Mẫu 01. Đề thi Ngữ Văn lớp 12 Học kỳ 1 mới nhất năm học 2023 - 2024
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn dưới đây và thực hiện các yêu cầu sau:
Trung thực là một phẩm chất tinh tế, khó nhận diện qua lời nói hay hành động. Đôi khi, người ta cho rằng trung thực đã trở nên lỗi thời, chỉ còn xuất hiện trong sách vở, không còn thực tế hoặc không còn giá trị ứng dụng trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, trung thực là nền tảng quan trọng cho sự bình an trong tâm hồn, tự do nội tâm và các mối quan hệ lành mạnh. Trước đây, tôi từng nghĩ rằng bình an là giá trị quan trọng nhất, nhưng giờ tôi nhận ra rằng trung thực mới chính là nền tảng của mọi giá trị khác.
Gần đây, tôi gặp một người phụ nữ trẻ, xinh đẹp, có ba đứa con rất đáng yêu. Chị là một người giỏi giang, thông minh và giàu có, nhưng chị vẫn cảm thấy không hài lòng với bản thân. Chị thường so sánh mình với hai người chị dâu, những nữ doanh nhân cực kỳ sắc sảo và thành công. Chị tự đánh giá mình là một người phụ nữ vô dụng, không có gì nổi bật và còn thất nghiệp. Thực tế, chị chưa trung thực với chính mình khi chỉ nhìn vào những điểm mạnh của chị dâu và đánh giá họ dựa trên những gì mình thiếu. Trung thực trong lòng giúp ta đánh giá chính mình một cách khách quan hơn, biết trân trọng những điểm mạnh của bản thân bên cạnh việc nhận diện nhược điểm.
(Trích từ Lăng kính tâm hồn - Trish Summerfield, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh)
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích trên.
Câu 2. Tác giả đã chỉ ra sai lầm gì của người phụ nữ trong cách nhận thức về bản thân?
Câu 3. Anh chị hiểu như thế nào về quan điểm rằng: Trung thực là yếu tố cơ bản để đạt được sự bình an trong tâm hồn, là nền tảng cho tự do nội tâm và các mối quan hệ lành mạnh?
Câu 4. Anh/chị có đồng ý với quan điểm rằng: Thiếu sự trung thực với chính mình đồng nghĩa với việc có nhận thức sai về bản thân không? Vì sao lại như vậy?
PHẦN II: LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Dựa trên ý nghĩa của đoạn trích trong phần Đọc hiểu, anh (chị) hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 từ) trình bày quan điểm của mình về giá trị của lòng trung thực trong mối quan hệ với bản thân và với người khác.
Câu 2 (5,0 điểm)
Phân tích tác phẩm truyện ngắn “Những đứa con trong gia đình” của tác giả Nguyễn Thi.
ĐÁP ÁN:
PHẦN I: ĐỌC HIỂU
Câu 1: Phương thức biểu đạt chủ yếu:
Phương thức biểu đạt chủ yếu trong đoạn trích là mô tả kết hợp với suy luận.
Câu 2: Sai lầm của người phụ nữ:
Người phụ nữ thiếu trung thực với chính mình khi so sánh bản thân với các chị dâu, chỉ chú trọng vào ưu điểm của họ mà không thực sự nhìn nhận và đánh giá đúng về mình.
Câu 3: Quan điểm về giá trị của lòng trung thực:
Lòng trung thực được xem là giá trị thiết yếu, tạo nền tảng cho sự bình an trong tâm trí, là cơ sở của tự do nội tâm và xây dựng mối quan hệ lành mạnh.
Câu 4: Mối liên hệ giữa sự trung thực và nhận thức đúng về bản thân:
Thiếu sự trung thực với chính mình thường dẫn đến nhận thức sai lệch về bản thân, bởi trung thực nội tâm giúp chúng ta đánh giá chính xác hơn về mình, nhận biết rõ ưu điểm và nhược điểm của chính mình.
PHẦN II: LÀM VĂN
Câu 1: Vai trò của lòng trung thực trong các mối quan hệ:
Lòng trung thực là nền tảng cho các mối quan hệ bền vững. Nó giúp chúng ta nhận diện bản thân một cách rõ ràng, tránh cả thái độ lạc quan thái quá lẫn sự tự ti không cần thiết. Đối với người khác, sự trung thực xây dựng niềm tin và sự chân thành, giúp giảm thiểu xung đột không cần thiết và tạo dựng sự tôn trọng lẫn nhau.
Câu 2: Phân tích tác phẩm 'Những đứa con trong gia đình' của Nguyễn Thi:
Đề bài không cung cấp thông tin chi tiết về nội dung của truyện 'Những đứa con trong gia đình' của Nguyễn Thi, vì vậy việc phân tích cụ thể là không khả thi. Để trả lời câu hỏi này, cần có thông tin chi tiết về nội dung truyện ngắn.
