Đề xuất chế độ dinh dưỡng và thực đơn chi tiết cho bà bầu bị tiểu đường

Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu bị tiểu đường nếu được bố trí khoa học và hợp lý sẽ giúp kiểm soát tốt lượng đường huyết, đồng thời cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho mẹ và thai nhi. Bài viết này từ Mytour Blog nhằm cung cấp thông tin chi tiết về dinh dưỡng cho mẹ bầu bị tiểu đường và tiểu đường thai kỳ. Cùng tìm hiểu ngay!

Nguyên nhân gây tiểu đường thai kỳ?

Tiểu đường thai kỳ là tình trạng tăng cao lượng đường trong máu của mẹ bầu trong thời gian mang thai. Nguyên nhân của tình trạng này có thể bao gồm:

Sự thay đổi nội tiết tố là nguyên nhân chính gây ra tiểu đường thai kỳ. Cơ thể mẹ lúc này sản xuất nhiều hormone hơn bình thường, và một số hormone có thể làm giảm hiệu quả của insulin. Insulin có nhiệm vụ kiểm soát lượng đường trong máu, do đó, lượng đường trong cơ thể sẽ tăng cao.

Ngoài ra, còn có những nguyên nhân khác như di truyền, tiền sử gia đình có người bị tiểu đường. Nếu mẹ thừa cân, béo phì trước khi mang thai hoặc từng bị tiểu đường thai kỳ trong lần mang thai trước, nguy cơ mắc bệnh trong lần mang thai tiếp theo sẽ cao hơn.

Chế độ dinh dưỡng cho bà bầu bị tiểu đường

Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc kiểm soát đường huyết. Đặc biệt, đối với mẹ bầu bị tiểu đường, chế độ ăn uống càng cần được chú trọng. Dinh dưỡng cho mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ không quá phức tạp như bạn tưởng. Hãy nắm vững những thông tin sau đây:

Thực đơn cho mẹ bầu tiểu đường trong 3 tháng đầu

Thực đơn cho mẹ bầu tiểu đường trong 3 tháng đầu cần đảm bảo cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và kiểm soát tốt lượng đường trong máu, đặc biệt trong giai đoạn nhạy cảm này. Dưới đây là một số nhóm thực phẩm cần bổ sung vào khẩu phần ăn:

Tinh bột: Yến mạch giàu chất xơ hòa tan beta-glucan, giúp làm chậm quá trình hấp thụ đường vào máu, ổn định đường huyết và giảm cholesterol. Ăn gạo lứt thay cho gạo trắng vì gạo lứt chứa nhiều chất xơ và vitamin nhóm B hơn, giúp no lâu hơn, cung cấp năng lượng bền vững và hỗ trợ tiêu hóa. Bổ sung khoai lang vào bữa phụ vì khoai lang có chỉ số đường huyết (GI) thấp, giàu vitamin A, vitamin C và chất xơ, tốt cho mắt, da và hệ miễn dịch.

Chất đạm: Bổ sung cá hồi vào thực đơn thường xuyên, cá hồi giàu axit béo omega-3, tốt cho sự phát triển não bộ của thai nhi. Thêm nguồn protein nạc, ít chất béo như thịt gà, trứng, đậu phụ để cung cấp và duy trì tim mạch khỏe mạnh trong thai kỳ.

Chất béo: Bơ, các loại hạt (hạnh nhân, óc chó, hạt điều) và dầu oliu là những nguồn cung cấp 'chất béo tốt' cho cơ thể, mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như cải thiện mức cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các bệnh mãn tính khác.

Rau củ và trái cây: Thêm các loại rau lá xanh đậm như rau bina và cải xoăn để cung cấp folate, sắt và vitamin K. Cà rốt giàu beta-carotene, tiền chất của vitamin A, giúp cải thiện thị lực và làn da. Các loại quả mọng như dâu tây và việt quất chứa nhiều chất chống oxy hóa và vitamin C, tăng cường hệ miễn dịch. Táo giàu chất xơ pectin, giúp điều hòa đường huyết và hỗ trợ tiêu hóa.

