịch bản.
Đáp án: 'Đất rừng phương Nam'; 'Đất rừng phương Nam'
Chức năng của dấu: Dấu ngoặc kép dùng để nhấn mạnh tên tác phẩm văn học trong đoạn văn.
Đoạn văn 2:
Những điều mẹ ước cho con:
(...) Mẹ hy vọng con sẽ trải nghiệm thất bại để học được sự khiêm tốn, và thành công để rèn luyện sự tự tin, đồng thời luôn giữ vững sự trung thực ngay cả trong những vấn đề chỉ mình con biết.
(...) Mẹ mong con sẽ biết chia sẻ phòng của mình với em. Dù có thể vẽ một vạch phấn để phân chia không gian, nhưng nếu em con cần chui vào chăn cùng con vì sợ hãi giữa đêm, mẹ hy vọng con sẽ ôm em để an ủi.
(...) Mẹ mong con sẽ học cách trồng cây và đọc sách. Và khi con sử dụng máy tính, đừng quên giữ kỹ năng tính nhẩm của mình.
Đáp án:
- Mẹ hy vọng con sẽ trải nghiệm thất bại để học được sự khiêm tốn, và thành công để xây dựng sự tự tin, đồng thời duy trì sự trung thực ngay cả trong những tình huống chỉ mình con biết.
- Mẹ mong con sẽ biết chia sẻ phòng của mình với em. Dù có thể đánh dấu bằng phấn để phân chia không gian, nhưng nếu em con cần đến sự an ủi giữa đêm vì sợ hãi, mẹ hy vọng con sẽ ôm em để vỗ về.
- Mẹ muốn con học cách đào hố trồng cây và yêu thích việc đọc sách. Khi sử dụng máy tính, mẹ cũng mong con không quên kỹ năng tính nhẩm của mình.
Tác dụng của dấu: Dấu gạch ngang được sử dụng trong đoạn văn để liệt kê các điều mẹ mong mỏi cho con.
Bài 4. Tìm và viết lại các danh từ riêng có trong đoạn văn sau:
Chúng tôi đứng trên đỉnh núi Chung. Hướng bên trái, dòng sông Lam uốn lượn quanh dãy núi Thiên Nhẫn, mặt nước phản chiếu ánh nắng thành một dải trắng xóa. Hướng bên phải, dãy núi Trác tiếp nối với dãy núi Đại Huệ ở xa. Trước mặt chúng tôi, giữa hai dãy núi, là ngôi nhà của Bác Hồ.
(Nguồn: Hoài Thanh và Thanh Tịnh)
Đáp án: Chung, Trác, Lam, Thiên Nhẫn, Đại Huệ, Bác Hồ.
Bài 5. Viết một đoạn văn thể hiện cảm nhận của em về một nhân vật trong câu chuyện mà em đã đọc.
Đoạn văn mẫu:
Trong tất cả các câu chuyện em đã đọc, 'Bạch Tuyết và bảy chú lùn' để lại ấn tượng sâu đậm nhất. Bạch Tuyết với làn da trắng tinh, đôi môi đỏ rực và mái tóc đen nhánh, không chỉ xinh đẹp mà còn nhân hậu và chăm chỉ. Dù bị mụ hoàng hậu độc ác hãm hại, may mắn thay nàng được hoàng tử cứu sống. Câu chuyện này khiến em cảm thấy đặc biệt yêu mến nàng công chúa này.
3. Bài tập cuối tuần môn Tiếng Việt lớp 4 Tuần 9 - Chân trời sáng tạo
Bài 1. Đọc thầm truyện 'Cá Chép hóa Rồng'
Bài 2. Đọc đoạn văn sau:
Cây sấu như một bản nhạc xanh, với gốc cây bạnh ra và tán lá tròn trịa óng ánh sau cơn mưa, mỗi quả sấu như một nốt nhạc rung rinh trong gió và trời...
Hãy tìm và liệt kê các động từ, tính từ, và danh từ xuất hiện trong đoạn văn trên.
Đáp án:
Danh từ | Động từ | Tính từ |
cây sấu, cây âm nhạc, gốc, tán lá, cơn mưa, quả sấu, nốt nhạc, gió, trời | óng, rung rinh | bạnh, tròn, um tùm, biếc |
Bài 3. Sắp xếp các cụm từ sau vào bảng phân loại phù hợp:
bay, đen kịt, lấp lánh, thuyền, tươi đẹp, trăng, cổ kính, thầm thì
Danh từ | Động từ | Tính từ |
thuyền, trăng | bay, thầm thì | đen kịt, lấp lánh, tươi đẹp, cổ kính |
Bài 4. Viết một bài văn mô tả một hoạt động trải nghiệm thú vị của em tại trường học
Một trong những trải nghiệm đáng nhớ của em tại trường chính là tham gia phong trào bảo vệ môi trường, hưởng ứng thông điệp 'Bảo vệ môi trường là bảo vệ chính cuộc sống của chúng ta'. Tuần trước, trường em phối hợp với các trường cấp hai khác trong thành phố tổ chức một chiến dịch thú vị: trồng cây xanh tại Công viên Thủ Lệ.
Vào sáng ngày 5/6, hàng trăm học sinh từ các trường trên địa bàn Hà Nội đã cùng nhau tham gia một chiến dịch làm sạch môi trường tại Công viên Thủ Lệ. Đây là hoạt động được tổ chức nhân Ngày Môi trường thế giới 5/6, nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường qua hai hoạt động chính: trồng cây xanh và vệ sinh khuôn viên công viên.
Vào lúc 8h sáng, chúng em được xe buýt của trường đưa đến công viên để tham gia hoạt động. Em và các bạn lớp 5C được phân công vào tổ số 2 để trồng cây bàng. Các bạn nam đảm nhiệm việc đào hố, trong khi em cùng một số bạn khác đặt cây vào hố và lấp đất, còn một số bạn khác tưới nước cho cây sau khi trồng. Dù công việc vất vả và thời tiết oi bức, tất cả đều hăng say tham gia.
Sau một ngày làm việc chăm chỉ, chúng em cùng với người dân địa phương đã hoàn tất việc vệ sinh toàn bộ khuôn viên Công viên Thủ Lệ, trồng cây để làm xanh công viên và thu gom rác thải.
Chúng em hy vọng rằng thông điệp về bảo vệ môi trường sẽ được truyền tải rộng rãi và giúp giới trẻ hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. Dù công việc có phần mệt mỏi, nhưng chúng em đều cảm thấy vui vẻ và tự hào vì đã góp một phần nhỏ vào việc bảo vệ môi trường.