1. Đề thi giữa kỳ 2 môn Ngữ Văn lớp 6 sách Cánh Diều - Mẫu 1
Phần I. Đọc hiểu: Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi sau:
“Thỉnh thoảng, tôi thử sức mạnh của các chiếc vuốt bằng cách co chân lên, đạp vào các ngọn cỏ. Các ngọn cỏ gẫy ngả, như vừa bị cắt bằng dao. Đôi cánh của tôi trước đây ngắn, giờ đã dài phủ xuống tận đuôi. Khi tôi vỗ cánh, nghe tiếng phành phạch rõ ràng. Khi tôi đi bộ, cả cơ thể tôi phản chiếu màu nâu bóng, nhìn rất đẹp. Đầu tôi to, nổi từng mảng, rất bướng bỉnh. Hai chiếc răng đen nhánh luôn nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy.”
(Ngữ Văn 6 - Tập 2, bộ sách Cánh Diều)
Câu 1.
a. Đoạn văn trên thuộc tác phẩm nào? Ai là tác giả?
b. Tóm tắt nội dung của đoạn văn đó?
Câu 2.
a. Xác định các câu văn nào sử dụng phép so sánh?
b. Phép so sánh đó thuộc loại so sánh nào? Tác dụng của phép so sánh trong đoạn văn là gì?
Câu 3.
Dựa vào bài học từ ‘Đường đời đầu tiên của Dế Mèn’, hãy viết một đoạn văn (5-7 câu) nêu rõ bài học rút ra cho chính mình?
Phần II: Tập làm văn
Câu 4. Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về bài thơ ‘Đêm nay Bác không ngủ’.
Đáp án cho đề thi giữa kỳ 2 môn Ngữ Văn lớp 6 sách Cánh Diều
Phần I. Đọc hiểu
Câu 1.
a. Văn bản: ‘Bài học đường đời đầu tiên’. Tác giả: Tô Hoài
b. Đoạn văn mô tả vẻ hùng mạnh của Dế Mèn.
Câu 2.
a. Những câu văn sử dụng phép so sánh bao gồm:
- Các ngọn cỏ bị gẫy rạp, giống như bị dao cứa qua.
- Hai chiếc răng đen nhánh luôn nhai như hai lưỡi liềm đang làm việc.
b.
- Loại so sánh: So sánh ngang bằng.
- Tác dụng: Tạo hình ảnh sinh động và cảm xúc cho câu văn.
Câu 3.
- Yêu cầu: Đảm bảo đúng cấu trúc của một đoạn văn.
- Nội dung:
+ Bao gồm câu chủ đề và các câu phát triển.
+ Từ bài học của Dế Mèn, rút ra bài học cho bản thân: không nên kiêu ngạo, cần học cách thông cảm, chia sẻ, suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi hành động. Hãy biết khiêm tốn, lắng nghe, hiểu biết, chăm chỉ học hỏi và yêu thương nhau nhiều hơn.
Phần II: Tập làm văn
Câu 4. Bài tham khảo
Bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của Minh Huệ khắc họa Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam. Trong tưởng tượng, Bác hiện lên như một ông tiên hiền từ và nhân hậu. Dù bận tâm lo lắng cho vận mệnh đất nước và nhân dân, Bác vẫn gầy gò trong bộ quần áo bạc màu và đôi dép cũ, dấu ấn của sự tận tụy suốt thời gian dài. Dưới vầng trán rộng lớn, đôi mắt Bác sáng ngời, sâu thẳm với những vết chân chim, luôn đầy tình yêu thương và lo lắng cho quê hương.
“Mắt hiền sáng tựa vì sao
Bác nhìn đến tận Cà Mau cuối trời”
Khi đối mặt với kẻ thù hoặc khi cần xử lý vấn đề, đôi mắt Bác trở nên sắc sảo và quyết đoán. Da Bác rám nắng, điểm xuyết những đồi mồi, đôi vai rộng như gánh vác cả đất nước. Mái tóc và chòm râu bạc như cước, giọng nói từ tốn, rõ ràng, giải thích vấn đề một cách chi tiết. Trong đêm mưa bão, sương phủ trên lều tranh, Bác vẫn thức trắng lo lắng cho chiến dịch và quân đội. Bác đi dém chăn cho từng người một với bước chân nhẹ nhàng. Trước mắt anh Đội viên Chắt, hình bóng Bác cao lớn, lòng Bác ấm hơn ngọn lửa hồng. Dáng ngồi kiên định, chòm râu trắng im lìm, Bác không chỉ lo lắng cho đoàn dân công mà còn suy ngẫm về vận mệnh đất nước và đường lối cách mạng. Hồ Chí Minh hiện lên như một hình mẫu cao đẹp của dân tộc, và bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” đã phần nào phản ánh sự quan tâm, lo lắng và bài học mà Bác để lại cho các thế hệ sau.