Thực đơn mẫu và chế độ dinh dưỡng cho bà bầu tiểu đường trong 3 tháng đầu:

Bữa sáng:

• 1 bát cháo yến mạch hoặc 2 lát bánh mì nguyên cám kèm trứng luộc.
• 1 ly sữa không đường hoặc sữa chua không đường.
• 1 phần trái cây ít ngọt (táo, lê, bưởi).

Bữa trưa:

• 1 bát cơm gạo lứt.
• 1 phần thịt nạc hoặc cá hấp/luộc.
• 1 bát canh rau xanh.
• 1 phần salad rau trộn dầu oliu.

Bữa tối:

• 1 bát cơm gạo lứt.
• 1 phần thịt nạc hoặc cá kho, nướng.
• 1 bát canh rau xanh.
• 1 phần rau luộc hoặc xào.

Thực đơn cho mẹ bầu tiểu đường trong 3 tháng giữa

Giai đoạn 3 tháng giữa thai kỳ là lúc mẹ bầu cần tăng cường dinh dưỡng để đáp ứng nhu cầu phát triển của thai nhi, đồng thời vẫn phải kiểm soát tốt lượng đường trong máu. Tham khảo các nhóm thực phẩm và thực đơn mẫu dưới đây để xây dựng thực đơn phù hợp nhé!

Tinh bột: Thêm hạt diêm mạch vào khẩu phần ăn. Loại hạt này không chứa gluten, giàu protein, chất xơ và các khoáng chất quan trọng như sắt và magie. Đồng thời, có chỉ số đường huyết thấp, giúp ổn định đường huyết và cung cấp năng lượng lâu dài. Các loại thực phẩm tinh bột khác bao gồm: mì gạo lứt, bún gạo lứt, khoai lang tím.

Protein: Xen kẽ các thực phẩm sau vào bữa ăn: thịt bò, ức gà, tôm, đậu hũ non,…

Chất béo: Bổ sung hạt chia giàu omega-3, chất xơ và chất chống oxy hóa, tốt cho tim mạch và giúp ổn định đường huyết. Dầu hạt cải, với tỷ lệ cân đối giữa omega-3 và omega-6, là lựa chọn tuyệt vời để duy trì sức khỏe tim mạch.

Rau củ và trái cây: Súp lơ xanh, đậu bắp, bí đỏ, dưa chuột, bưởi,... là nguồn cung cấp phong phú vitamin, khoáng chất và chất xơ, rất cần thiết cho sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển của thai nhi.

Thực đơn mẫu và chế độ dinh dưỡng cho bà bầu tiểu đường trong 3 tháng giữa:

Bữa sáng:

• Bún gạo lứt/phở gà/bánh mì đen kèm trứng ốp la và rau.
• 1 ly sữa không đường hoặc sữa chua không đường.
• 1 phần trái cây ít ngọt (cam, quýt, bưởi).

Bữa trưa:

• Cơm gạo lứt hoặc cơm gạo lứt ngũ cốc.
• Thịt bò, thịt heo, hoặc thịt gà xào, nướng, hoặc luộc.
• Rau luộc hoặc xào.
• Canh rau củ hoặc canh chua.

Bữa tối:

• Cơm gạo lứt hoặc bún gạo lứt.
• Cá hồi, cá thu sốt cà chua, hoặc cá basa kho tộ.
• Rau luộc hoặc xào.
• Canh rau củ.

Thực đơn cho bà bầu tiểu đường trong 3 tháng cuối

Đây là giai đoạn cuối của thai kỳ, khi thai nhi phát triển mạnh mẽ, mẹ bầu cần đặc biệt chú ý đến chế độ dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé. Ngoài các thực phẩm đã được giới thiệu, mẹ nên tập trung bổ sung thêm các dưỡng chất sau:

Tinh bột: Gạo lứt, kiều mạch và khoai mỡ là những nguồn tinh bột tốt cho mẹ bầu nhờ chỉ số đường huyết (GI) thấp, giúp ổn định đường huyết và cung cấp năng lượng cho mẹ.

