Buzz
1. Đề thi Ngữ văn lớp 12 giữa kỳ 2 chi tiết nhất cho năm học 2023 - 2024
Phần I: Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi sau:
Khi con người mở rộng giới hạn bản thân, họ sẽ khám phá được hai khía cạnh quan trọng nhất của mình: con người văn hóa và con người chuyên môn.
Về khía cạnh con người văn hóa, điều này bao gồm việc nhận biết lương tri và phẩm giá của bản thân, tìm ra lẽ sống và giá trị cốt lõi của mình; xác định những giá trị làm nên con người mình, những điều mình sẵn sàng hy sinh tất cả để bảo vệ; nhận diện 'chân ga' (để vượt qua khó khăn) và 'chân thắng' (để tránh rủi ro).
Về khía cạnh con người chuyên môn (hay nghề nghiệp, sự nghiệp), đó là việc nhận thức rõ sở thích và năng lực của bản thân, hiểu rõ mức độ thành thạo để chọn công việc phù hợp nhất với 'bản chất' của mình. Khi làm công việc phù hợp nhất với năng lực và đam mê, công việc trở thành một phần của cuộc sống và giúp phát triển toàn diện bản thân.
(Đúng việc, một góc nhìn về câu chuyện khai minh - Giản Tư Trung, NXB Tri Thức - 2015)
Câu 1. Đoạn văn này thuộc phong cách ngôn ngữ nào? (0,25 điểm)
Câu 2. Xác định câu chủ đề của đoạn văn. (0,5 điểm)
Câu 3. Tác giả trong đoạn trích chủ yếu áp dụng phương pháp lập luận nào? (0,25 điểm)
Câu 4. Dựa trên quan điểm về 'con người chuyên môn' trong đoạn trích, bạn hãy nêu suy nghĩ của mình về định hướng nghề nghiệp cá nhân. Trả lời trong khoảng 5-7 câu. (0,5 điểm)
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (3,0 điểm)
Có ý kiến cho rằng: Tử tế là dòng chảy của tình người, hãy gìn giữ nó. Một quan điểm khác cho rằng: Trong xã hội hiện đại, việc sống tử tế trở nên ngày càng khó khăn.
Bạn hiểu thế nào về khái niệm sống tử tế? Hãy trình bày quan điểm của bạn về việc sống tử tế trong bối cảnh hiện nay.
Câu 2 (4,0 điểm)
Trích từ truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân:
Bà lão cúi đầu lặng lẽ. Bà hiểu rõ nỗi đau của người mẹ nghèo khó, vừa cảm thấy xót xa vừa thương cảm cho số phận của con mình. Dựng vợ gả chồng là lúc gia đình có điều kiện, hy vọng cho con cái có tương lai tươi sáng. Nhưng bà thì… Nước mắt rơi xuống từ đôi mắt mờ đục của bà. Bà lo lắng không biết liệu các con có vượt qua được cơn đói khát này không.
Bà lão nhẹ thở dài, ngẩng đầu và nhìn chăm chú vào người đàn bà. Thị cúi đầu, tay vân vê tà áo đã rách. Bà lão nghĩ: Người ta chỉ nhờ đến con mình khi gặp khó khăn và đói khổ. Con gái bà mới có chồng trong hoàn cảnh này… Bà đã làm hết khả năng của một người mẹ, nếu qua được giai đoạn khó khăn này, con trai bà sẽ có vợ, còn nếu không, bà cũng phải chấp nhận số phận.
Bà lão khẽ dọn dẹp cổ họng và nhẹ nhàng nói với 'nàng dâu mới':
- Ừ, dù sao các con đã kết duyên với nhau, mẹ cũng thấy yên lòng…
Tràng thở phào nhẹ nhõm, cảm giác như mọi lo lắng giảm bớt. Hắn ho nhẹ và bước ra sân. Bà cụ Tứ tiếp lời một cách từ tốn:
- Nhà ta nghèo, các con cần phải cố gắng làm ăn. Hy vọng ông trời sẽ ban phước… Ai cũng có lúc thịnh vượng và lúc khó khăn. Nếu làm việc chăm chỉ, các con sẽ có tương lai tốt đẹp hơn sau này.
