Đề thi môn Ngữ văn vào lớp 10 tại Thái Nguyên mới nhất

1. Thông báo lịch thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2023-2024 của Sở Giáo dục & Đào tạo Thái Nguyên

Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên đã công bố kế hoạch tổ chức kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm học 2023-2024. Kỳ thi dự kiến sẽ diễn ra trong ba ngày liên tiếp từ ngày 6 đến 8 tháng 6.

Cụ thể, vào sáng ngày 6 tháng 6, thí sinh sẽ thi môn Ngữ văn, tiếp theo vào chiều cùng ngày là môn Toán. Sáng ngày 7 tháng 6 sẽ có môn Tiếng Anh, và vào ngày 8 tháng 6, thí sinh sẽ thi các môn chuyên tại Trường THPT Chuyên Thái Nguyên. Sáng ngày này sẽ thi Ngữ văn, Toán và Tiếng Anh, còn chiều sẽ là các môn Lịch sử, Địa lý, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Trung Quốc, Vật lý, Hóa học, Sinh học và Tin học.

Thí sinh và phụ huynh cần lưu ý chuẩn bị kỹ lưỡng cho kỳ thi quan trọng này. Đồng thời, thí sinh nên thường xuyên kiểm tra thông báo từ Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên để nhận thông tin cập nhật về lịch thi và các quy định mới nhất.

2. Đề thi môn Ngữ văn lớp 10 năm học 2023 - 2024 của Sở GD&ĐT Thái Nguyên

I. PHẦN ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Đọc đoạn văn sau:

Khi nhìn lại hành trình cuộc đời, tôi nhận thấy rằng chính những lúc trải qua cô đơn, buồn bã và khó khăn đã giúp tôi phát triển khả năng đồng cảm, sống độc lập và đối mặt với thử thách. Ngay từ khi còn trẻ, tôi đã tham gia các dự án cộng đồng với mong muốn hỗ trợ những trẻ em có hoàn cảnh giống mình và tạo ra giá trị cho xã hội. Tôi cũng hiểu rằng, mỗi người khi sinh ra đều được vũ trụ ban tặng những món quà quý giá ẩn giấu trong bức màn bí ẩn của cuộc sống. Những thử thách và trải nghiệm trong cuộc sống chính là cơ hội để khám phá và phát huy sức mạnh tiềm ẩn của bản thân. Nhận thức rằng cuộc sống chỉ là một hành trình học hỏi và khám phá, tôi đã tìm ra cách để sống hạnh phúc dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

(Trích từ Không có đỉnh quá cao, Giáo sư Phan Văn Trường và các tác giả khác, NXB Trẻ, 2022, trang 19, 20)

Thực hiện các yêu cầu sau đây:

Câu 1 (0,5 điểm). Xác định phương thức biểu đạt chủ yếu trong đoạn trích.

Câu 2 (0,5 điểm). Tại sao tác giả đã bắt đầu tham gia các dự án cộng đồng từ khi còn trẻ?

Câu 3 (1,0 điểm). Bạn hiểu thế nào về cụm từ “những thử thách mà chúng ta phải đối mặt” trong cuộc sống?

Câu 4 (1,0 điểm). Bạn có đồng ý với quan điểm: “Cuộc sống là một hành trình để học hỏi và khám phá” không? Giải thích lý do của bạn.

II. PHẦN LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)

Dựa vào nội dung đoạn trích trong phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 15 – 20 dòng) nêu rõ ý nghĩa của việc tự lập.

Câu 2 (5,0 điểm)

Trong bài thơ ‘Sang thu’, tác giả Hữu Thỉnh viết:

Đột nhiên cảm nhận được hương ổi
Nhẹ nhàng lan tỏa trong gió
Sương mờ mịt qua ngõ
Như mùa thu đã đến

(Trích từ bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh, trong SGK Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục, 2022, trang 70)

Phân tích bức tranh mùa thu được vẽ qua đoạn thơ trên và từ đó đánh giá tình cảm của tác giả đối với thiên nhiên.

3. Đáp án cho Đề thi môn Ngữ văn lớp 10 năm học 2023 - 2024 của Sở GD&ĐT Thái Nguyên

Phần I:

Câu 1:

Phương thức biểu đạt chủ yếu: Nghị luận.

Câu 2:

Tác giả đã tham gia vào các dự án cộng đồng từ khi còn trẻ với mục đích:

Ông muốn hỗ trợ những trẻ em có hoàn cảnh tương tự như mình và tạo ra giá trị cho cộng đồng.

Câu 3:

Theo quan điểm của tôi, 'những thử thách mà chúng ta phải đối mặt' trong cuộc sống chính là những khó khăn và trở ngại mà mỗi người phải trải qua. Để vượt qua những thử thách này, chúng ta cần sự kiên trì, nỗ lực không ngừng và lòng dũng cảm. Những thử thách này yêu cầu chúng ta phải vượt qua, nhưng khi thành công, chúng ta sẽ cảm nhận được giá trị của những thành quả đạt được trong tương lai. Vì vậy, dù 'những thử thách mà chúng ta phải đối mặt' có thể gây cảm giác cay đắng, nhưng kết quả đạt được sau khi vượt qua chúng lại rất ngọt ngào và quý giá.