2. Đề thi giữa học kì 2 Ngữ Văn lớp 6 sách Cánh Diều - Mẫu 2
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (6,0 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây:
“Ngày xưa có một ngư dân tên là Yết Kiêu sống ở làng Hạ Bì. Một hôm, khi ông đi dọc theo bờ biển về làng, ông nhìn thấy hai con trâu đang húc nhau dưới ánh trăng. Với cây đòn ống sẵn có, ông liền tiến lại và đập mạnh vào lưng chúng. Lạ thay, hai con trâu chạy xuống biển và biến mất. Ông nhận ra đó là trâu thần, và khi nhìn lại đòn ống, thấy có vài sợi lông trâu dính vào, ông vui mừng bỏ vào miệng nuốt luôn.”
Kể từ đó, sức khỏe của Yết Kiêu trở nên vượt trội so với mọi người, không ai dám đối đầu với ông. Đặc biệt, ông có tài lội nước phi thường. Mỗi khi lặn xuống biển để bắt cá, người ta tưởng như ông đi lại trên mặt đất. Có khi ông ở dưới nước liên tục sáu bảy ngày mới lên.
Thời điểm đó, quân xâm lược từ nước ngoài tấn công nước ta. Chúng đưa một trăm chiếc tàu lớn vào cửa biển Vạn Ninh, bao vây và tấn công tất cả thuyền bè, phá hoại chài lưới. Chúng gây ra cảnh cướp bóc và giết chóc khắp vùng duyên hải. Chiến thuyền của nhà vua ra đối đầu bị giặc đánh chìm. Nhà vua rất lo lắng, ra lệnh cho mọi người tìm cách chống lại giặc, ai có kế sách sẽ được phong chức vụ cao.”
Yết Kiêu đã đến gặp vua và nói: “Dù tôi có tài hèn sức yếu, tôi vẫn quyết tâm đối phó với lũ giặc”. Nhà vua hỏi: “Ngươi cần bao nhiêu người và thuyền bè?” Ông đáp: “Bệ hạ, chỉ riêng tôi cũng đủ sức chống lại chúng”. Vua rất vui mừng, lập tức phong cho ông chức Đô thống cẩm thủy quân để đánh giặc.”
(Nguồn: https://truyen-dan-gian/yet-kieu.html)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Đoạn trích trên thuộc thể loại nào?
A. Truyện đồng thoại
B. Truyện cổ tích
C. Truyện truyền thuyết
D. Truyện ngụ ngôn
Câu 2. Đoạn văn trên chủ yếu sử dụng phương thức biểu đạt nào?
A. Miêu tả
B. Tự sự
C. Biểu cảm
D. Nghị luận
Câu 3. Đoạn văn trên được kể từ góc nhìn nào?
A. Ngôi thứ nhất
B. Ngôi thứ ba
C. Ngôi thứ hai
D. Ngôi thứ nhất số nhiều
Câu 4. Đoạn văn trên kể về sự việc gì?
A. Hoàn cảnh xuất hiện và nguồn gốc của Yết Kiêu
B. Những chiến công nổi bật của Yết Kiêu
C. Công lao trong việc chống giặc của Yết Kiêu
D. Tài năng xuất sắc của Yết Kiêu
Câu 5. Cụm từ “quyền cao chức trọng” được hiểu như thế nào?
A. Người giàu có, được kính trọng và nể phục
B. Người có địa vị cao, quyền lực lớn trong xã hội xưa
C. Người có tài sản nhưng không có quyền lực hay địa vị, không được quý trọng
D. Người được tôn trọng và có uy tín cao trong xã hội.
Câu 6. Từ “lo sợ” có nghĩa là gì?
A. Cảm giác lo lắng kèm theo sợ hãi.
B. Không có lo lắng
C. Không có sợ hãi
D. Cảm thấy vui vẻ.
Câu 7. Hoàn thành câu (….):
Chi tiết “cầm xông lại phang mạnh mấy cái vào mình chúng nó” của Yết Kiêu thể hiện tấm lòng………..