Hãy phân tích tâm trạng của nhân vật bà cụ Tứ qua đoạn trích trên. Từ đó, đánh giá kỹ thuật miêu tả tâm lý của Kim Lân.
2. Đáp án cho đề thi
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Câu 1. Đoạn trích thuộc phong cách ngôn ngữ nào? (0,25 điểm)
Đoạn trích thuộc phong cách ngôn ngữ học thuật và triết học.
Câu 2. Xác định câu chủ đề của đoạn văn. (0,5 điểm)
Câu chủ đề của đoạn văn là 'Khám phá bản ngã của con người qua hai khía cạnh văn hóa và chuyên môn.'
Câu 3. Tác giả trong đoạn trích chủ yếu áp dụng phương pháp lập luận nào? (0,25 điểm)
Tác giả chủ yếu sử dụng phương pháp lập luận nhân quả để giải thích quá trình khám phá bản ngã của con người.
Câu 4. Dựa trên quan điểm về 'con người chuyên môn' trong đoạn trích, hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn về định hướng nghề nghiệp cá nhân. Trả lời trong khoảng 5-7 câu. (0,5 điểm)
Tôi tin rằng việc chọn nghề không chỉ dựa vào kỹ năng chuyên môn mà còn cần phản ánh giá trị sống và đam mê cá nhân. Lựa chọn công việc mà bạn yêu thích và có khả năng, đồng thời có ý nghĩa và giá trị, sẽ giúp bạn sống đúng với bản ngã văn hóa và chuyên môn của mình.
Phần II. Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (3,0 điểm)
Sống tử tế có nghĩa là giữ cho trái tim và tâm hồn của chúng ta luôn mở rộng đón nhận tình người. Đừng chỉ sống vì bản thân mà quên đi trách nhiệm xã hội. Tử tế bắt nguồn từ lòng nhân ái và sự sẵn sàng giúp đỡ người khác trong lúc khó khăn. Dù việc sống tử tế hiện nay có thể gặp nhiều thử thách, nhưng đó là điều cần thiết để xây dựng một cộng đồng hòa bình và gắn kết.
Câu 2 (4,0 điểm)
Trong truyện ngắn 'Vợ nhặt' của Kim Lân, bà cụ Tứ được khắc họa là một người mẹ nghèo khó nhưng đầy lòng nhân ái và thấu hiểu. Tâm trạng của bà khi đối diện với những khó khăn của con cái khiến người đọc cảm nhận được nỗi đau và sự quan tâm sâu sắc của người mẹ. Nghệ thuật miêu tả tâm lý của Kim Lân qua từng chi tiết nhỏ trong biểu hiện của bà cụ Tứ làm cho câu chuyện thêm phần chân thực và gần gũi. Kim Lân đã thành công trong việc tái hiện hình ảnh và cảm xúc của nhân vật, tạo nên một tác phẩm đầy cảm xúc và sống động.
3. Đề thi Ngữ văn chất lượng và trọng tâm
PHẦN I - ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn dưới đây và thực hiện các yêu cầu được nêu:
Cuộc đời của chúng ta được định hình bởi những lựa chọn mà chúng ta đưa ra, có thể thành công hoặc thất bại, hạnh phúc hay đau khổ, có ích hay có hại cho xã hội. Kinh nghiệm sống chỉ ra ba yếu tố quan trọng trong việc ra quyết định: năng lực trí tuệ, giá trị và tầm nhìn. Năng lực trí tuệ bao gồm khả năng thu thập thông tin, phân tích và hiểu bản chất của sự việc. Giá trị là những gì ta coi trọng và sẵn sàng hy sinh để bảo vệ, có thể khác nhau ở mỗi người và thể hiện thứ tự ưu tiên cá nhân. Mơ ước có cuộc sống đầy đủ là điều tốt, nhưng điều quan trọng là con đường đạt được mục tiêu. Giá trị giúp định hướng lựa chọn con đường phù hợp. Tầm nhìn bao gồm khả năng nhìn xa hơn bối cảnh hiện tại, phân tích xã hội, xác định năng khiếu và phẩm chất cá nhân. Tầm nhìn dài hạn giúp ta kiên trì và không nản lòng trước khó khăn, trong khi tầm nhìn ngắn hạn tập trung vào nhu cầu trước mắt.
