1. Hiện tượng Sốt phát ban ở trẻ sơ sinh
1.1. Triệu chứng bệnh
Sốt phát ban là cơn sốt kèm theo ban đỏ trên da, thường gặp ở trẻ từ 6 - 12 tháng tuổi. Bệnh có thể lây lan nhanh chóng từ người này sang người khác.
Khi bị sốt phát ban, trẻ sơ sinh thường biểu hiện bằng cách quấy khóc, ít bú, cảm thấy khó chịu và có thể xuất hiện sốt cao cùng các triệu chứng như chảy mũi, ho, và đi ngoài phân lỏng. Sau khi sốt giảm, trên da của trẻ sẽ xuất hiện các nốt ban màu đỏ. Ban này có thể gây ngứa hoặc không.
Trẻ sơ sinh mắc phải sốt phát ban thường không có sốt cao và tự khỏi sau khoảng 5 - 7 ngày
Trong giai đoạn đầu khi mắc bệnh, sốt phát ban ở trẻ sơ sinh thường không nguy hiểm và tự khỏi sau khoảng 5 - 7 ngày. Thời gian hồi phục có thể khác nhau tùy thuộc vào cách cha mẹ chăm sóc. Nếu cha mẹ không nhận biết đúng bệnh và chăm sóc không đúng cách, bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe của trẻ.
1.2. Nguyên nhân gây ra sốt phát ban ở trẻ sơ sinh
Mặc dù có nhiều nguyên nhân gây ra sốt phát ban, nhưng phổ biến nhất là do nhiễm virus. Loại virus này thường bắt nguồn từ sởi, rubella, chân tay miệng, thủy đậu,... Chúng lây lan dễ dàng khi người bệnh hoặc hắt hơi. Khi không được chăm sóc đúng cách, virus có thể gây ra biến chứng, khiến sốt phát ban tái phát nhiều lần.
2. Phân biệt sốt phát ban ở trẻ sơ sinh và bệnh sởi
Sởi và sốt phát ban là hai trường hợp sốt mà nhiều cha mẹ nhầm lẫn. Vì vậy, cần lưu ý những điểm khác biệt giữa chúng để tránh nhầm lẫn dẫn đến xử trí sai và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe:
Trong giai đoạn xuất ban, sởi và sốt phát ban có những khác biệt rõ ràng:
- Sốt phát ban: thường là sốt nhẹ; ban màu hồng sáng, mịn và ít khi gồ lên bề mặt da; ban nổi khắp cơ thể một cách không có quy luật; khi hồi phục, ban không để lại vết thâm trên da.
- Bệnh sởi thường gây sốt đột ngột, sau đó ban rộng từ trên xuống dưới: trước mặt, sau đó là thân, chân; ban đỏ phát triển trên da theo trình tự này và để lại vết thâm.
3. Quy tắc quan trọng khi trẻ bị sốt và phát ban
Cha mẹ cần hiểu rằng bệnh sởi phát ban ở trẻ nhỏ là do virus, không cần sử dụng kháng sinh; trong quá trình chăm sóc, cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Hạ sốt đúng cách là quy tắc hàng đầu khi đối mặt với bệnh sởi phát ban ở trẻ nhỏ
- Đảm bảo hạ sốt đúng phương pháp: Có trẻ đang sốt và xuất hiện phát ban cao, việc hạ sốt cho em là quan trọng. Bạn có thể sử dụng khăn sạch nhúng vào nước ấm và chườm lên cơ thể bé, đặc biệt là ở vùng nách và bên trong đùi để giúp làm giảm sốt. Không bao giờ sử dụng nước lạnh hoặc đá để chườm sốt cho bé. Khi nhiệt độ cơ thể bé cao hơn 38.5 độ C, hãy cho bé uống thuốc hạ sốt paracetamol liều 10 - 15mg/kg, cách nhau 4 - 6 giờ/lần.
- Vệ sinh mũi cho bé bằng khăn mềm và dung dịch nước muối pha loãng; sử dụng các loại thuốc ho từ thảo dược để giảm ho và đau họng cho bé.
- Chọn lựa quần áo mỏng, rộng rãi, có chất liệu mềm mại, thông thoáng cho bé khi bị sốt.
- Tránh đặt bé ở phòng có điều hòa hoặc để quạt thổi trực tiếp vào cơ thể của bé.
- Tiếp tục cho bé bú sữa mẹ nhiều để tăng sức đề kháng và cung cấp đủ nước, cũng như cho bé ăn thức ăn lỏng chia thành nhiều bữa để dễ tiêu hóa.
- Hãy giúp bé có đủ giấc ngủ, nghỉ ngơi trong môi trường sạch sẽ, yên bình và thông thoáng.
- Duy trì vệ sinh da sạch sẽ để tránh ngứa, bé gãi có thể dẫn đến nhiễm trùng da.
- Không cản gió hoặc kiêng nước bằng cách phủ kín và không tắm cho bé. Những hành động này có thể làm tăng thân nhiệt của bé, khó hạ sốt, dễ gây co giật và nhiễm trùng da. Thay vào đó, hãy tắm bé bằng nước ấm để bé không cảm thấy không thoải mái.
- Tách biệt bé khỏi những nơi đông người và các bé khác để ngăn chặn việc lây lan bệnh cho người khác.
Trong quá trình chăm sóc bé bị sốt và phát ban, nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu lạ nào, cha mẹ cần đưa bé đến gặp bác sĩ ngay lập tức
- Khi chăm sóc bé tại nhà, cha mẹ nên quan sát sự thay đổi của bé. Nếu phát hiện các dấu hiệu sau đây, hãy đưa bé đến bệnh viện gặp bác sĩ chuyên khoa ngay lập tức:
+ Sau khi phát ban, bé vẫn giữ nhiệt độ cao và không có dấu hiệu hạ nhiệt.
+ Sự thay đổi trong tri giác: mê mải, lạc lõng, mất tỉnh táo.
+ Hô hấp nhanh, thở khó, hơi thở mệt mỏi.
+ Các cơn co giật.
Nói chung, việc trẻ sơ sinh bị sốt và phát ban thường là bệnh không nguy hiểm và ít khi gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, cần chú ý đặc biệt đối với các trường hợp bệnh xuất phát từ virus gây bệnh sởi, bởi bệnh này có thể gây biến chứng như viêm não, viêm phổi, viêm tai giữa,... Trẻ sơ sinh rất nhạy cảm, nên mọi biến chứng có thể xảy ra, cha mẹ không nên xem nhẹ vấn đề này.