Câu 4:

Tôi hoàn toàn đồng ý với quan điểm rằng 'Cuộc sống là một hành trình để học hỏi và khám phá.' Trong suốt cuộc đời, chúng ta sẽ gặp phải nhiều thử thách và khó khăn. Học hỏi và khám phá đóng vai trò quan trọng vì nếu không có chúng, chúng ta khó có thể thích ứng và thành công trong xã hội.

Chúng ta cần nhận thức rằng kho tàng tri thức của nhân loại là vô tận và rộng lớn. Kiến thức mà chúng ta có chỉ là một phần nhỏ trong đại dương tri thức đó. Do đó, để khai thác hết khả năng của bản thân và tận dụng cuộc sống, chúng ta cần liên tục tìm kiếm, nghiên cứu và học hỏi.

Việc liên tục học hỏi và khám phá làm cho cuộc sống trở nên phong phú hơn. Nó mở ra cơ hội cho sự phát triển cá nhân, giúp chúng ta hiểu biết hơn về thế giới xung quanh và khám phá những giá trị mới. Qua việc học hỏi, chúng ta cũng có thể đóng góp và tạo ra những thay đổi tích cực trong xã hội.

Do đó, hãy luôn nỗ lực để học hỏi và khám phá, để cuộc sống trở nên đầy ý nghĩa và chúng ta có thể phát huy hết tiềm năng của mình, đồng thời góp phần vào sự phát triển của xã hội.

Phần II:

Câu 1: Viết một đoạn văn về ý nghĩa của sự tự lập

Hướng dẫn viết

1. Mở đầu đoạn văn

Giới thiệu chủ đề nghị luận: khái niệm và tầm quan trọng của sự tự lập.

2. Thân đoạn:

– Giải thích: Tự lập là khả năng tự chủ trong học tập, công việc và cuộc sống mà không phụ thuộc vào người khác.

– Biểu hiện của sự tự lập:

• Thể hiện qua việc chủ động trong cuộc sống cá nhân: tự đặt mục tiêu, lập kế hoạch, sống có kỷ luật, v.v.
• Biểu hiện qua những hành động cụ thể như: tự hoàn thành bài tập, tự giặt quần áo, dọn dẹp nhà cửa, v.v.

– Ý nghĩa của sự tự lập:

• Phát triển nhân cách cá nhân.
• Rèn luyện tính chăm chỉ và kiên trì.
• Trang bị bản lĩnh để vượt qua khó khăn và đạt được thành công.

– Phản đề: chỉ trích lối sống phụ thuộc, thiếu tự chủ, lười biếng và không có trách nhiệm.

3. Kết thúc đoạn văn:

Nhấn mạnh lại vấn đề nghị luận đã được trình bày.

Câu 2: 5 điểm

1. Mở bài:

• Giới thiệu về bài thơ: Đây là một tác phẩm đặc sắc, sáng tạo và mới mẻ về chủ đề mùa thu.
• Giới thiệu hai khổ thơ đầu: Hình ảnh cảnh vật chuyển mình từ mùa hè sang mùa thu.

2. Thân bài:

a. Những dấu hiệu đầu tiên của mùa thu

– Những dấu hiệu tinh tế trong thiên nhiên:

• Hương ổi: mùi thơm giản dị, đặc trưng của mùa thu miền Bắc khi mùa ổi đến.
• Động từ “phả”: sự tỏa ra, hòa quyện, gợi lên một không gian đậm chất thu với hương thơm trong lành.
• Gió se: gió lạnh nhẹ, khô ráo, đặc trưng của mùa thu, không giống như gió ấm mùa xuân hay gió lạnh mùa đông.
• Sương: hiện tượng hơi nước ngưng tụ khi thời tiết trở lạnh vào sáng sớm và tối.
• Động từ “chùng chình”: chuyển động chậm rãi, nhẹ nhàng, gợi cảm giác như sương có linh hồn.

– Cảm xúc của tác giả:

• Nhận ra mùa thu đến một cách bất ngờ qua từ “bỗng”
• Câu hỏi tu từ “Hình như thu đã về”: sự ngạc nhiên, khó tin, tâm trạng của tác giả cũng hòa quyện với sự chuyển mình của thiên nhiên.

Tác giả dùng những hình ảnh tinh tế, chỉ có thể cảm nhận qua khứu giác và cảm giác thay vì các hình ảnh cụ thể như hoa sữa, quả hồng, cốm non,… điều này cho thấy sự tinh tế và nhạy cảm trong cảm xúc của tác giả.

• Hình ảnh tương phản: sông “dềnh dàng” so với chim “vội vã”. Dòng sông vào thu bắt đầu chảy chậm, không còn cuộn trào như mùa hè. Trong khi đó, chim thì hối hả bay về phương Nam để tránh rét.
• Hình ảnh mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu: gợi ý sự chuyển tiếp giữa mùa hè và thu, với sắc mây chưa hoàn toàn nhẹ nhàng của thu nhưng cũng không còn nắng gắt của hè.

Cảnh sắc thiên nhiên chuyển mùa thật tuyệt vời và lạ lẫm

3. Kết luận:

Hai khổ thơ thể hiện sự tinh tế của nhà thơ và vẻ đẹp đặc biệt của thời điểm giao mùa.

Kỹ thuật: sử dụng hình ảnh, nhân hóa và liên tưởng một cách khéo léo.