1. Đề bài về tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi' kèm đáp án
Đề 1: Giải thích ý nghĩa của nhan đề 'Những ngôi sao xa xôi'
Hướng dẫn giải:
Nhan đề 'Những ngôi sao xa xôi' của tác phẩm Lê Mytour mang trong mình một ý nghĩa sâu lắng và lãng mạn, vừa là biểu tượng cho tinh thần chiến đấu và sự hy sinh của các chiến sĩ và cô gái trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ tại miền Trung, đặc biệt là trên tuyến đường Trường Sơn.
Trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ, nhan đề này không chỉ có giá trị biểu tượng mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa. 'Những ngôi sao xa xôi' không chỉ là hình ảnh những vì sao trên bầu trời, mà còn là hình mẫu của sự cao quý, sáng ngời và vĩ đại của các chiến sĩ và cô gái trẻ đang chiến đấu và hy sinh tại tuyến đường Trường Sơn.
Trong tác phẩm, những ngôi sao xa xôi được miêu tả như những ánh sáng mờ ảo, nhưng lại gợi cảm giác mê hoặc và dịu dàng như sương núi. Điều này phản ánh sự quyến rũ và tinh túy của tinh thần chiến đấu, cũng như phẩm chất cách mạng của những chiến sĩ và cô gái trẻ đang chiến đấu trên tuyến đường Trường Sơn. Qua sự sáng tạo và những trải nghiệm chiến trường, tác giả đã khắc họa sự huyền bí và sức mạnh của những ngôi sao xa xôi này.
Tóm lại, nhan đề 'Những ngôi sao xa xôi' không chỉ là một biểu tượng mà còn là một tinh thần, sức mạnh và một lời ca ngợi dành cho những chiến sĩ và cô gái trẻ đã chiến đấu vì độc lập và tự do của đất nước. Đồng thời, nó cũng nhắc nhở về tinh thần kiên định, sự hy sinh và lòng dũng cảm của những người lính trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Đề 2: Trong truyện 'Những ngôi sao xa xôi', có đoạn viết: 'Không hiểu vì sao mình gắt nữa…. đang bắn'. Những câu văn này phản ánh thực tế như thế nào? Đánh giá hiệu quả diễn đạt của những câu văn này?
Hướng dẫn phân tích:
Trong đoạn trích từ 'Những ngôi sao xa xôi', nhà văn khắc họa một tình huống chiến đấu đầy căng thẳng qua từng câu chữ. Nhịp điệu của câu văn giống như tiếng bom dội liên tục, tạo nên một không gian đầy sự căng thẳng và khẩn trương.
Cụm từ 'Không hiểu vì sao mình gắt nữa…. đang bắn' phản ánh rõ nét sự lo lắng và hồi hộp của nhân vật. Từ 'gắt' biểu thị sự sợ hãi và căng thẳng trong tình huống chiến đấu căng thẳng.
Câu 'Trên cao điểm vắng vẻ, chỉ có...' tạo ra một bối cảnh hình ảnh cô đơn và trống trải, làm nổi bật cảm giác căng thẳng và lo sợ của nhân vật.
Câu 'Cao xạ đặt bên kia quả đồi, và bom...' tạo ra một hình ảnh đối lập giữa sự an toàn và nguy hiểm, giữa bình yên và đe dọa. Sự hiện diện của tiếng súng cao xạ giúp nhân vật có thể giữ bình tĩnh hơn trong môi trường đầy rẫy nguy hiểm.
Mỗi từ và cụm từ đều được sắp xếp cẩn thận, tạo ra một bức tranh chân thực về cảm xúc và bối cảnh của nhân vật. Điều này làm nổi bật hiện thực của chiến tranh cũng như tâm trạng của nhân vật, đồng thời tạo ra ảnh hưởng mạnh mẽ đối với người đọc.
Đề số 3: Hãy phân tích những điểm chung và điểm riêng biệt của ba nhân vật cô gái thanh niên xung phong trong tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi'.
