Buzz
Đề thi giữa kì 1 môn Ngữ Văn lớp 8 Hồ Chí Minh - Đề số 1
Phòng Giáo dục và Đào tạo ...
Đề thi giữa kì 1 - Kết nối tri thức
Năm học 2023 - 2024
Môn học: Ngữ Văn lớp 8
Thời gian làm bài: phút
Phần I. Đọc hiểu (5 điểm)
Đọc văn bản dưới đây và trả lời các câu hỏi.
CHÀNG TRAI LÀNG PHÙ ỦNG
Phạm Ngũ Lão là chàng trai đến từ làng Phù Ủng, huyện Đường Hào, tỉnh Hải Dương. Ông sở hữu sức mạnh phi thường, không ai có thể sánh kịp.
Phạm Ngũ Lão có diện mạo khôi ngô, tài năng văn võ đều xuất sắc. Gia đình ông trước đây chỉ theo nghề nông, nhưng ông đã chọn con đường học vấn. Mới hai mươi tuổi, ông đã nổi bật với tính cách quyết đoán. Khi làng có người tên Bùi Công Tiến đỗ tiến sĩ và tổ chức lễ ăn mừng, toàn làng đều đến chúc mừng, chỉ có Ngũ Lão là không tham dự.
Bà mẹ của Ngũ Lão nói rằng:
– Con nên làm cho bằng người ta, nếu không thì sao con không đến chúc mừng khi cả làng đang vui vẻ ăn mừng?
Phạm Ngũ Lão trả lời rằng:
– Thưa mẹ, con chưa đạt được gì đáng tự hào để làm mẹ vui, nên việc con đi chúc mừng người khác sẽ chỉ làm con cảm thấy xấu hổ.
Nhà ông gần bên đường lớn, một hôm, Phạm Ngũ Lão đang ngồi bên đường vót tre để đan sọt. Đột nhiên, Hưng Đạo Vương đi qua trên đường vào kinh, đoàn quân đông đúc mở đường. Những lính canh thấy Ngũ Lão ngồi xếp bằng bên đường liền quát bảo ông đứng dậy. Ngũ Lão vẫn ngồi yên như không nghe thấy gì. Khi lính dùng giáo đâm vào đùi ông, Ngũ Lão vẫn không động đậy. Khi xe của Hưng Đạo Vương đến gần, thấy cảnh đó, ông lấy làm lạ và gọi Ngũ Lão lại hỏi, lúc đó Ngũ Lão mới biết có quân lính đi qua và họ đã đâm vào đùi mình.
Hưng Đạo Vương hỏi rằng:
– Thầy ở đâu, sao ta đi qua đây mà thầy vẫn ngồi yên như vậy?
Ngũ Lão đáp lại rằng:
– Tôi đang mải mê suy nghĩ một việc quan trọng, nên không để ý thấy ngài đi qua.
Hưng Đạo Vương cảm thấy lạ lùng, khi hỏi về học vấn và kinh sử, Ngũ Lão trả lời lưu loát, không sót bất kỳ chi tiết nào, ứng đáp nhanh chóng như nước chảy.
Nhận thấy Ngũ Lão vừa có sức khỏe phi thường, lại có học thức, vua bổ nhiệm ông làm quản vệ sĩ. Các vệ sĩ không đồng ý, đề nghị so sức với Ngũ Lão. Ngũ Lão đồng ý, nhưng xin vua cho về nhà ba tháng để thu xếp công việc, rồi sẽ trở lại để thi đấu sức và nhận chức.
Vua đồng ý cho Ngũ Lão về nhà. Về đến nơi, Ngũ Lão ra đồng tìm một gò cao để tập nhảy. Ông chạy từ xa và nhảy qua gò cách mười trượng. Sau khi luyện tập xong, Ngũ Lão vào kinh để tham gia thi đấu sức.
Khi đấu quyền với các vệ sĩ, không ai có thể vượt qua được Ngũ Lão. Sau đó, Ngũ Lão thách thức tất cả các vệ sĩ ra thi đấu. Các vệ sĩ vây quanh đông đúc, Ngũ Lão đánh đấm và nhảy múa như gió, bất kỳ ai chạm vào đều bị đánh đau hoặc gãy tay. Các vệ sĩ không thể đối đầu nổi, cuối cùng phải chịu thua.
Nhận thấy sự dũng mãnh của Ngũ Lão, vua quyết định cho ông theo Hưng Đạo Vương đi đánh giặc Nguyên. Trong các trận đánh, Ngũ Lão đều chiến thắng, lập nhiều công lao. Hưng Đạo Vương rất quý mến, đã gả con gái nuôi, Nguyên quận chúa, cho ông.