(Phạm Thị Ly)
Câu 1 (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên. Văn bản được trình bày theo cách nào: diễn dịch, quy nạp, hay tổng – phân – hợp?
Câu 2 (0,5 điểm): Xác định hai thao tác lập luận chính trong văn bản trên.
Câu 3 (1,0 điểm): Theo tác giả, có bao nhiêu yếu tố quyết định sự lựa chọn trong cuộc đời mỗi người? Trong các yếu tố đó, yếu tố nào là cốt lõi và quyết định thành công mà mỗi người có thể đạt được?
Câu 4 (1,0 điểm): Anh/Chị có đồng ý với quan điểm rằng: “Thành tựu, hạnh phúc hay bất hạnh của cuộc đời chúng ta đều phụ thuộc vào sự lựa chọn của chính chúng ta” không? Giải thích lý do của bạn.
PHẦN II - LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Viết một đoạn văn nêu suy nghĩ của bạn về lòng nhân ái trong con người.
Câu 2 (5,0 điểm): Hãy trình bày cảm nhận của bạn về nhân vật Việt trong tác phẩm Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi.
PHẦN I - ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Câu 1 (0,5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là gì?
Văn bản trên được xây dựng theo phong cách 'quy nạp' với việc mô tả và giải thích cụ thể về một vấn đề.
Câu 2 (0,5 điểm): Xác định hai thao tác lập luận chính được sử dụng trong văn bản trên.
Hai thao tác lập luận trong văn bản là:
- Lập luận nhân quả, như việc giải thích vai trò của trí tuệ, giá trị và tầm nhìn trong sự lựa chọn.
- Lập luận so sánh, chẳng hạn như việc đối chiếu tầm nhìn ngắn hạn và dài hạn, hay so sánh các giá trị cá nhân.
Câu 3 (1,0 điểm): Theo tác giả, có bao nhiêu yếu tố quyết định sự lựa chọn của mỗi người trong cuộc đời? Trong số đó, yếu tố nào là then chốt để đạt được thành tựu cá nhân?
Tác giả bài viết nêu rõ ba yếu tố quan trọng quyết định sự lựa chọn của mỗi cá nhân:
1. Khả năng trí tuệ.
2. Các giá trị cá nhân.
3. Tầm nhìn cá nhân.
Trong ba yếu tố này, khả năng trí tuệ được coi là yếu tố chủ chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến thành công mà mỗi người có thể đạt được.
Câu 4 (1,0 điểm): Anh/chị có đồng tình với quan điểm rằng: “Cuộc đời chúng ta đạt được những thành tựu gì, hạnh phúc hay khổ đau, có ích hay gây hại cho xã hội đều do sự lựa chọn của chúng ta” không? Giải thích lý do.
Câu hỏi này yêu cầu phản ánh quan điểm cá nhân và dựa trên những trải nghiệm của người trả lời. Có thể đồng ý rằng sự lựa chọn của mỗi người có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và thành công cá nhân.
PHẦN II - LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Viết một đoạn văn thể hiện quan điểm của bạn về lòng nhân ái của con người.
Lòng nhân ái là phẩm chất cao đẹp nhất của con người, là động lực mạnh mẽ làm thay đổi thế giới. Sự cảm thông và sẻ chia không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn gắn kết cộng đồng. Bằng việc hiểu và hỗ trợ lẫn nhau, chúng ta xây dựng một xã hội hòa bình và đồng thuận.
Câu 2 (5,0 điểm): Anh/chị hãy trình bày cảm nhận của mình về nhân vật Việt trong tác phẩm 'Những đứa con trong gia đình' của Nguyễn Thi.
Câu hỏi này yêu cầu phản ánh cảm nhận về nhân vật Việt trong tác phẩm, điều này đòi hỏi anh/chị cần có kiến thức về nội dung và nhân vật của tác phẩm 'Những đứa con trong gia đình'. Bạn có thể chia sẻ quan điểm về các đặc điểm nhân vật, diễn biến câu chuyện, hoặc thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm.