Hướng dẫn phân tích:
Ba nhân vật cô gái thanh niên xung phong trong tác phẩm có những đặc điểm chung và riêng biệt, tạo nên sự phong phú và sâu sắc trong việc mô tả các nhân vật này.
a. Điểm chung:
Tất cả đều là những cô gái thanh niên xung phong, đại diện cho thế hệ trẻ đầy dũng cảm tham gia vào cuộc kháng chiến chống Mỹ. Họ đã từ bỏ cuộc sống an nhàn để nhập ngũ với tinh thần lý tưởng, trong sáng và nhiệt huyết. Mặc dù cuộc sống chiến trường đầy khó khăn và nguy hiểm, họ vẫn duy trì tinh thần lạc quan và nỗ lực làm đẹp cuộc sống của mình.
Những chiến sĩ thanh niên xung phong đều có những phẩm chất chung như tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ, lòng dũng cảm không e ngại hy sinh và tình đồng đội keo sơn. Dù phải đối mặt với nguy hiểm và thử thách, họ luôn bình tĩnh, chủ động và sẵn sàng hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Những đặc điểm cá nhân của các nhân vật được thể hiện qua sự nhạy cảm, mơ mộng và lạc quan. Dù trong hoàn cảnh khó khăn nhất, họ vẫn giữ vững niềm tin và sự tươi trẻ trong tâm hồn.
b. Những đặc điểm riêng biệt:
Nho: Là một cô gái trẻ trung, xinh đẹp với sự hồn nhiên và dễ mến. Tính cách của Nho được thể hiện qua những hành động và lời nói ngây thơ, nhưng khi đối diện với nguy hiểm, cô lại bộc lộ sự dũng cảm và nhanh nhẹn. Sự hồn nhiên và lạc quan của Nho là nguồn động viên quý giá cho đồng đội trong những thời khắc khó khăn.
Phương Định: Là một cô gái học sinh thành phố với tính cách nhạy cảm và hay mơ mộng. Phương Định thể hiện sự nhạy bén và ưa thích những giấc mơ, nhưng cô cũng có tinh thần lạc quan, luôn giữ gìn những kỷ niệm về gia đình và quê hương.
Thao: Với vai trò tổ trưởng, Thao nổi bật với sự mạnh mẽ và quyết đoán. Mặc dù có phần thực tế hơn so với hai người bạn, Thao vẫn giữ được sự nhạy cảm và nhiệt huyết của tuổi trẻ. Sự bình tĩnh và dũng cảm của Thao là nguồn động viên lớn cho đồng đội trong những tình huống nguy hiểm.
Những đặc điểm cá nhân này làm cho từng nhân vật trở nên sinh động và đặc biệt, góp phần tạo nên sự đa dạng và chiều sâu trong việc miêu tả các nhân vật trong câu chuyện.
Đề số 4: Hãy viết một đoạn văn tổng hợp: 'Những ngôi sao xa xôi' đã khắc họa vẻ đẹp tâm hồn của thanh niên Hà Nội qua hình ảnh Phương Định, vừa dũng cảm và gan dạ, lại vừa trong sáng và mộng mơ.
Hướng dẫn làm bài:
Trong tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi', Phương Định không chỉ là một cô gái thanh niên xung phong, mà còn là biểu tượng của vẻ đẹp tâm hồn thanh niên Hà Nội – dũng cảm, kiên cường và tràn đầy mơ mộng.
Trước cơn mưa đá, tâm trạng của Phương Định như một bức tranh thơ mộng, nơi cảm xúc bồng bềnh, vui buồn lẫn lộn, đến rồi đi nhanh chóng. Cô như bị lạc vào một thế giới của những suy nghĩ, ước mơ xa vời và lung linh.
Tuy nhiên, trong bức tranh đó, niềm tin của Phương Định vẫn tỏa sáng như những ngôi sao xa xôi, không gì có thể dập tắt được. Đó là niềm tin vào một tương lai tươi sáng, nơi hy vọng và ước mơ luôn hiện hữu.
