Buzz
1. Giải thích nguyên nhân gây chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh
1.1. Mối quan hệ giữa chướng bụng và hội chứng Colic ở trẻ sơ sinh
Có nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa hội chứng Colic với hiện tượng chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh và được gọi là cơn đau do chướng hơi. Hội chứng Colic xảy ra ở khoảng 1/5 trẻ sơ sinh, chủ yếu bắt đầu từ 3 tuần tuổi và kéo dài hơn 3 giờ mỗi ngày, hơn 3 ngày mỗi tuần, đạt đỉnh vào 6 tuần và kết thúc vào 16 tuần. Các trường hợp này thường liên quan đến chướng hơi và tình trạng sẽ giảm rõ rệt khi vấn đề được giải quyết.
Hội chứng Colic có mối quan hệ chặt chẽ với hiện tượng chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh
Mối liên kết này được giải thích như sau: áp lực trong bụng tăng lên khi bụng chứa nhiều hơi, dẫn đến dịch và hơi phải tìm cách để thoát ra. Khả năng đóng mở của van thực quản ở trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện, do đó áp lực này sẽ ảnh hưởng đến các mạch máu ruột, làm giảm quá trình hấp thu.
1.2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh
Có nhiều nguyên nhân gây ra vấn đề chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh, trong đó nguyên nhân phổ biến nhất là:
- Hội chứng Colic như đã đề cập ở trên.
- Sự không tiêu hóa hoặc tiêu hóa kém protein trong sữa. Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ sử dụng sữa công thức hoặc từ thức ăn của mẹ.
- Không hấp thụ được lactose có trong sữa mẹ hoặc sữa công thức, dẫn đến việc cơ thể trẻ sơ sinh thiếu enzyme để tiêu hóa lactose.
- Sử dụng một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh có khả năng tiêu diệt vi khuẩn trong ruột, gây ra sự mất cân bằng vi sinh vật trong ruột.
- Chế độ dinh dưỡng của mẹ có nhiều thực phẩm khó tiêu, làm cho trẻ bị chướng bụng đầy hơi khi được bú sữa mẹ.
- Bắt đầu ăn dặm quá sớm làm hệ tiêu hóa của trẻ phải tiếp xúc với thực phẩm không phù hợp, thức ăn không tiêu hóa tồn đọng trong đường ruột và gây ra sự hình thành của hơi.
- Khoảng cách giữa các bữa ăn quá gần nhau hoặc ăn quá no gây quá tải cho hệ tiêu hóa của trẻ.
- Thực phẩm mà bé ăn bị ôi thiu hoặc nhiễm khuẩn.
2. Dấu hiệu nhận biết và cách xử trí khi trẻ sơ sinh bị chướng bụng đầy hơi
2.1. Dấu hiệu nhận biết
Phần lớn các trường hợp chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh có các dấu hiệu sau:
- Trẻ ợ hơi nhiều
Do bị đầy hơi, chướng bụng dẫn đến việc cơ thể phải tiết ra khí, vì vậy trẻ sẽ ợ hơi khá nhiều. Nếu thấy trẻ vừa ợ hơi nhiều vừa nôn trớ thì khả năng cao là trẻ đang bị chướng bụng đầy hơi.
- Bụng sưng phù và căng
Do nuốt phải nhiều không khí từ bên ngoài và khí này ứ đọng lại trong dạ dày, làm ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn. Khi áp lực trong đường ruột và dạ dày tăng cao, bụng của trẻ sẽ căng, phù, đôi khi còn đau làm cho trẻ rất khó chịu.
Trẻ sơ sinh bị chướng bụng đầy hơi thường dễ nôn trớ sau khi ăn
- Nôn trớ sau khi ăn
Nôn trớ sau khi ăn cũng là hiện tượng phổ biến ở trẻ sơ sinh bị chướng bụng đầy hơi. Nguyên nhân thường là do trẻ không phù hợp với thành phần có trong sữa hoặc dị ứng với sữa.
- Thường xuyên xì hơi
Bụng đầy hơi là nỗi lo lớn ở trẻ nhỏ, khiến chúng hay xì hơi không ngớt. Không chỉ trào ngược lên thực quản, mà còn tạo áp lực xuống đường ruột.
- Thường xuyên quấy khóc
Bụng căng trướng, đầy hơi khiến trẻ luôn cảm thấy không thoải mái, từ đó sinh ra thói quen quấy khóc.
- Giấc ngủ không êm đềm
Trẻ bị bệnh bụng đầy hơi thường gặp khó khăn trong việc ngủ, không thể có giấc ngủ sâu và ngon lành. Nếu tình trạng kéo dài, sức khỏe của bé sẽ chịu ảnh hưởng tiêu cực.
2.2. Giải pháp
Khi phát hiện trẻ sơ sinh bị chướng bụng đầy hơi, cha mẹ có thể giúp bé giảm khó chịu bằng cách:
- Massage nhẹ nhàng cho bụng bé
Sau khi bé bú hoặc ăn, cha mẹ có thể sử dụng các đầu ngón tay để xoa nhẹ lên bụng bé theo chiều kim đồng hồ, giúp bé cảm thấy thoải mái hơn.
Gập chân giúp đẩy khí trong bụng bé ra ngoài, giảm cảm giác khó chịu
- Thực hiện cử động giống như đạp xe
Để bé nằm ngửa, cha mẹ kéo nhẹ một chân của bé lên ngực rồi nhẹ nhàng đẩy xuống, kết hợp với việc đẩy chân kia lên giống như cử động đạp xe, giúp khí trong bụng bé thoát ra ngoài.
- Cho bé bú đúng tư thế
Tư thế khi cho bé bú cũng ảnh hưởng đến việc tạo khí trong bụng. Để giảm chướng bụng đầy hơi và nôn trớ, khi bé bú, hãy giữ đầu bé cao hơn dạ dày để sữa dễ dàng chảy xuống dạ dày, giảm việc nuốt khí và dễ dàng ợ hơi.
- Khiến trẻ ợ hơi sau khi bú
Kỹ thuật vỗ ợ hơi đúng sẽ giúp trẻ đẩy khí trong dạ dày ra ngoài, giảm cảm giác khó chịu. Để thực hiện điều này, mẹ có thể đặt đầu bé vào vai, nằm sấp trên đùi hoặc tay rồi dùng tay còn lại để vỗ nhẹ nhàng vào lưng của bé.
- Bổ sung vi khuẩn có ích cho trẻ
Một số loại vi khuẩn có tác dụng cải thiện tình trạng chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh. Cha mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để chọn loại phù hợp cho bé.
- Điều chỉnh lượng sữa
Cha mẹ nên kiểm tra xem con đã no đủ chưa khi bú, tránh bú quá nhiều để đảm bảo hệ tiêu hóa của bé phát triển khỏe mạnh và giảm nguy cơ bị chướng bụng đầy hơi.
Đa số trường hợp chướng bụng đầy hơi ở trẻ sơ sinh không cần can thiệp y tế, tuy nhiên, cha mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ ngay khi:
Trẻ có triệu chứng tiêu chảy hoặc táo bón không rõ nguyên nhân.
Phân của bé có màu lạ.
Trẻ thường xuyên quấy khóc, từ chối bú hoặc gặp khó khăn khi ngủ.
- Trẻ có triệu chứng đi ngoài đại tiện kèm máu.
- Trẻ đang ốm nặng cần chăm sóc đặc biệt.
