1. Các kiến thức cơ bản về bệnh trào ngược dạ dày
1.1. Nguyên nhân của bệnh
Trào ngược dạ dày là tình trạng trong đó axit từ dạ dày bị đẩy lên trào ngược vào thực quản. Một cách dễ hiểu hơn, khi thức ăn từ miệng đi qua thực quản, cơ thắt thực quản mở ra để thức ăn đi vào dạ dày và sau đó đóng lại. Tuy nhiên, ở những người bị trào ngược dạ dày, thay vì đóng lại, cơ thắt tiếp tục mở ra nên chất lỏng từ dạ dày trào ngược lên thực quản.

Nguyên nhân gây ra bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Nguyên nhân gây ra bệnh này là:
- Sự yếu đuối của cơ thắt thực quản.
- Rối loạn chức năng của cơ thắt thực quản.
- Gánh chịu các tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị bệnh.
- Sử dụng lâu dài các loại đồ uống chứa cồn, các chất kích thích.
- Bị các bệnh nhiễm trùng ở thực quản gây ra cơ vòng bị xơ, suy yếu.
- Tác động của các bệnh lý liên quan đến dạ dày.
- Thói quen ăn uống: ăn quá nhiều, ăn trước khi đi ngủ,...
- Sự thừa cân và béo phì làm tăng áp lực hoạt động trong vùng bụng.
- Quá trình mang thai và sự phát triển của thai nhi có thể làm ép vào dạ dày.
1.2. Các biểu hiện của bệnh
Người mắc bệnh trào ngược dạ dày thường xuất hiện các biểu hiện sau:
- Cảm giác ợ chua, ợ nóng, ợ hơi: thường xảy ra sau khi ăn no, khi nằm ngủ, đặc biệt là vào buổi tối.
- Cảm giác buồn nôn và nôn mửa: do axit dạ dày trào ngược lên họng kích thích tạo cảm giác khó chịu, dẫn đến tình trạng buồn nôn và nôn mửa. Tình trạng nghiêm trọng có thể khiến người bệnh nôn ra thức ăn đã ăn trước đó hoặc nôn ra dịch vị.
- Đau nhức ở vùng ngực trên: người bệnh cảm thấy đau nhức ở vùng ngực và đau lan ra sau lưng. Đây là kết quả của axit trào ngược lên thực quản kích thích các đầu dây thần kinh tại niêm mạc thực quản. Đau đớn tăng lên khi nằm hoặc cúi người.

Triệu chứng thường gặp ở người bị trào ngược dạ dày
- Khó khăn trong việc nuốt thức ăn: bệnh trào ngược dạ dày thường gây ra viêm nhiễm, sưng phồng và làm hẹp đường ống thực quản. Điều này làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu và gặp khó khăn trong quá trình nuốt thức ăn.
- Tiếng ho không ngớt: kết quả của sự trào ngược axit lên từ dạ dày làm tổn thương niêm mạc thanh quản.
- Nước bọt đầy miệng: đối với người mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản, nước bọt thường được tiết ra nhiều hơn bình thường để làm giảm axit. Điều này dẫn đến tăng áp suất khí vào dạ dày và gây ra các cảm giác như ợ hơi, ợ chua, ợ nóng.
- Cảm giác đắng miệng: do van thực quản hoạt động quá mức, dẫn đến việc dịch mật trào ngược lên thực quản kèm theo axit. Đây là triệu chứng thường xuyên xuất hiện vào buổi sáng sau khi thức dậy.
- Khó thở: kết quả của axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích thích hoặc viêm niêm mạc thực quản. Tình trạng này gây áp lực lên khí quản, dẫn đến cảm giác khó thở.
Các triệu chứng trên có thể khác nhau ở mỗi người do yếu tố tuổi tác, cơ địa và tiến triển của bệnh.
2. Các bệnh lý khoang miệng do trào ngược dạ dày gây ra
2.1. Nấm miệng
Nấm miệng là một trong những bệnh lý khoang miệng do trào ngược dạ dày phổ biến. Nguyên nhân là do trào ngược dạ dày liên tục khiến bicarbonate trong nước bọt không đủ để trung hòa lượng axit cao. Thêm vào đó, khi nằm ngủ, trọng lực không hỗ trợ bảo vệ nên cơ thể ngừng tiết và nuốt nước bọt.
Những yếu tố này khiến axit dịch vị trào ngược lên, làm mòn niêm mạc miệng và họng. Dạ dày là nơi tiêu hóa thức ăn, chứa nhiều vi sinh vật. Axit trào ngược vô tình đưa vi sinh vật lên khoang miệng, làm mất cân bằng hệ vi sinh, tạo điều kiện cho nấm candida phát triển, gây ra bệnh nấm miệng.

Nấm miệng là một bệnh lý khoang miệng do trào ngược dạ dày, thường gặp ở nhiều người.
Người bị nấm miệng thường xuất hiện các mảng trắng kem hơi phồng trong miệng. Vị trí thường gặp là lưỡi, má trong, nướu, vòm miệng hoặc cổ họng. Các mảng này có hình dạng như phô mai, nếu chải răng mạnh hoặc cào xước có thể gây chảy máu và đau. Triệu chứng khác bao gồm: lưỡi sưng đỏ, hôi miệng, đau rát miệng khi ăn uống,...
2.2. Hôi miệng
Trào ngược dạ dày có thể gây hôi miệng do dạ dày chứa nhiều loại vi khuẩn. Khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, thức ăn đang tiêu hóa dở và axit dịch vị cũng theo lên. Trào ngược kéo dài còn gây viêm loét họng và thực quản, vi khuẩn tại vùng viêm loét này sẽ gây ra mùi hôi miệng.
Hôi miệng do trào ngược dạ dày thường kéo dài và ảnh hưởng đến tâm lý người bệnh, khiến họ mất tự tin khi giao tiếp. Để chấm dứt tình trạng này, cần xác định nguyên nhân gây bệnh và điều trị dựa trên nguyên nhân đó mới có hiệu quả.
2.3. Viêm lưỡi
Viêm lưỡi cũng là một bệnh lý khoang miệng có thể do trào ngược dạ dày gây ra. Triệu chứng viêm lưỡi bao gồm: lưỡi khô, rát, nhiều bợn trắng, cảm giác đắng khi nuốt,... Những triệu chứng này dễ bị nhầm với nấm miệng, nhưng thực chất đây là viêm lưỡi.
Người bị trào ngược dạ dày dễ bị viêm lưỡi do axit và thức ăn dư thừa từ dạ dày trào ngược lên khoang miệng. Nếu không vệ sinh răng miệng kỹ, vi khuẩn sẽ phát triển mạnh, tấn công và gây viêm niêm mạc lưỡi. Thêm vào đó, niêm mạc lưỡi vốn mỏng, dễ bị bào mòn bởi axit, tạo điều kiện cho vi khuẩn gây viêm lưỡi.
Trên đây là những bệnh lý khoang miệng do trào ngược dạ dày phổ biến. Để điều trị dứt điểm, cần đến bác sĩ kiểm tra và xác định nguyên nhân chính xác. Nếu tự chữa trị mà không biết nguyên nhân, bệnh có thể không khỏi mà còn nặng thêm.