Buzz
1. Đề thi Ngữ văn lớp 10 năm học 2023 - 2024 tại Hà Tĩnh
I. Phần Đọc hiểu
Đọc đoạn văn dưới đây:
Khi có người khen con đẹp, hãy cảm ơn và rồi quên đi lời khen đó.
Nếu ai khen con ngoan, hãy cảm ơn và tiếp tục nỗ lực để trở nên ngoan ngoãn hơn.
Đối với những người đang khóc vì nỗi đau họ phải chịu đựng.
Hãy để bờ vai con là nơi họ có thể khóc và tìm sự an ủi.
Với những người đang gánh chịu khổ cực, con hãy đến gần và san sẻ gánh nặng cùng họ.
Nếu người ta khen con lần thứ hai, hãy tặng họ một đồng. Đến lần thứ ba, hãy lắc đầu từ chối. Và lần thứ tư, chỉ cần im lặng mà rời đi.
(Trích từ Gửi con, Bùi Nguyễn Trường Kiên, Ru cho một thuở. NXB Văn hóa - Văn nghệ 2015)
Thực hiện các yêu cầu sau đây:
Câu 1. Theo đoạn trích 'Có ai khen con đẹp', 'Ai bảo con ngoan', con nên hành động như thế nào?
Câu 2. Trong câu thơ 'Với người gánh chịu nỗi khổ, con hãy đến gần và kề vai gánh đỡ họ', những từ nào chỉ hành động mà cha mong con thực hiện khi người khác gặp khó khăn?
Câu 3: Giải thích tác dụng của biện pháp tu từ điệp ngữ trong các câu thơ sau:
Người xin con một đồng khi chia tay. Lần đầu tiên, con hãy cho người ấy hai đồng.
Lần thứ hai, hãy tặng họ một đồng. Đến lần thứ ba, hãy lắc đầu từ chối. Và lần thứ tư, chỉ cần im lặng và bước đi.
Câu 2. Em cảm nhận nội dung của các câu thơ sau ra sao?
Đối với những người đang khóc vì nỗi đau họ phải chịu đựng.
Hãy để bờ vai của con trở thành nơi chứa đựng những giọt nước mắt của người khác.
II. Phần Làm văn
Câu 1: Dựa vào nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ để trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của sự sẻ chia trong cuộc sống.
Câu 2: Em cảm nhận thế nào về tình cảm của nhân vật anh Sáu dành cho con trong đoạn trích sau đây:
Hãy nhớ lại buổi chiều hôm đó, sau một ngày mưa rừng, giọt mưa vẫn còn đọng trên lá và rừng tỏa sáng lấp lánh. Khi tôi đang làm việc dưới tấm ni lông che mưa, bỗng nghe tiếng gọi. Từ con đường mòn lẩn khuất trong rừng sâu, anh hớt hải chạy đến, tay cầm khúc ngà và vui vẻ khoe với tôi. Gương mặt anh rạng rỡ như một đứa trẻ nhận quà.
Sau đó, anh dùng vỏ đạn hai mươi ly của Mỹ, đập mỏng và chế thành một cây cưa nhỏ để cắt ngà thành từng mảnh nhỏ. Những lúc rảnh rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược một cách cẩn thận, tỉ mỉ như một người thợ bạc. Tôi không biết tại sao lại thích ngồi nhìn anh làm việc và cảm thấy vui khi thấy bụi ngà rơi nhiều hơn. Cây lược dài khoảng hơn một tấc, rộng khoảng ba phân rưỡi, dành cho con gái, để chải tóc dài với chỉ một hàng răng thưa. Trên lưng lược có khắc hàng chữ nhỏ mà anh đã tỉ mỉ khắc từng nét: 'Yêu nhớ tặng Thu con của ba'. Cây lược này chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó giúp anh phần nào vơi bớt nỗi nhớ con. Những đêm nhớ con, anh lấy cây lược ra, ngắm nghía và mài lên tóc để cây lược thêm bóng, mượt. Cây lược này khiến anh càng mong mỏi được gặp con. Nhưng một tai nạn không may đã xảy ra. Vào cuối năm năm mươi tám, trong một trận càn lớn của quân Mỹ - ngụy, anh Sáu đã hy sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mỹ bắn trúng ngực. Trong giây phút cuối cùng, dù không còn sức lực để nói gì, tình cha con vẫn không thể tắt. Anh lấy cây lược ra, trao cho tôi và nhìn tôi một cách lâu dài. Tôi không thể diễn tả được ánh nhìn ấy, chỉ biết rằng đến giờ, thỉnh thoảng tôi vẫn nhớ lại ánh mắt của anh.
- Tôi sẽ mang nó về trao tận tay cho cháu.
Tôi cúi xuống gần anh và nhẹ nhàng nói. Đến lúc ấy, anh mới nhắm mắt ra đi.
