Thuật ngữ 'đế chế mặt trời không bao giờ lặn' được sử dụng để mô tả các đế chế có diện tích rộng lớn đến mức luôn có một phần của chúng nằm trong ban ngày.
Được sử dụng lần đầu tiên để chỉ Đế quốc Tây Ban Nha, chủ yếu vào thế kỷ 16 và 17. Trong thế kỷ 19 và 20, nó ám chỉ đến Đế quốc Anh. Trong khoảng thời gian này, Đế quốc Anh kiểm soát một lãnh thổ lớn hơn bất kỳ đế chế nào trong lịch sử.
Georg Büchmann lần đầu tiên ghi nhận cụm từ này từ một câu trong tác phẩm Historiai của Herodotus, được phát biểu bởi Xerxes I trước khi chiến dịch xâm lược Hy Lạp lần thứ hai.
Một phiên bản tương tự trong Kinh Cựu ước có mặt trước Herodotus và Xerxes I, dòng Psalm 72:8 và 72:5 nói về đức vua Messiah: ‘Người sẽ quản hạt từ biển này tới biển kia, từ sông cho đến cùng trái đất, hễ mặt trời, mặt trăng còn có bao lâu, thì chúng nó kính sợ Chúa bấy lâu, cho đến muôn đời.’. Khái niệm này đã xuất hiện ở Cận Đông cổ đại trước Kinh Cựu ước. Câu chuyện về Sinuhe (thế kỉ 19 TCN) nói rằng vua Ai Cập ngự trị “tất cả những gì xung quanh mặt trời.” Đương thời, trong những văn bản tiếng Lưỡng Hà, Sargon của Akkad (2334 – 2279 TCN) cũng có nói rằng vị vua này ngự trị “tất cả những vùng đất từ bình minh đến hoàng hôn.”
Đế quốc Habsburg dưới thời Karl V
Karl V của nhà Habsburg cai trị một liên minh cá nhân của một chế độ quân chủ hỗn hợp, bao gồm Đế quốc La Mã Thần thánh trải dài từ nước Đức đến miền bắc nước Ý, với quyền cai trị trực tiếp ở Vùng đất thấp và Áo, và Tây Ban Nha với các vương quốc phụ thuộc của nó bao gồm các vương quốc Sicilia, Sardinia và Napoli ở miền nam nước Ý. Thêm vào đó, triều đại của ông còn bao gồm cả Đế quốc Tây Ban Nha tồn tại lâu dài và các thuộc địa tồn tại ngắn ngủi của Đức ở Châu Mỹ. Đế quốc này là đế quốc đầu tiên được gọi là 'đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn' bởi một số tác giả khi Karl còn sống.
Danh sách các nước Đế quốc 'Mặt trời không bao giờ lặn' khác trong lịch sử
- Đế quốc thực dân Pháp
- Đế quốc Hà Lan
- Đế quốc Bồ Đào Nha
- Đế quốc Đức
- Đế quốc Mỹ (Hiện nay)