Buzz
1. Đề thi môn Ngữ văn lớp 10 của Sở GD&ĐT Lào Cai
I. Phần đọc hiểu (3 điểm)
Đọc đoạn trích dưới đây và hoàn thành các yêu cầu được đưa ra.
Tuổi thơ tôi gắn liền với những cánh diều.
Mỗi chiều, trên bãi thả diều, lũ trẻ chúng tôi cùng nhau vui vẻ thi thố. Cánh diều nhẹ nhàng bay lượn như bướm, khiến chúng tôi hân hoan ngắm nhìn bầu trời. Tiếng sáo diều ngân vang, từ sáo đơn, sáo kép đến sáo bè,... như kéo những vì sao gần lại.
Đêm xuống, bãi thả diều trở nên huyền bí lạ thường. Cảm giác như diều đang lướt trên dải Ngân Hà. Bầu trời rộng lớn tựa thảm nhung, và trong tâm hồn tôi luôn cháy bỏng một khát vọng. Tôi thường mơ mộng về một nàng tiên áo xanh từ trên trời bay xuống và luôn hy vọng khi tha thiết cầu xin: “Bay đi, diều ơi! Bay đi!”. Cánh diều tuổi thơ bay xa, mang theo những ước mơ của tôi.
(Tạ Duy Anh, Cánh diều tuổi thơ, trích từ Tiếng Việt 4, tập 1, tr.160, Nxb Giáo dục, 2019)
Câu 1 (0,5 điểm). Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích?
Câu 2 (0,5 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp so sánh trong câu văn: Bầu trời tự do giống như một tấm thảm nhung rộng lớn.
Câu 3 (1,0 điểm). Xác định nội dung chính của đoạn văn này?
Câu 4 (1,0 điểm). Từ đoạn văn trên, tác giả muốn truyền tải thông điệp gì?
II. Phần viết văn (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Dựa trên nội dung phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 từ bày tỏ quan điểm của em về ý nghĩa của khát vọng trong cuộc sống.
Câu 2 (5,0 điểm)
Hãy chia sẻ cảm nhận của em về đoạn thơ dưới đây:
Bất chợt cảm nhận hương ổi
Thấm vào làn gió se
Sương lững thững qua ngõ
Cảm giác mùa thu đã đến
Sông giờ dềnh dàng hơn
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Nghiêng nửa mình sang thu...
(Hữu Thỉnh, Sang thu, SGK Ngữ văn 9, tập 2, tr.48, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2019)
Hãy đánh giá vẻ đẹp tâm hồn của nhà thơ qua khoảnh khắc chuyển giao từ mùa hạ sang mùa thu.
2. Đáp án cho Đề thi vào lớp 10 môn Ngữ văn của Sở GD&ĐT Lào Cai
I. Phần đọc hiểu
Câu 1: Phương thức biểu đạt chủ yếu trong đoạn văn là miêu tả
Câu 2: Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu 'Bầu trời tự do đẹp như một thảm nhung khổng lồ' là tạo ra hình ảnh về vẻ đẹp của bầu trời đêm. Sự so sánh với tấm thảm nhung làm nổi bật sự mịn màng và rộng lớn của bầu trời, như một không gian bao la và thanh bình.
Câu 3: Đoạn trích chính là việc thể hiện ước mơ và khát vọng của con người trong giai đoạn tuổi thơ.
Câu 4: Hình ảnh cánh diều trong đoạn trích thể hiện ý nghĩa rằng:
Cánh diều không chỉ là một vật thể đơn thuần mà còn là biểu tượng của những ký ức và cảm xúc sâu lắng trong tuổi thơ của tác giả. Nó mang đến những khoảnh khắc vui vẻ và tự do, nơi tác giả và bạn bè cùng nhau thả diều dưới bầu trời rộng lớn của quê hương.
Cánh diều chứa đựng một phần ký ức tuổi thơ, giai đoạn của cuộc đời đầy ắp sự ấm áp và yên bình. Nó là hình ảnh của sự vô tư và hồn nhiên, nơi mọi hành động và cử chỉ đều xuất phát từ trái tim ngây thơ của tuổi thơ.
II. Phần viết văn
Câu 1:
- Xác định vấn đề cần thảo luận
- Giải thích chi tiết vấn đề: Khát vọng là gì?
Khát vọng là những ước mơ to lớn và cao cả mà mỗi người hướng tới. Nó thúc đẩy con người hành động không ngừng để biến những mong muốn này thành hiện thực. Khát vọng không thể thiếu trong cuộc sống, là nguồn động lực mạnh mẽ giúp con người tiến bước và sáng tạo ra những điều mới mẻ, vĩ đại. Đó là những mục tiêu cao quý mà mỗi cá nhân theo đuổi với toàn bộ sức lực và quyết tâm.
- Phân tích và thảo luận về vấn đề:
+ Tầm quan trọng của khát vọng trong cuộc sống: Khát vọng giúp con người không ngừng nỗ lực và phấn đấu, vượt qua thử thách để đạt được thành công.
+ Sự khác biệt giữa khát vọng và tham vọng: Cần phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm này.
+ Phê bình những người sống thiếu khát vọng, chỉ như cỗ máy không cảm xúc.
+ Liên hệ cá nhân: Bạn có phải là người có khát vọng không? Hãy chia sẻ thêm về khát vọng của bản thân.
Câu hỏi 2:
A. Phần mở bài
Trong phần mở bài, cần giới thiệu bài thơ 'Sang thu' của Hữu Thỉnh, đưa ra cái nhìn tổng quát và giới thiệu hai khổ thơ đầu.
B. Phần thân bài
- Khổ thơ 1: Đặc trưng bởi những cảm nhận tinh tế và sâu sắc.
+ Hữu Thỉnh cảm nhận mùa thu qua các giác quan và trí tuệ một cách độc đáo và mới mẻ:
- Cảm giác từ khứu giác (mùi hương ổi), xúc giác (không khí se lạnh) và thị giác (sương mờ mịt qua các ngõ) cùng với cảm nhận từ trí tuệ (cảm giác mùa thu đã đến).
- Tâm trạng của tác giả thể hiện sự ngạc nhiên, bối rối qua các từ ngữ như 'bỗng' và 'hình như'.
Trong khổ thơ đầu, tác giả thể hiện sự gắn bó sâu sắc với quê hương và yêu mến mùa thu ở đây, từ đó mới có những cảm nhận tinh tế như vậy.
- Khổ thơ 2:
+ Mùa thu dường như hòa quyện hoàn toàn với cảnh vật xung quanh.
+ Trong thời khắc giao mùa, thiên nhiên và cảnh vật đang chuyển mình: sông trở nên 'dềnh dàng', chim bắt đầu 'vội vã', và đám mây mùa hạ 'vắt nửa mình sang thu'.
Hai khổ thơ của tác giả sử dụng những từ ngữ mô tả trạng thái và tính chất của con người để miêu tả thiên nhiên, khiến cảnh vật trở nên sinh động và đầy cảm xúc.
- Nội dung và nghệ thuật
+ Nội dung của bài thơ là tình yêu sâu sắc của nhà thơ đối với thiên nhiên và quê hương.
+ Nghệ thuật: Bài thơ gây ấn tượng với ngôn từ gợi cảm và tình cảm, nhân hóa làm cho cảnh vật trở nên sống động và gần gũi. Điều này tạo nên sự khác biệt và thành công cho bài thơ mùa thu của Hữu Thỉnh so với các tác giả khác.
C. Kết luận
Trong phần kết luận, hãy tái hiện giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ một lần nữa, đồng thời tóm tắt những cảm xúc đã được nêu ra một cách ngắn gọn.
3. Một số lưu ý khi ôn thi Ngữ văn vào lớp 10
Để đạt điểm cao trong kỳ thi môn Ngữ văn, việc chuẩn bị kỹ lưỡng và có chiến lược là rất quan trọng. Dưới đây là những điểm cần lưu ý khi chuẩn bị cho bài thi vào lớp 10:
- Nắm vững cấu trúc đề thi: Trước hết, bạn cần hiểu rõ cấu trúc và định dạng của đề thi, bao gồm số lượng câu hỏi, loại câu hỏi, và trọng số từng phần. Điều này giúp bạn phân bổ thời gian hợp lý và làm bài một cách có tổ chức.
- Ôn tập kiến thức cơ bản: Trước khi bước vào kỳ thi, hãy xem lại những kiến thức nền tảng của môn Ngữ văn, bao gồm các phần về văn học, ngữ pháp, và phương pháp phân tích văn bản. Điều này giúp bạn tự tin hơn khi giải quyết các câu hỏi.
- Thực hành với bài tập: Thực hiện nhiều bài tập từ các kỳ thi trước và các đề thi mẫu để làm quen với cấu trúc và dạng câu hỏi. Điều này giúp bạn cải thiện kỹ năng làm bài và thích nghi với áp lực thi cử.
- Tập trung phân tích văn bản: Khi phân tích văn bản, hãy chú trọng vào các yếu tố như ý định của tác giả, phong cách viết, cấu trúc văn bản, và ý nghĩa của từng đoạn. Sử dụng các phương pháp phân tích như phân tích ngôn ngữ, cấu trúc và ý nghĩa để trả lời câu hỏi một cách chính xác và sâu sắc.
- Chú ý đến kỹ năng viết: Trong phần viết văn, hãy quan tâm đến cấu trúc bài viết, sự logic trong việc triển khai ý tưởng, và đảm bảo rằng các ý được trình bày một cách rõ ràng và mạch lạc. Sử dụng từ vựng phong phú và chú ý đến ngữ pháp và cách sử dụng câu để tránh mắc lỗi.
- Quản lý thời gian hiệu quả: Cuối cùng, hãy quản lý thời gian của bạn một cách hợp lý trong suốt quá trình làm bài. Phân bổ thời gian hợp lý giữa các phần của bài thi và tuân thủ thời gian quy định cho mỗi phần. Điều này giúp bạn hoàn thành bài thi đầy đủ và đạt kết quả cao.
