1. Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn 7 cấp huyện - Đề 1
Câu 1 (3 điểm): Xác định và phân tích ý nghĩa của các quan hệ từ trong các câu thơ sau:
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”
“Nhưng em vẫn giữ trái tim thủy chung.”
(Bánh trôi nước - Hồ Xuân Hương)
Câu 2: (7 điểm). Diễn đạt cảm nhận của em về đoạn văn dưới đây:
“Người dân chúng ta ngày nay cũng đáng tự hào như tổ tiên của chúng ta trước kia. Từ các cụ già đến các em nhỏ, từ kiều bào ở nước ngoài đến những người dân ở vùng tạm chiếm, từ miền núi đến đồng bằng, ai cũng chung lòng yêu nước và căm thù giặc. Các chiến sĩ ngoài mặt trận chịu đói để theo sát kẻ thù, công chức hậu phương nhịn ăn để hỗ trợ bộ đội, phụ nữ khuyên chồng con đi quân ngũ còn mình tình nguyện làm việc vận tải, và các bà mẹ chiến sĩ chăm sóc bộ đội như con đẻ. Công nhân và nông dân thi đua sản xuất, không quản ngại khó khăn để hỗ trợ kháng chiến, và những chủ đất quyên đất cho Chính phủ. Dù hành động khác nhau, nhưng đều thể hiện lòng yêu nước nồng nàn.”
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)
Câu 3 (10 điểm). Có một nhận xét cho rằng:
'Thơ ca dân gian chính là tiếng nói từ trái tim của người lao động, phản ánh sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân chúng ta.'
Dựa vào các câu tục ngữ, ca dao đã học và đọc thêm, hãy làm rõ nhận định trên.
2. Đề thi HSG Văn 7 cấp huyện - Đề 2
Câu 1 (5 điểm): Nêu những điểm hay, đẹp và hiệu quả của cách diễn đạt được sử dụng trong đoạn thơ sau:
...Tổ quốc ta thật đẹp vô vàn!
Rừng cọ, đồi chè xanh mướt ngát hương.
Nắng rực rỡ trên Sông Lô, tiếng hát ngân vang.
Chuyến phà êm ả trên bến nước Bình Ca....
(Tố Hữu)
Câu 2 (5 điểm) Trình bày cảm nhận của em về đoạn văn dưới đây:
“Tôi say mê yêu Sài Gòn sâu đậm. Tôi yêu ánh nắng sớm mai ngọt ngào, chiều tà gió lộng đầy nhớ nhung, và những cơn mưa nhiệt đới bất chợt. Tôi yêu sự chuyển mình của thời tiết, từ buồn bã đến trong vắt như thuỷ tinh. Tôi yêu cả đêm khuya vắng lặng, phố xá sôi động với dòng xe cộ nhộn nhịp vào giờ cao điểm, và bình yên của sáng sớm với không khí mát lành từ những con phố xanh mướt cây cối. Nếu có coi là cường điệu, thì cũng chẳng sao:
“Yêu nhau yêu cả con đường mình đi,”
“Ghét nhau ghét cả dòng họ, tông chi.”
(Sài Gòn tôi yêu - Minh Hương)
Câu 3. (10 điểm) Chia sẻ cảm nhận của em về bài thơ “Rằm tháng giêng” của Hồ Chí Minh.
3. Đề thi HSG Văn 7 cấp huyện - Đề 3
Câu 1. (3 điểm) Giải thích ý nghĩa của hành động “ngẩng đầu” và “cúi đầu” của tác giả Lí Bạch trong bài thơ “Tĩnh dạ tứ”.
Câu 2. (5 điểm) Đọc và phân tích ý nghĩa bài ca dao sau:
Rủ nhau đến thăm cảnh Kiếm Hồ,
Chiêm ngưỡng cầu Thê Húc, chùa Ngọc Sơn,
Đài Nghiên, tháp Bút vẫn đứng vững,
Ai là người đã xây dựng nên đất nước này?
Trình bày quan điểm của em về câu hỏi cuối cùng trong bài thơ.
Câu 3. (10 điểm) Chia sẻ cảm nhận của em về bài thơ “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan.
4. Đề thi HSG Ngữ văn 7 cấp huyện - Đề 4
Câu 1 (5 điểm): Đọc đoạn văn dưới đây:
… “Gần ba mươi năm, lang bạt khắp nơi, Bác vẫn giữ nguyên phong cách, ngôn ngữ, và tính cách của một người Việt Nam chân chính. Ngôn ngữ của Bác rất phong phú, đầy ý nghĩa, giống như ngôn ngữ của một người dân quê Việt. Bác khéo léo sử dụng tục ngữ, ưa nói ví von, thường có lối châm biếm nhẹ nhàng và thú vị. Trong thơ ca, Bác yêu thích lối ca dao vì ca dao Việt Nam như là núi Trường Sơn, hồ Hoàn Kiếm hay Đồng Tháp Mười vàng…”
(Hồ Chí Minh - “Hình ảnh của dân tộc” của Phạm Văn Đồng)
a. Đoạn văn trên áp dụng các biện pháp tu từ nào? Tác dụng của chúng là gì?
b. Chuyển câu: “Người khéo dùng từ ngữ, hay nói ví, thường có lối châm biếm kín đáo và thú vị” sang dạng bị động và rút gọn tối đa mà vẫn giữ được ý nghĩa chính.