Mẫu 02. Đề thi Ngữ Văn lớp 12 Học kỳ 1 cập nhật mới nhất
PHẦN I: ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và trả lời các câu hỏi:
“...Theo tôi, nguyên tắc để đạt được thành công rất đơn giản: đó là sống chủ động. Nếu cần điều gì, hãy lên tiếng yêu cầu. Nếu muốn điều gì, hãy đấu tranh để đạt được. Kiến thức đến từ việc học tập, còn thành tựu có được nhờ vào sự lao động chăm chỉ. Không có điều gì trên đời tự nhiên mà có được. Chỉ có chủ động dẫn dắt, bạn mới có khả năng đưa con thuyền cuộc đời cập bến mơ ước. Dù có gặp phải sóng gió hay bão tố, chỉ khi giữ vững tay lái và chèo vững thì mới có thể đến được đích. Nếu sống mà không biết tự cứu mình, sống một cách thụ động, thì bạn giống như một chiếc bè trôi nổi trên dòng nước lớn, để sóng gió đưa đẩy, cuối cùng chỉ có thể mệt mỏi vì những thử thách của cuộc đời.”
“...Nếu bạn không dám xuống nước thì không thể học bơi. Sống thụ động cũng chẳng khác gì đời cây cỏ, tự đào hố chôn mình. Sống chủ động có nghĩa là chủ động trong học tập, chủ động trong việc hỏi han, chủ động trong việc giúp đỡ người khác và chủ động yêu cầu sự giúp đỡ từ người khác. Nếu bạn không cứu chính mình, thì không ai có thể cứu bạn.”
(Trích từ “Em không tự cứu mình thì ai cứu em” của Rosie Nguyễn – Cuốn Tuổi trẻ đáng giá bao nhiêu, NXB Hội Nhà văn, 2017, trang 120-121)
Câu 1. Xác định phương thức diễn đạt chính được sử dụng trong văn bản trên.
Câu 2. Theo quan điểm của tác giả, những biểu hiện của việc sống chủ động là gì?
Câu 4. Bạn có đồng ý với quan điểm “Nếu bạn không tự cứu mình, thì ai có thể cứu bạn” không? Giải thích lý do của bạn.
PHẦN II: LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1. (2.0 điểm)
Dựa vào nội dung của văn bản phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày quan điểm của bạn về ý nghĩa của việc sống chủ động trong cuộc sống của thanh niên ngày nay.
Câu 2. (5.0 điểm)
Hãy phân tích ý nghĩa của đoạn thơ dưới đây:
Tây Tiến, đoàn quân không có tóc
Quân phục xanh lá, phong thái uy dũng như hổ
Mắt nhìn xa, mang theo giấc mơ vượt biên cương
Trong đêm, hình ảnh Hà Nội hiện lên như một giấc mơ ngọt ngào
Đâu đó trên biên giới, những ngôi mộ xa lạ nằm rải rác
Trên chiến trường, chẳng màng đến cuộc sống xanh tươi
Chiếc áo bào thay cho tấm chiếu, anh trở về với đất
Sông Mã vang lên tiếng gầm của một cuộc hành trình đơn độc
(Trích từ Tây Tiến của Quang Dũng, Ngữ văn 12, Tập 1, Nxb Giáo dục Việt Nam, trang 89, 2015)
ĐÁP ÁN:
PHẦN I: ĐỌC HIỂU
Câu 1: Phương thức biểu đạt được sử dụng:
Phương thức biểu đạt chính trong văn bản là thuyết phục và giải thích.
Câu 2: Sống chủ động:
Theo tác giả, sống chủ động có nghĩa là thể hiện rõ ý chí và tự chủ trong cuộc sống. Điều này bao gồm việc chủ động bày tỏ nhu cầu và phấn đấu đạt được mục tiêu. Sự chủ động còn thể hiện qua việc học hỏi, làm việc và hỗ trợ người khác.
Câu 3: Biện pháp tu từ và tác dụng:
Biện pháp tu từ: 'mệt nhoài vì dông bão cuộc đời.'
Tác dụng: Tạo ra hình ảnh về sự mệt mỏi và vất vả của cuộc sống khi không chủ động đối mặt với thử thách.
Câu 4: Bạn có đồng ý với quan điểm 'Nếu bản thân không tự cứu mình thì ai có thể cứu mình' không? Vì sao?
Đây là một quan điểm cá nhân và việc đồng ý hay không đồng ý phụ thuộc vào góc nhìn của từng người. Lý do có thể liên quan đến quan niệm về tự chủ và trách nhiệm cá nhân.