Trong những cảm xúc bâng khuâng của Phương Định, hình ảnh ngôi nhà, mẹ và những kỷ niệm thân thuộc như được chiếu sáng bởi ánh sao xa xôi. Ánh sáng của đèn điện không chỉ là thực tại mà còn là phần của ký ức mộng mơ, giản dị của người Hà Nội.
Mỗi chi tiết, mỗi cảm xúc trong 'Những ngôi sao xa xôi' đều phản ánh vẻ đẹp tâm hồn thanh niên Hà Nội qua hình ảnh Phương Định – dũng cảm, trong sáng và mơ mộng. Cô là hình mẫu rực rỡ, là nguồn cảm hứng và hy vọng vô tận cho những ai theo đuổi ước mơ và niềm tin trong cuộc sống.
2. Một số bài tập đọc hiểu liên quan đến tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi'
Dưới đây là một đoạn trích từ tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Mytour:
'… Im ắng đến mức đáng sợ. Cây cối khô héo. Đất thì nóng rát. Khói đen lờ mờ bay lên trong không khí, che khuất mọi thứ từ xa. Các anh lính phòng không có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc chắn là có, vì các anh ấy có những chiếc ống nhòm có thể nhìn toàn cảnh trái đất. Tôi tiến lại gần quả bom. Cảm giác có ánh mắt của các chiến sĩ theo dõi khiến tôi không còn sợ hãi nữa. Tôi sẽ không cúi đầu. Các anh ấy không thích việc cúi người khi có thể đi thẳng.'
1. Tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi' được viết trong bối cảnh nào?
2. Tại sao nhân vật “tôi” lại cảm thấy hết sợ khi đến gần quả bom?
3. Dựa vào đoạn trích và hiểu biết về xã hội, hãy viết một đoạn văn (khoảng nửa trang giấy thi) trình bày quan điểm của bạn về thái độ của từng cá nhân trong mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể.
Hướng dẫn giải:
1. Tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi' được viết vào năm 1971, thời kỳ cực kỳ khốc liệt trong lịch sử Việt Nam khi cuộc kháng chiến chống Mỹ đang ở giai đoạn cam go nhất. Máy bay Mỹ liên tục ném bom vào tuyến đường Trường Sơn, con đường huyết mạch quan trọng, là tuyến đường chính để miền Bắc gửi nhân lực và tài lực vào miền Nam trong cuộc chiến chống Mỹ.
Trong những ngày tháng đó, cả nước Việt Nam đang trải qua đau thương, với hàng triệu người dấn thân và hy sinh để bảo vệ tổ quốc khỏi sự xâm lược của kẻ thù. Trên từng con đường, trong từng ngôi nhà, tinh thần chiến đấu vì tự do và độc lập đang cháy bỏng hơn bao giờ hết.
Tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi' là một bức tranh sống động phản ánh tinh thần và lòng dũng cảm của người Hà Nội trong thời kỳ chiến tranh. Câu chuyện về những cô gái thanh niên xung phong, những chiến sĩ trẻ đang đối mặt với hiểm nguy hàng ngày, nhưng vẫn kiên cường chiến đấu và nuôi dưỡng niềm hy vọng vào một tương lai tự do và hạnh phúc.
Đây là tác phẩm đầu tay của Lê Mytour, được lấy từ tập truyện ngắn cùng tên.
2. Điều khiến nhân vật “tôi” cảm thấy bớt sợ khi tiếp cận quả bom chính là cảm giác được sự chú ý và động viên từ các chiến sĩ khác. Đây là tâm trạng của Phương Định, một nữ trinh sát mặt đường, trong một lần phá bom. Chi tiết này phản ánh lòng dũng cảm và tự trọng của cô. Ánh mắt của đồng đội không chỉ là sự quan sát mà còn là nguồn động viên vô hình, giúp cô vượt qua nỗi sợ hãi và tiếp tục chiến đấu. Trong tình huống nguy hiểm, sự hiện diện và động viên của đồng đội giúp Phương Định cảm thấy không đơn độc và tiếp tục kiên cường chiến đấu.
3. Mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể là yếu tố quan trọng trong cuộc sống, quyết định sự thành công và hạnh phúc của cả cá nhân và cộng đồng.
Không thể phủ nhận rằng mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể là thiết yếu. Con người không sống độc lập mà là một phần của các mối quan hệ xã hội với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và cộng đồng. Nếu mỗi cá nhân không hòa nhập và đóng góp vào tập thể, cuộc sống sẽ trở nên đơn độc và khó khăn.
Sự kết hợp sức mạnh cá nhân tạo nên sức mạnh tập thể vĩ đại, điều này đã được chứng minh qua lịch sử, đặc biệt là trong các cuộc chiến tranh. Sự đoàn kết của nhân dân đã giúp đánh bại kẻ xâm lược và bảo vệ độc lập. Trong thời bình, khi mỗi người đóng góp vào sự phát triển chung, sức mạnh tập thể trở thành yếu tố quan trọng trong phát triển kinh tế và xã hội.
Ngược lại, sức mạnh tập thể còn là nguồn động lực và năng lượng to lớn giúp cá nhân vượt qua thử thách. Sự đoàn kết và hỗ trợ từ tập thể tạo nên niềm tin và giúp mỗi người xác định mục tiêu trong cuộc sống.
Tóm lại, mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể là điều thiết yếu trong cuộc sống. Nhận thức và hành động dựa trên sự tương hỗ và nhất quán giữa cá nhân và tập thể sẽ góp phần mang lại thành công và hạnh phúc cho mỗi người.
3. Bài mẫu - Cảm nhận về tác phẩm Những ngôi sao xa xôi
Tác phẩm 'Những ngôi sao xa xôi' của Lê Mytour mở ra một bức tranh sinh động về cuộc sống chiến đấu của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Không chỉ là câu chuyện về những người lính dũng cảm, tác phẩm còn là cái nhìn sâu sắc vào nội tâm của họ, với những giấc mơ, nỗi lo lắng và lòng dũng cảm không ngừng.
Ba nhân vật chính trong truyện, những cô gái trẻ trong tổ trinh sát mặt đường, không chỉ là ba cá nhân riêng lẻ mà còn là một khối thống nhất. Họ sống và chiến đấu cùng nhau trong điều kiện khắc nghiệt, nơi cái chết có thể đến bất cứ lúc nào. Công việc của họ đòi hỏi lòng dũng cảm, tinh thần trách nhiệm cao, và họ sẵn sàng hy sinh vì nhiệm vụ.
Dù sống trong điều kiện khắc nghiệt và phải đối mặt với hiểm nguy mỗi ngày, ba cô gái vẫn giữ được nét tươi trẻ và đáng yêu. Họ luôn quan tâm và chăm sóc lẫn nhau, tâm hồn họ vẫn tràn đầy cảm xúc và ước mơ. Chị Thao, Nho và Phương Định, dù mỗi người có cá tính riêng, nhưng tất cả đều là những người phụ nữ dũng cảm và kiên định.
Phương Định nổi bật nhất trong ba nhân vật, thể hiện sự dũng cảm và mơ mộng của tuổi trẻ. Dù trải qua nhiều thử thách trên chiến trường, cô vẫn giữ được lòng trong sáng và niềm tin vào giấc mơ của mình. Tâm trạng của Định khi phá bom được miêu tả tinh tế, từ căng thẳng đến dũng cảm, từ tôn trọng đến tự trọng. Định không chỉ là chiến sĩ kiên cường mà còn là cô gái trẻ mộng mơ và hồn nhiên.
Lê Mytour đã khắc họa thành công thế giới tinh thần phong phú của những cô gái trẻ thông qua cách kể tự nhiên, ngôn ngữ sinh động và nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật. Những cảm xúc và hành động của họ vẫn đọng lại trong lòng người đọc, với vẻ đẹp tâm hồn và những chiến công thầm lặng tỏa sáng như những ngôi sao xa xôi. Đây là bài học về lòng kiên định, tinh thần đoàn kết và sức mạnh của tâm hồn trong cuộc sống.