(Trích từ Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, ngữ văn lớp 9 Tập một, NXB Giáo dục Việt Nam 2019, tr.199-200)
2. Đáp án đề thi bào 10 môn Ngữ văn Hà Tĩnh năm học 2023 - 2024
I. Hiểu biết văn bản
Câu 1: Trong đoạn trích 'Có ai khen con đẹp' thì con nên cảm ơn và quên đi lời khen đó. Còn khi 'Ai bảo con ngoan' thì con hãy nhớ cảm ơn và cố gắng trở nên ngoan hiền hơn.
Câu 2: Những động từ chỉ hành động mà cha mong con thực hiện khi người khác gặp khó khăn trong câu thơ 'Người đang oằn lưng vì nỗi thống khổ, con hãy đến bên và kề vai gánh giúp' là đến (bên), kề (vai), gánh (giúp).
Câu 3:
- Điệp ngữ: lần thứ ...
- Tác dụng của việc sử dụng điệp ngữ:
+ Tạo nhịp điệu cho câu văn
+ Qua việc áp dụng điệp ngữ, tác giả nhấn mạnh cách mà con cần ứng xử khi người khác chìa tay xin giúp đỡ.
+ Mục đích là để khuyên bảo con cách sống đúng đắn.
Câu 4: Gợi ý:
Hai dòng thơ diễn tả rằng người cha muốn nhấn mạnh việc con cần quan tâm và chia sẻ với những ai đang chịu đựng đau khổ trong cuộc sống. Đây cũng là cách để con học cách sống yêu thương, hòa đồng và đầy lòng trắc ẩn.
II. Viết văn
Giải thích:
- Sự sẻ chia trong cuộc sống bao gồm việc lắng nghe, hiểu và đồng cảm, cùng nhau chia sẻ niềm vui và nỗi buồn, vượt qua khó khăn và thử thách.
- Sự sẻ chia là một yếu tố thiết yếu và quan trọng trong cuộc sống.
Ý nghĩa:
- Sự sẻ chia rút ngắn khoảng cách giữa con người, làm cho các mối quan hệ trở nên gần gũi hơn, và xây dựng tình yêu thương vững bền.
- Sự sẻ chia giúp con người dễ dàng vượt qua những rào cản tâm lý và khó khăn trên con đường tương lai.
- Sự sẻ chia dạy con người cách quan tâm đến người khác, sống bao dung và tích cực hơn trong cuộc sống.
...
Bàn luận:
- Lên án và chỉ trích những người chỉ biết đến bản thân, sống ích kỷ và thiếu quan tâm đến người khác.
- Cần học cách quan tâm và chia sẻ với người khác, nhưng cũng cần phải nhận thức rõ những điểm chưa hoàn thiện để cùng nhau cải thiện. Phải phân biệt rõ giữa việc chia sẻ chân thành và việc đồng tình một cách mù quáng.
Câu 2:
Phương pháp: phân tích và tổng hợp.
Cách thực hiện:
1. Giới thiệu tổng quan:
- Tác giả: Thông tin về tác giả
- Tác phẩm: Truyện ngắn 'Chiếc lược ngà'
Tác phẩm là một bài thơ về tình cha con thiêng liêng,...
2. Phân tích
a. Mở đầu bằng việc giới thiệu tổng quát về hoàn cảnh gia đình của ông Sáu và tình cảm sâu đậm của ông đối với con.
b. Cảm nhận về giá trị nội dung trong đoạn văn, đặc biệt là vẻ đẹp của tình phụ tử thiêng liêng.
c. Phân tích nghệ thuật
3. Tổng kết: Nhận xét chung về đoạn văn và liên hệ cá nhân
3. Những điều cần lưu ý khi thi môn văn
- Đối với thơ, cần hiểu rõ hoàn cảnh sáng tác, cảm xúc chủ đạo, cấu trúc bài thơ, hình ảnh, và các biện pháp nghệ thuật mà tác giả sử dụng,...
- Đối với truyện, cần nắm rõ bối cảnh sáng tác, góc nhìn kể chuyện, tình huống, nhân vật và các yếu tố nghệ thuật,...
- Để viết đoạn văn nghị luận văn học, thí sinh cần xác định kiểu đoạn văn là quy nạp, diễn dịch, hay tổng phân hợp. Sau đó, xác định câu chủ đề và khai thác tối đa vấn đề nghị luận nêu ra trong đề bài, rồi xây dựng dàn ý trước khi viết.
Để làm tốt văn nghị luận xã hội, bạn cần diễn đạt rõ ràng các ý: vấn đề xã hội cần nghị luận là gì? Vấn đề đó thể hiện ra sao? Nguyên nhân của vấn đề là gì? Ý nghĩa và vai trò của vấn đề đối với cá nhân và cộng đồng là gì?