Câu 8. Dòng nào mô tả chính xác nhất nhân vật Yết Kiêu theo đoạn trích trên?
A. Yết Kiêu có sức mạnh và tài năng vượt trội, thích thể hiện khả năng của mình trước mọi người.
B. Yết Kiêu là người có kỹ năng bơi lội xuất sắc, thường sống dưới nước hàng tuần mới lên.
C. Yết Kiêu là người không ai dám đối đầu, nhưng không thích khoe khoang tài năng.
D. Yết Kiêu có sức khỏe và tài năng vượt trội, với tinh thần yêu nước và chống ngoại xâm.
Câu 9. Chỉ ra ít nhất một chi tiết kỳ ảo trong đoạn trích liên quan đến Yết Kiêu và giải thích ý nghĩa của chi tiết đó.
Câu 10. Dựa vào câu nói của Yết Kiêu: “Tuy sức tôi còn yếu nhưng quyết không để bọn chúng thoát khỏi sự trừng phạt”, hãy viết một đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) trả lời câu hỏi: Để đóng góp và giúp đỡ cộng đồng, bạn nghĩ mình cần phát triển những phẩm chất và kỹ năng gì?
Phần II. Làm văn
Viết một đoạn văn nêu quan điểm của bạn về tình trạng nghiện game trong giới trẻ hiện nay.
Đáp án cho đề thi giữa kỳ 2 môn Ngữ Văn lớp 6 sách Cánh Diều
Phần 1. Đọc hiểu
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
C | B | B | A | B | A | Dũng cảm | D |
Câu 9.
- Học sinh chỉ cần nêu một chi tiết kỳ ảo:
+ Nhờ nuốt một số lông trâu, sức mạnh của Yết Kiêu vượt trội, không ai dám đối đầu với ông.
+ Khi lặn xuống biển bắt cá, Yết Kiêu dường như đi lại trên mặt đất, nhiều khi ông sống dưới nước cả tuần mới trở lên.
- Ý nghĩa:
+ Tạo nên một câu chuyện thêm phần huyền bí và lôi cuốn, phản ánh trí tưởng tượng phong phú của người xưa.
+ Những chi tiết này nhằm làm nổi bật và thần thánh hóa khả năng chiến đấu xuất sắc của người anh hùng, đồng thời gia tăng sự tôn trọng và ngưỡng mộ đối với nhân vật đã được phong thánh.
Câu 10.
Để góp phần cống hiến và hỗ trợ cộng đồng, bạn cần rèn luyện những phẩm chất và kỹ năng sau:
- Có niềm tự hào về lịch sử và truyền thống yêu nước của dân tộc.
- Có những ước mơ và hoài bão lớn lao.
- Cần phát triển các phẩm chất: Dũng cảm, sẵn sàng đứng lên bảo vệ lẽ phải.
- Chăm chỉ, tự giác và sáng tạo trong quá trình học tập.
Phần II. Làm văn
Bài mẫu tham khảo
Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, bên cạnh những thành tựu nổi bật như công nghệ 4.0 và tự động hóa, trò chơi điện tử đã trở thành một hiện tượng tiêu cực đáng lo ngại, đặc biệt là đối với học sinh. Game, từ tiếng Anh, chỉ những trò chơi sử dụng thiết bị điện tử để tạo ra hệ thống tương tác cho người chơi. Nghiện game là tình trạng tâm lý rối loạn khi người ta quá đam mê và dành quá nhiều thời gian vào trò chơi điện tử. Hiện tượng này thường thấy ở giới trẻ, đặc biệt là học sinh và thanh thiếu niên, với biểu hiện là việc họ bỏ học, trốn học, thậm chí ăn trộm tiền để chơi game. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể do tính lôi cuốn, hấp dẫn của game với hệ thống đồ họa và cách chơi phong phú, kết hợp với việc người chơi chưa có nhận thức đúng đắn về giải trí và thiếu sự quan tâm từ phụ huynh và giáo viên. Mặc dù game là hoạt động giải trí được chấp nhận xã hội, nhưng nghiện game có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với cá nhân và xã hội. Do đó, học sinh cần hiểu rõ bản chất của game và sử dụng nó một cách hợp lý và văn minh.
Chúng tôi hy vọng rằng những bộ đề thi giữa kỳ 2 môn Ngữ Văn lớp 6 sách Cánh Diều mà Mytour đã chia sẻ sẽ giúp các em học sinh ôn tập hiệu quả và đạt được kết quả tốt nhất trong kỳ thi sắp tới.