Buzz
Việc chuẩn bị Đề cương ôn tập giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 7 sẽ hỗ trợ các em củng cố kiến thức trước kỳ thi.
1. Phần văn bản
1.1. Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất
+ Giá trị nội dung: Những câu tục ngữ của tổ tiên chúng ta viết về lao động sản xuất và thiên nhiên không chỉ phản ánh những quan sát sâu sắc mà còn truyền đạt những bài học quý báu từ quá khứ về cách con người hiểu và đối phó với thiên nhiên cũng như công việc sản xuất. Đây là kho tàng tri thức được tích lũy và truyền lại qua nhiều thế hệ.
+ Giá trị nghệ thuật: Các câu tục ngữ thường được diễn đạt một cách súc tích, ngắn gọn và có sức biểu cảm cao. Chúng sử dụng phép liệt kê và gieo vần, tạo nên nhịp điệu dễ nhớ và dễ áp dụng nhờ vào cấu trúc đối xứng và mối liên hệ nhân quả.
1.2. Tục ngữ về con người và xã hội
- Giá trị nội dung: Tục ngữ về con người và xã hội thường nhấn mạnh việc tôn vinh những phẩm chất tốt đẹp của con người, đưa ra lời khuyên và nhận xét về lối sống và phẩm hạnh mà con người cần có.
- Giá trị nghệ thuật: Những câu tục ngữ này sử dụng nhiều hình ảnh ẩn dụ, so sánh và nhân hóa để tăng cường sức biểu đạt. Dù có ý nghĩa đối lập, chúng không loại trừ nhau mà còn bổ sung và làm phong phú thêm ý nghĩa của nhau.
1.3. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
- Giá trị nội dung: Văn bản về tinh thần yêu nước của nhân dân ta tôn vinh lòng tự hào, tự tôn và tình yêu nước của người dân. Qua đó, kêu gọi mọi người phát huy truyền thống yêu nước và tinh thần đoàn kết của dân tộc.
- Giá trị nghệ thuật: Tác phẩm xây dựng luận điểm rõ ràng, ngắn gọn với lập luận chặt chẽ và dẫn chứng toàn diện. Sử dụng các từ ngữ gợi tả hình ảnh để làm nổi bật ý nghĩa.
1.4. Đức tính giản dị của Bác Hồ
- Giá trị nội dung: Văn bản giúp ta nhận thấy rằng lối sống giản dị là một trong những phẩm chất nổi bật của Bác Hồ, bên cạnh những đức tính cao quý khác. Bác Hồ sống giản dị cả trong đời sống cá nhân và quan hệ với mọi người, thể hiện sự giản dị trong lời nói và bài viết, với đời sống vật chất hòa hợp và tinh thần phong phú.
Tác giả không chỉ trình bày những điều viết về Bác Hồ mà còn thể hiện sự trân trọng và tình cảm yêu mến đối với bác, đồng thời chia sẻ những bài học đạo đức quý giá mà bản thân đã học được từ Chủ tịch Hồ Chí Minh.
- Giá trị nghệ thuật: Sử dụng dẫn chứng rõ ràng và cụ thể, bình luận sâu sắc và thuyết phục. Lập luận theo một trình tự hợp lý, hệ thống luận cứ chính xác và đầy đủ, bình luận tận tâm và chứa đựng nhiều tình cảm của tác giả.
1.5. Ý nghĩa của văn chương
- Giá trị nội dung: Tác phẩm có luận điểm rõ ràng với luận chứng minh bạch và thuyết phục. Phản ánh đầy đủ và rõ ràng góc nhìn của người viết.
- Giá trị nghệ thuật: Lời văn giản dị nhưng giàu cảm xúc và hình ảnh, tạo nên ấn tượng sâu sắc.
1.6. Sống Chết Mặc Bay
- Giá trị nội dung: Phê phán những thói quen sống vô lương tâm và thiếu trách nhiệm, dẫn đến việc gây ra khó khăn lớn cho người dân dưới sự cai trị của những kẻ cầm quyền áp bức. Tác giả thể hiện sự đồng cảm và xót thương đối với những hoàn cảnh khốn khó của người dân lao động do thiên tai và thái độ vô cảm, tàn nhẫn của những kẻ có quyền lực.