Câu 2 (5 điểm): Viết một đoạn văn (không quá 15 dòng) để làm rõ tình cảm bà cháu trong bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh (Ngữ Văn 7 tập 1).
Câu 3 (10 điểm): Chứng minh rằng ca dao luôn nuôi dưỡng tình yêu sâu sắc đối với đất nước và quê hương trong tuổi thơ chúng ta.
5. Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn 7 cấp huyện - Đề 5
Thời gian làm bài: 120 phút (không bao gồm thời gian phát đề)
Câu 1 (5 điểm): Xác định và phân tích giá trị nghệ thuật của các phép tu từ trong khổ thơ dưới đây:
Trên con đường hành quân dài
Dừng chân tại một xóm nhỏ
Tiếng gà gáy trong tổ:
“Cục... cục tác cục ta”
Nghe sự xao xuyến giữa trưa hè
Nghe đôi chân bớt mệt mỏi
Nghe tiếng gọi của tuổi thơ
(Tiếng gà trưa - Xuân Quỳnh, SGK Ngữ Văn 7, tập I)
Câu 2 (5 điểm): Trình bày cảm nhận của em về khổ thơ dưới đây:
“Việt Nam, ôi quê hương yêu dấu!
Trong đau thương, vẻ đẹp của người càng rạng rỡ,
Như người mẹ chịu đựng gánh nặng từng ngày,
Âm thầm nuôi con, suốt đời lặng lẽ.”
(“Chào xuân 67” – Tố Hữu)
Câu 3 (5.0 điểm): Trong tục ngữ có câu: “Thương người như thể thương thân”, đây là một truyền thống đẹp của dân tộc ta. Hãy làm rõ ý nghĩa của câu tục ngữ này.
6. Đề thi học sinh giỏi Văn 7 cấp huyện - Đề 6
Câu 1 (5 điểm): Xác định và phân tích giá trị nghệ thuật của các phép tu từ trong khổ thơ sau:
Ôi! Cuộc đời quả là đáng quý,
Đời yêu tôi, tôi cũng yêu đời, cùng hòa quyện trong cuộc sống này.
Tôi và tất cả mọi người
Chỉ là một thể thống nhất, đồng thời cũng là vô vàn!
(“Một nhành xuân” – Tố Hữu)
Câu 2 (5 điểm): Viết một đoạn văn dài khoảng 15 câu để thể hiện cảm nhận của bạn về bài ca dao sau: Gió thổi cành trúc nhẹ nhàng, Tiếng chuông Trấn Vũ và tiếng gà Thọ Xương. Khói mù bao phủ, nhịp chày Yên Thái, mặt hồ Tây Hồ.
Câu 3 (10 điểm): Trình bày cảm nghĩ của bạn về vẻ đẹp thiên nhiên và tâm hồn của các nhà thơ trong hai tác phẩm: “Bài ca Côn Sơn” của Nguyễn Trãi và “Rằm tháng giêng” của Hồ Chí Minh (theo chương trình Ngữ văn 7).
7. Đề thi học sinh giỏi Văn 7 cấp huyện - Đề 7
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:
(1) Thành công và thất bại chỉ là những mốc quan trọng trong cuộc đời, giúp con người trưởng thành hơn. (2) Thất bại mang đến bài học quý giá, góp phần làm cho thành công thêm phần ý nghĩa. (3) Không ai luôn thành công hay thất bại, tất cả phụ thuộc vào nhận thức và tư duy tích cực hay tiêu cực của mỗi người. (4) Như Sir Winston Churchill từng nói, 'Người bi quan thấy khó khăn trong mỗi cơ hội, còn người lạc quan thấy cơ hội trong mỗi khó khăn'. (5) Một số người có thể bị ám ảnh bởi thất bại, khiến họ không thấy cơ hội dẫn đến thành công. (6) Tuy nhiên, đừng để mình rơi vào tình trạng bi quan; thất bại là điều tất yếu và không thể tránh khỏi trong cuộc sống. (7) Đây là một phần không thể thiếu của cuộc sống mà bạn cần trải nghiệm. (8) Vì vậy, hãy tiếp cận thất bại một cách tích cực.
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn văn.
Câu 2: Tìm chủ đề chính của đoạn văn này.
Câu 3: Tại sao tác giả lại khẳng định: “thất bại là một lẽ tự nhiên và là một phần tất yếu của cuộc sống”?
Câu 4: Em hiểu thế nào về khuyến nghị: “Hãy tiếp nhận thất bại với thái độ tích cực”
PHẦN II: TẠO LẬP VĂN BẢN (14 điểm)
Câu 1. (4 điểm)
Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 từ) trình bày quan điểm của bạn về ý kiến: Những người thành công thường tìm thấy cơ hội trong mọi thử thách, trong khi những người thất bại thường chỉ thấy khó khăn trong các cơ hội.
Câu 2: (10 điểm)
Khi nhận xét về thơ Xuân Quỳnh, có quan điểm cho rằng:
“Xuân Quỳnh khéo léo khai thác cảm xúc từ những điều quen thuộc, giản dị, những ký ức cá nhân để góp phần làm sâu sắc tình cảm của thời đại.”
Dựa vào bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh (Ngữ văn 7, tập I), em hãy làm rõ nhận định trên.