Buzz
Đề đọc hiểu Khúc ru cho những đứa trẻ lớn trên vai mẹ của Nguyễn Khoa Điềm có đáp án đi kèm, giúp các em học sinh lớp 9 rèn thật tốt kỹ năng trả lời các câu hỏi trong phần đọc hiểu đề thi vào lớp 10 năm 2022 - 2023 sắp tới.
Bài thơ Khúc ru cho những đứa trẻ lớn trên vai mẹ thể hiện tình yêu thương con gắn với lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu của người mẹ. Với đề đọc hiểu Khúc ru cho những đứa trẻ lớn trên vai mẹ càng giúp các em hiểu sâu sắc hơn. Ngoài ra, có thể tham khảo bộ đề đọc hiểu Chị em Thúy Kiều, Cảnh ngày xuân, Mùa xuân nho nhỏ.
Đề đọc hiểu Khúc ru cho những đứa trẻ lớn trên vai mẹ
Hãy đọc đoạn trích dưới đây và trả lời câu hỏi:
Em bé Tai ngủ trên lưng mẹ,
Đừng thức dậy, hãy ngủ say lên.
Mẹ trên đỉnh núi Ka–lưi vất vả,
Con lưng nhỏ, dáng bé xinh xinh,
Ngủ yên đi, đừng làm mẹ mệt mỏi.
Mặt trời soi đồi bắp lên phôi,
Mặt trời của mẹ, con nằm trên lưng.
- Ngủ đi em bé, ngủ đi em yêu,
Mẹ yêu con, mẹ yêu làng quê.
Con mơ hạt bắp sẽ đầy đều,
Lớn lên con, lúa mạch sẽ phồi...
Câu 1: Đoạn trích trên được trích trong bài thơ nào? Của tác giả nào? Hãy giới thiệu sơ lược về tác giả
Câu 2: Nội dung chính của đoạn thơ là gì?
Câu 3: Từ 'lưng' trong câu thơ: 'Lưng núi thì to, mà lưng mẹ nhỏ' là sử dụng nghĩa chuyển. Phương thức chuyển nghĩa là so sánh. Ý nghĩa của câu thơ là so sánh sự nhỏ bé của lưng mẹ so với sự lớn lên của núi.
Câu 4: Trong hai câu thơ: Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi,/Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng. Từ “mặt trời” trong câu thơ thứ hai được sử dụng theo biện pháp phân tâm từ vựng. Đây là hiện tượng một nghĩa gốc của từ phát triển thành nhiều nghĩa được. Bởi vì từ 'mặt trời' ở đây không chỉ đơn thuần là ánh sáng mà còn mang ý nghĩa của tình thương, sự che chở của mẹ.
Câu 5: Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ tự do.
Câu 6: Cụm từ 'Con mơ cho mẹ' trong câu thơ 'Con mơ cho mẹ, hạt bắp lên đều' mang ý nghĩa con mong ước, con ước ao gì đó tốt đẹp cho mẹ.
Đáp án cho đề đọc hiểu Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
Câu 1: Trích từ bài thơ 'Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ' của Nguyễn Khoa Điềm.
Tác giả: Nguyễn Khoa Điềm, sinh năm 1943, quê ở làng An Cựu, xã Thuỷ An, Huế. Ông là nhà thơ thế hệ kháng chiến chống Mỹ.
Câu 2: Nội dung chính: Khúc hát ru của mẹ thương con, thương dân làng.
Câu 3:
- Từ 'lưng' trong 'lưng mẹ' mang nghĩa gốc.
- Từ 'lưng' trong 'lưng núi' sử dụng nghĩa chuyển, chỉ bộ phận lưng của núi.
- Phương thức chuyển nghĩa qua ẩn dụ.
- Ý nghĩa: So sánh lưng mẹ nhỏ bé với sườn núi to lớn. Sự tương phản giữa mẹ và núi thể hiện sự vất vả và nhỏ bé của người mẹ so với bức tranh tự nhiên mênh mông. Bao mồ hôi của mẹ như làm ướt lưng núi để có hạt bắp nảy mầm.
Câu 4: Trong hai câu thơ: 'Mặt trời của bắp thì nằm trên đồi,/Mặt trời của mẹ, em nằm trên lưng'. Từ 'mặt trời' trong câu thơ thứ hai được sử dụng theo biện pháp tu từ từ ẩn dụ.
Không thể coi đây là hiện tượng một nghĩa gốc của từ phát triển thành nhiều nghĩa vì: Nhà thơ gọi em bé (đứa con của người mẹ Tà ôi là “mặt trời” dựa theo mối quan hệ tương đồng giữa hai đối tượng được cảm nhận theo chủ quan của nhà thơ. Sự chuyển nghĩa của “mặt trời” trong câu thơ chỉ có tính chất lâm thời, nó không làm cho từ có thêm nghĩa mới và không thể đưa vào để giải thích trong từ điển.
Câu 5: Đoạn thơ trên được viết theo thể thơ tự do.
Câu 6: Cụm từ 'Con mơ cho mẹ' trong câu thơ 'Con mơ cho mẹ, hạt bắp lên đều' có ý nghĩa: người mẹ đã gửi trọn niềm mong mỏi vào giấc mơ của đứa con.