PHẦN II: LÀM VĂN
Câu 1: Ý nghĩa của lối sống chủ động đối với giới trẻ:
Lối sống chủ động mang lại cho giới trẻ sự tự chủ, sức mạnh tinh thần và khả năng đối diện với thử thách. Điều này hỗ trợ họ trong việc đặt ra mục tiêu, xây dựng tương lai và phát triển bản thân một cách tích cực.
Câu 2: Phân tích đoạn thơ 'Tây Tiến':
Trong đoạn thơ 'Tây Tiến' của Quang Dũng, không khí chiến trường được khắc họa với hình ảnh đoàn binh không có tóc và chiến trường mang màu xanh của sự dữ dằn. Đôi mắt trừng gửi mộng qua biên giới thể hiện nỗi nhớ quê, còn đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm phản ánh mơ ước về hòa bình và tình yêu quê hương. Đoạn thơ cũng thể hiện tinh thần kiên cường và quyết tâm của các chiến sĩ, chiến đấu không tiếc tuổi trẻ.
Mẫu 3. Đề thi Ngữ Văn lớp 12 Học kỳ 1 mới nhất
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu:
Nhiều học sinh tin rằng việc học thêm sẽ giúp họ nắm vững nhiều kiến thức hơn, từ đó tăng khả năng thi cử. Thực tế, việc học thêm không luôn đảm bảo cải thiện đáng kể kiến thức, và nhiều học sinh chỉ học ở lớp và tự học vẫn đạt kết quả tốt. Để nâng cao kiến thức, bên cạnh việc chăm chú lắng nghe giảng dạy, yếu tố quyết định là sự tự giác của mỗi học sinh. Hãy tự học và ôn luyện thường xuyên, bạn sẽ không cần phải phụ thuộc vào các lớp học thêm. Ngược lại, việc học thêm liên tục mà không có phương pháp hợp lý có thể khiến bạn mất nhiều thời gian mà không hiệu quả.
Nhiều học sinh cuối cấp có thói quen học tủ và đoán đề, hy vọng rằng may mắn sẽ giúp họ đạt điểm cao với ít nỗ lực. Tuy nhiên, việc trúng tủ không phải là phổ biến, ngược lại, nhiều người lại gặp phải tình trạng bị 'tủ đè'. Đặc biệt, với các môn thi trắc nghiệm, việc học tủ càng không hiệu quả vì dạng thi này yêu cầu kiến thức rộng hơn so với tự luận. Do đó, bạn nên ôn tập toàn diện và chăm chỉ, sử dụng phương pháp học phù hợp để dễ dàng vượt qua kỳ thi.
Nhiều học sinh thường chọn cách học dồn vào sát ngày thi với hy vọng sẽ nhớ được tất cả. Tuy nhiên, việc ôn tập vào phút cuối không chỉ không giúp bạn nhớ lâu mà còn gây rối loạn trong việc tiếp thu kiến thức. Việc học quá tải trong thời gian ngắn làm bạn mệt mỏi và giảm hiệu quả học tập. Để tránh điều này, hãy lập kế hoạch học tập rõ ràng, ôn luyện từng bước và nắm chắc kiến thức theo tiến trình. Có chiến lược học tập hợp lý sẽ giúp bạn chuẩn bị tốt hơn cho kỳ thi.
(Những sai lầm phổ biến của học sinh cuối cấp)
Câu 1. (0,5 điểm) Liệt kê các phương pháp lập luận được sử dụng trong đoạn văn trên.
Câu 2. (0,75 điểm) Những lỗi nào học sinh thường gặp phải trong quá trình học tập, theo quan điểm của người viết?
Câu 3. (0,75 điểm) Tác giả khuyên học sinh nên làm gì để đạt kết quả cao trong kỳ thi?
Câu 4. (1,0 điểm) Theo bạn, tại sao việc lập kế hoạch ôn tập chi tiết cho kỳ thi là quan trọng?
II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Anh/chị hãy soạn một đoạn văn dài khoảng 200 từ để trình bày quan điểm cá nhân của mình về ý kiến trong phần Đọc hiểu: “Chỉ học thêm không đảm bảo kiến thức của bạn sẽ được cải thiện đáng kể”.
Câu 2. (5,0 điểm)
Vẻ hùng vĩ của sông Đà không chỉ được thể hiện qua những thác nước mà còn ở các cảnh đá dọc bờ sông, với những vách đá dựng đứng, và những vùng nước mà chỉ vào đúng giờ trưa mới có ánh mặt trời chiếu tới. Có những vách đá chèn ép lòng sông, như một cái yết hầu. Đứng bên bờ này, chỉ cần nhẹ tay ném một viên đá sang bên kia vách, có thể thấy khoảng trống mà con nai hay hổ đã từng nhảy từ bờ này sang bờ kia. Ngồi trên thuyền qua đoạn này, ngay cả vào mùa hè cũng cảm thấy lạnh, như đứng trước một cái ngõ nhìn lên cửa sổ của tầng nhà nào đó đã tắt đèn.