Sau này, vua nước Ai Lao dẫn hơn mười ngàn quân và voi đến cướp đất Thanh, Nghệ. Vua đã giao cho Ngũ Lão chỉ huy quân đội đi đánh giặc. Ngũ Lão ra lệnh cho dân chặt tre dài khoảng một trượng, chất thành đống dọc các con đường. Khi quân Ngũ Lão vào chiến đấu, giặc thúc voi tấn công, Ngũ Lão chỉ dùng tay chân, vớ ngay đống tre gần nhất và đánh vào chân voi. Voi bị đau, gầm rú và chạy loạn, giày xéo lên cả quân Ai Lao. Ngũ Lão liền thúc quân tràn vào, đánh tan quân giặc, họ phải tháo lui về nước.
Nhờ những chiến công vĩ đại đó, Ngũ Lão được phong làm Điện tiền thượng tướng quân. Khi ông qua đời, được phong làm thượng đẳng phúc thần và dân làng Phù Ủng lập miếu thờ ngay tại nhà của ông.
Câu 1. Phương thức biểu đạt chủ yếu của câu chuyện trên là gì?
A. Mô tả
B. Biểu cảm
C. Kể chuyện
D. Phê bình
Câu 2. Câu chuyện về chàng trai làng Phù Ủng nói về nhân vật nào?
A. Hưng Đạo Vương
B. Phạm Ngũ Lão
C. Bùi Công Tiến
D. Trần Thánh Tông
Câu 3. Tại sao Phạm Ngũ Lão không tham gia chúc mừng Bùi Công Tiến khi ông này đỗ tiến sĩ?
A. Phạm Ngũ Lão cảm thấy mình chưa đạt được điều gì để làm mẹ hài lòng, nên nếu tham gia chúc mừng người khác thì ông sẽ cảm thấy xấu hổ.
B. Phạm Ngũ Lão cảm thấy ghen tị khi Bùi Công Tiến đỗ tiến sĩ.
C. Phạm Ngũ Lão không có đủ điều kiện tài chính để tham gia chúc mừng Bùi Công Tiến đỗ tiến sĩ.
Câu 4. Chi tiết Phạm Ngũ Lão bị đâm vào đùi mà vẫn không động đậy cho thấy ông là người như thế nào?
A. Một người dũng cảm, không dễ bị khuất phục
B. Là người có khả năng chịu đựng đau đớn tốt
C. Là người có phẩm chất kiên cường và chính trực
D. Là người thích gây sự chú ý và tạo ấn tượng
Câu 5 (1,0 điểm)
Câu 6 (0,5 điểm) Chi tiết nào chứng minh rằng Ngũ Lão có tài năng xuất sắc trong việc chỉ huy quân đội?
Câu 7 (1,0 điểm) Những đặc điểm tính cách nổi bật của Ngũ Lão được thể hiện qua câu chuyện là gì?
Câu 8 (0,5 điểm) Chia sẻ suy nghĩ của em về chi tiết gây ấn tượng nhất đối với nhân vật trong câu chuyện.
Phần II. Viết (5,0 điểm)
>> Viết một bài văn kể lại chuyến tham quan một di tích lịch sử hoặc văn hóa mà em cảm thấy ấn tượng nhất.
Đề thi Giữa kì 1 Ngữ Văn lớp 8 Hồ Chí Minh - Đề số 2 với đáp án chi tiết nhất
Phòng Giáo dục và Đào tạo ...
Đề thi Giữa kì 1 - Tầm nhìn sáng tạo
Năm học 2023 - 2024
Môn học: Ngữ Văn lớp 8
Thời gian làm bài: phút
Phần I. Đọc hiểu (6,0 điểm)
Đọc đoạn thơ dưới đây và thực hiện các yêu cầu kèm theo:
CỬA SÔNG
| Là cửa nhưng không then khóa Cũng không khép lại bao giờ Mênh mông một vùng sóng nước Mở ra bao nỗi đợi chờ.
Nơi những dòng sông cần mẫn Gửi lại phù sa bãi bồi Để nước ngọt ùa ra biển Sau cuộc hành trình xa xôi.
Nơi biển tìm về với đất Bằng con sóng nhớ bạc đầu Chất muối hòa trong vị ngọt Thành vũng nước lợ nông sâu. | Nơi cá đối vào đẻ trứng Nơi tôm rảo đến búng càng Cần câu uốn cong lưỡi sóng Thuyền ai lấp lóa đêm trăng.
Nơi con tàu chào mặt đất Còi ngân lên khúc giã từ Cửa sông tiễn người ra biển Mây trắng lành như phong thư.