- Giá trị nghệ thuật: Tạo dựng tình huống đối lập rõ rệt, sử dụng ngôn ngữ đối thoại sinh động và ngắn gọn. Lựa chọn ngôi kể khách quan để miêu tả chân dung nhân vật một cách sống động.
2. Phần tiếng Việt
2.1. Rút gọn câu
Câu rút gọn là kiểu câu được lược bỏ một số thành phần, có thể là vị ngữ, chủ ngữ, hoặc cả hai trong câu.
- Tác dụng của câu rút gọn là làm cho câu trở nên ngắn gọn hơn, cung cấp thông tin một cách nhanh chóng, đồng thời tránh sự lặp lại của từ ngữ đã xuất hiện trước đó.
Khi rút gọn câu, cần đảm bảo rằng người đọc hoặc nghe không bị hiểu sai, không hiểu thiếu hoặc hiểu lầm nội dung câu nói. Không nên để câu rút gọn trở nên cộc lốc hoặc thiếu sự tôn trọng.
2.2. Câu đặc biệt
Câu đặc biệt là loại câu không tuân theo cấu trúc chủ vị, dùng để thể hiện cảm xúc, thông báo hoặc liệt kê sự tồn tại của sự vật và hiện tượng. Nó thường nêu rõ nơi chốn, thời gian, diễn biến, hoặc mô tả sự việc trong đoạn văn.
2.3. Thêm trạng ngữ vào câu
Một số loại trạng ngữ thường thấy bao gồm: trạng ngữ chỉ nơi chốn, thời gian, phương tiện, mục đích, nguyên nhân, và cách thức diễn ra sự việc được nêu trong câu. Trạng ngữ có thể xuất hiện ở cuối câu, giữa câu, hoặc đầu câu. Giữa trạng ngữ và vị ngữ, chủ ngữ thường có dấu phẩy khi viết hoặc có khoảng nghỉ khi nói.
Công dụng của trạng ngữ là làm rõ hoàn cảnh và điều kiện của sự việc diễn ra, đồng thời làm cho nội dung câu trở nên chi tiết hơn và kết nối các đoạn văn với nhau.
2.4. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động
Câu chủ động là câu mà chủ ngữ thực hiện hành động hoặc hoạt động, và hành động đó hướng về đối tượng khác.
Câu bị động là câu mà chủ ngữ là đối tượng nhận được hành động từ người hoặc vật khác thực hiện.
Việc chuyển đổi giữa câu chủ động và câu bị động nhằm mục đích tạo sự liên kết và thống nhất trong đoạn văn, giúp các câu trở nên liền mạch hơn.
3. Phần tập làm văn
3.1. Khái niệm về văn nghị luận
Văn nghị luận là loại văn bản được viết để truyền đạt một tư tưởng, quan điểm, hay ý kiến về các sự việc hoặc hiện tượng trong đời sống hoặc văn học. Điều này được thực hiện thông qua các luận cứ, luận điểm và lập luận.
3.2. Đặc điểm của văn nghị luận
Luận điểm là quan điểm mà người viết đưa ra nhằm mục đích truyền đạt một tư tưởng hoặc quan điểm cụ thể đến người đọc.
Luận cứ là các lý lẽ và dẫn chứng được đưa ra để làm rõ và minh chứng cho luận điểm.
3.3. Cấu trúc của một bài văn nghị luận
a. Đặt vấn đề: trình bày và giới thiệu vấn đề cần bàn luận.
b. Tóm tắt tầm quan trọng của vấn đề. Xác định luận điểm chính và cách giải quyết vấn đề bằng việc triển khai các luận điểm, sử dụng lý lẽ và dẫn chứng để thuyết phục người đọc theo quan điểm đã nêu.
c. Kết luận vấn đề: nhấn mạnh tầm quan trọng và ý nghĩa của vấn đề được thảo luận.
Các phương pháp lập luận bao gồm chứng minh, giải thích, phân tích và tổng hợp.
4. Phần bài tập
Đọc đoạn trích dưới đây và trả lời các câu hỏi liên quan:
Trên đây là tài liệu ôn tập giữa học kỳ II môn Ngữ văn lớp 7 mà Mytour gửi đến bạn. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích cho bạn trong quá trình ôn tập. Cảm ơn bạn đã quan tâm và theo dõi.