Đoạn ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số, là nơi nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, với luồng gió cuồn cuộn liên tục như đang đòi nợ những người lái đò qua đây. Nếu không cẩn thận, thuyền dễ bị lật ngửa.
(Trích Người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
Trước khi tới vùng châu thổ yên bình, con sông đã hát lên một bản trường ca của rừng sâu, hùng vĩ giữa những bóng cây cổ thụ, mãnh liệt qua các ghềnh thác, xoáy sâu vào những vực thẳm bí ẩn, và có lúc trở nên nhẹ nhàng, lãng mạn giữa những đồi hoa đỗ quyên đỏ rực. Trong lòng Trường Sơn, Sông Hương đã sống một nửa cuộc đời như một cô gái Di Gian hoang dã và phóng khoáng. Rừng sâu đã tôi luyện cho nó một bản lĩnh kiên cường, một tâm hồn tự do và trong sáng.
(Trích Ai đã đặt tên cho dòng sông?, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Ngữ văn 12, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
ĐÁP ÁN:
I. ĐỌC HIỂU
Câu 1: Các thao tác lập luận:
Trong đoạn văn này, tác giả sử dụng các thao tác lập luận bằng cách đưa ra ví dụ cụ thể và giải thích để làm rõ quan điểm. Tác giả chỉ ra rằng việc học thêm không đảm bảo thành công, mà quan trọng hơn là tinh thần tự học và ôn luyện đều đặn mới quyết định được kết quả học tập.
Câu 2: Những sai lầm thường gặp của học sinh:
Tác giả chỉ ra rằng nhiều học sinh thường sa đà vào việc học thêm mà không có kế hoạch học tập hợp lý và thiếu tinh thần tự học. Điều này dẫn đến việc lãng phí thời gian và kết quả không như mong đợi. Tác giả cũng cảnh báo về việc học tủ và đoán đề, nhấn mạnh rằng rủi ro bị 'tủ đè' là rất cao.
Câu 3: Đề xuất của tác giả để đạt kết quả tốt:
Tác giả khuyến nghị học sinh nên chủ động trang bị cho mình tinh thần tự học và ôn luyện thường xuyên. Học sinh cần tập trung vào việc học những kiến thức được giới hạn trong kỳ thi và chuẩn bị một cách có chiến lược để đạt được kết quả tốt trong các kỳ thi.
Câu 4: Kế hoạch ôn thi:
Lập kế hoạch ôn tập chi tiết giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách có hệ thống, đảm bảo kiến thức được củng cố vững vàng và tránh tình trạng học nhồi nhét trước ngày thi. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả ôn tập mà còn giảm bớt căng thẳng tâm lý.
II. PHẦN LÀM VĂN
Câu 1: Quan điểm về việc 'học thêm không đồng nghĩa với kiến thức tăng vọt':
Theo tôi, quan điểm 'học thêm không đồng nghĩa với việc kiến thức tăng vọt' là rất hợp lý. Quan trọng không chỉ là số lượng giờ học thêm mà còn là cách bạn học và ôn tập. Tinh thần tự học và kế hoạch ôn tập đều đặn mới là yếu tố quyết định thành công, không hoàn toàn dựa vào việc học thêm.
Câu 2: Phân tích đoạn thơ 'Người lái đò sông Đà':
Trong đoạn thơ 'Người lái đò sông Đà', Nguyễn Tuân khắc họa vẻ hùng vĩ của sông Đà và sự gian khổ của nghề lái đò. Các hình ảnh vách đá chèn ép lòng sông, sóng dữ dội, và cảm giác lạnh lẽo như đứng trước cửa sổ tạo nên một bức tranh sống động. Đoạn thơ thể hiện sự kiên cường, hòa quyện với thiên nhiên và lòng dũng cảm của người lái đò.
Câu 3: Phân tích đoạn văn 'Ai đã đặt tên cho dòng sông?':
Trong đoạn văn của Hoàng Phủ Ngọc Tường, sông Hương được miêu tả như một cô gái Di Gian tự do và hoang dại giữa Trường Sơn. Tác giả khắc họa sự biến chuyển và vẻ đẹp quyến rũ của sông Hương qua các mùa, cho thấy dòng sông mang trong mình một linh hồn tự do và tinh khiết. Tác phẩm tạo nên một hình ảnh huyền bí và biểu tượng cho vẻ đẹp thiên nhiên và sự độc lập.
- Đề thi giữa kỳ 1 Ngữ Văn lớp 12 Hồ Chí Minh có đáp án mới nhất
- Hệ thống kiến thức Ngữ văn lớp 12 toàn diện nhất