Dù giáp mặt cùng biển rộng Cửa sông chẳng dứt cội nguồn Lá xanh mỗi lần trôi xuống Bỗng… nhớ một vùng núi non (theo Quang Huy) |
Câu 1. Bài thơ này thuộc thể thơ nào?
A. Thơ bốn chữ
B. Thơ năm chữ
C. Thơ sáu chữ
D. Thơ bảy chữ
Câu 2. Trong khổ thơ đầu, tác giả đã dùng những từ ngữ nào để miêu tả nơi sông đổ ra biển?
Là cửa mà không có khóa
Cũng không bao giờ khép lại
Mênh mông sóng nước bao la
Mở ra vô vàn sự chờ đợi
A. Không khóa, sóng nước rộng lớn, mở ra
B. Không khóa, không bao giờ khép lại, mở ra
C. Không khép lại, sóng nước mênh mông, mở ra
D. Không khép lại, sóng nước rộng lớn, mở ra nhiều nỗi đợi chờ
Câu 3. Nhận định rằng “Cách giới thiệu trong bài thơ rất độc đáo, tác giả đã khéo léo áp dụng biện pháp chơi chữ. Cái tên “cửa sông” được dùng để tạo sự ẩn dụ. Cửa sông không phải là loại cửa thông thường, vì nó không có then, không có khóa và không bao giờ khép lại. Nó mở ra một không gian mênh mông với sóng nước và nhiều cảm xúc chờ đợi.” là đúng hay sai?
A. Đúng
B. Sai
Câu 4. Đoạn thơ cuối của bài sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
“Dù đã chạm mặt với biển cả rộng lớn
Cửa sông vẫn giữ nguyên nguồn cội
Lá xanh mỗi khi trôi qua
Bỗng… nhớ về một vùng núi non…”
A. Nhân hóa
B. Liệt kê
C. So sánh
D. Điệp từ
Câu 5. Đặc điểm nào không thuộc về cửa sông?
A. Nơi biển cả hòa quyện với đất liền
B. Nơi nước ngọt từ sông đổ vào biển rộng
C. Nơi nước ngọt từ sông hòa quyện với nước mặn của biển.
D. Nơi những người thân lại được đoàn tụ
Câu 6. Dưới đây là một đoạn thơ:
“Dù đối diện cùng biển cả bao la
Cửa sông vẫn giữ nguyên nguồn cội
Lá xanh mỗi khi trôi xuôi
“Đột nhiên… nhớ về một dãy núi hùng vĩ”
Đoạn thơ trên diễn tả điều gì về tâm tư của dòng sông?
A. Sông không bao giờ quên nguồn gốc của mình
B. Sông không bao giờ quên biển cả
C. Sông không bao giờ rời xa biển
D. Sông luôn gắn bó với những dãy núi
Câu 7. Phép nhân hóa trong khổ thơ cuối giúp tác giả thể hiện điều gì về ‘tấm lòng’ của cửa sông đối với nguồn cội?
A. ‘Tấm lòng’ của cửa sông luôn nhớ về nguồn gốc.
B. ‘Tấm lòng’ của cửa sông đã rũ bỏ nguồn cội để hướng ra biển rộng.
C. ‘Tấm lòng’ của cửa sông cảm thấy day dứt vì phải rời xa nguồn cội.
D. ‘Tấm lòng’ của cửa sông tiếc nuối vì đã rời xa nguồn cội.
Câu 8. Ý nghĩa của bài thơ ‘Cửa sông’ là gì?
A. Mô tả quá trình sông đổ ra biển, hồ hoặc dòng sông khác tại cửa sông.
B. Nhấn mạnh rằng cửa sông là một nơi độc đáo và thú vị.
C. Qua hình ảnh cửa sông, tác giả ca ngợi tình cảm trung thành và luôn nhớ về nguồn gốc.
D. Do đó, mọi vùng biển đều bắt nguồn từ sông.
Câu 9 (1,0 điểm). Thông điệp chính mà tác giả muốn truyền đạt qua đoạn trích là gì?
Câu 10 (1,0 điểm). Viết một đoạn văn từ 6-8 câu, nêu suy nghĩ của em về tình yêu quê hương đất nước và sử dụng ít nhất một từ tượng hình hoặc tượng thanh.
Phần II. Viết (4,0 điểm)
Viết một đoạn văn thể hiện cảm xúc của em về một bài thơ tự do.
>> Xem chi tiết tại Viết một đoạn văn thể hiện cảm xúc về một bài thơ tự do cực kỳ ấn tượng