Chất đạm: Nên bổ sung thêm cá trích, thịt ức gà, đậu đen,... là những nguồn đạm tuyệt vời cho mẹ bầu. Cá trích giàu omega-3, DHA, EPA và vitamin D. Thịt ức gà cung cấp protein nạc dễ tiêu hóa. Đậu đen chứa nhiều protein, chất xơ và sắt, giúp ngăn ngừa thiếu máu và táo bón.

Chất béo: Hạt lanh, quả óc chó và dầu hạt cải là những nguồn chất béo tuyệt vời cho mẹ bầu, cung cấp chất xơ, omega-3 và omega-6, tốt cho não bộ và tim mạch.

Rau củ và hoa quả: Thường xuyên bổ sung rau bina, bông cải xanh, cà chua, dâu tây và cam, những thực phẩm này rất giàu chất xơ và chất chống oxy hóa, góp phần vào sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mẹ.

Thực đơn mẫu và chế độ dinh dưỡng cho bà bầu tiểu đường trong 3 tháng cuối:

Bữa sáng:

• Bún gạo lứt/phở gà/bánh mì đen kết hợp với trứng luộc và rau xanh.
• 1 ly sữa không đường hoặc sữa chua không đường.
• 1 phần trái cây ít ngọt như táo, lê, bưởi.

Bữa trưa:

• Cơm gạo lứt hoặc cơm gạo lứt ngũ cốc.
• Cá hồi, cá thu sốt cà chua, hoặc cá basa kho tộ.
• Rau luộc hoặc xào như rau bina, bông cải xanh, cải bó xôi.
• Canh rau củ hoặc canh chua.

Bữa tối:

• Cơm gạo lứt hoặc bún gạo lứt.
• Thịt bò, thịt heo, hoặc thịt gà xào, nướng, hoặc luộc (ưu tiên thịt nạc).
• Rau luộc hoặc xào.
• Canh rau củ.

Tiểu đường thai kỳ nên và không nên ăn gì?

Danh sách thực phẩm NÊN và KHÔNG NÊN ăn khi mắc tiểu đường thai kỳ:

Các phương pháp giảm đường huyết an toàn và hiệu quả trong thai kỳ

• Xây dựng thói quen ăn uống khoa học: Chia bữa ăn trong ngày thành 3 bữa chính và 2 bữa phụ, ưu tiên thực phẩm có chỉ số GI thấp, tăng cường rau xanh, chất xơ, uống đủ nước và giảm lượng chất béo.
• Thực hiện các bài tập thể dục phù hợp như yoga cho bà bầu, đi bộ,…
• Theo dõi mức đường huyết thường xuyên, cả trước và sau bữa ăn. Đảm bảo khám thai định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần.

Tiểu đường thai kỳ có chỉ số bao nhiêu là bình thường?

Chỉ số đường huyết an toàn trong thai kỳ là:

• Mức đường huyết lúc đói: ≤ 5,1 mmol/L (92 mg/dL).
• Mức đường huyết sau 1 giờ ăn: ≤ 10,0 mmol/L (180 mg/dL).
• Mức đường huyết sau 2 giờ ăn: ≤ 8,5 mmol/L (153 mg/dL).

Để chẩn đoán tiểu đường thai kỳ, các chỉ số cần đạt được là:

• Lúc đói: ≥ 5,1 mmol/L (92 mg/dL).
• Sau 1 giờ ăn: ≥ 10,0 mmol/L (180 mg/dL).
• Sau 2 giờ ăn: ≥ 8,5 mmol/L (153 mg/dL).

Việc thực hiện chế độ dinh dưỡng phù hợp cho bà bầu tiểu đường rất quan trọng. Mytour đã tổng hợp thông tin về tiểu đường thai kỳ và gợi ý thực đơn phù hợp cho từng giai đoạn. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết của chúng tôi. Với sự quan tâm và chăm sóc đúng đắn, mẹ bầu hoàn toàn có thể vượt qua tiểu đường thai kỳ một cách an toàn và đón chào bé yêu khỏe mạnh. Chúc các mẹ có một hành trình mang thai đầy ý nghĩa!

Khám phá thêm: