Văn bản Người ở bên bờ sông Châu là một trong những nội dung quan trọng trong chương trình học môn Ngữ văn 10. Hôm nay, Mytour muốn giới thiệu bài Soạn văn 10: Người ở bên bờ sông Châu, giúp học sinh hiểu rõ hơn về nội dung môn Ngữ văn.
Thông tin chi tiết của tài liệu mà chúng tôi muốn giới thiệu đến các bạn học sinh lớp 10 sẽ được đăng tải ngay dưới đây.
Soạn bài Người ở bên bờ sông Châu
1. Chuẩn bị
- Nhân vật chính trong truyện là ai? Cuộc sống của họ như thế nào? Tính cách của họ được thể hiện qua những tình huống nào?
- Nhân vật chính trong truyện: Dì Mây
- Cuộc sống: Đầy gian truân, phức tạp sau cuộc chiến.
- Tính cách của họ được thể hiện qua những tình huống: Chú San cưới vợ, vợ chú San mang thai sớm được dì Mây giúp đỡ.
- Ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt qua truyện ngắn này là gì? Tác giả có quan điểm như thế nào về các nhân vật trong câu chuyện? Căn cứ vào điều gì để hiểu được điều đó?
- Ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt: Hậu quả của chiến tranh đã ảnh hưởng đến cuộc sống của con người.
- Thái độ của người kể: Đồng cảm, thấu hiểu.
- Hậu quả của cuộc chiến: Đa dạng, từ người hy sinh đến những ngôi nhà bị phá hủy, và nhiều đứa trẻ không có mái ấm…
2. Đọc hiểu
Câu 1. Tóm tắt sự kiện chính trong phần này.
Chú San cưới cô Thanh, một giáo viên ở xóm bãi bên kia sông. Trong lúc đám cưới đang diễn ra, dì Mây - người yêu cũ của chú San trở về từ chiến trường. Thím Ba báo tin cho chú Thanh biết. Chú đến nhà dì Mây để gặp lại. Hai người tái ngộ trong tình huống trớ trêu.
Câu 2.
Chi tiết về mái tóc của dì Mây từ trước đến nay thể hiện sự tàn phá của chiến tranh đối với con người.
Câu 3. Tình huống nào đã khiến nhân vật thể hiện bản lĩnh và tính cách của mình?
Khi vợ chú San gặp nguy cơ thai ngôi ngược, tràng hoa quấn cổ, Thím Ba đã cố gắng đỡ nhưng không thành công, cô Thanh đang nguy kịch. Dì Mây đã dũng cảm giúp cô Thanh vượt qua khó khăn đó.
Câu 4. Ý kiến của em, tại sao lúc này dì Mây lại khóc?
Dì Mây rơi lệ cho số phận của bản thân, nơi mà dì đã mơ ước có được hạnh phúc.
Câu 5. Đoạn này cung cấp thông tin quan trọng về cái gì?
Câu chuyện về dì Mây được đào sâu và thảo luận.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Xác định sự kiện chính của mỗi phần trong văn bản Người ở bên bờ sông Châu. Theo bạn, cách tác giả xây dựng cốt truyện có điểm gì nổi bật?
- Sự kiện chính của mỗi phần trong văn bản:
- Phần 1: Chú San cưới vợ, dì Mây trở về từ ngũ đoàn. Cả hai gặp lại trong hoàn cảnh trớ trêu.
- Phần 2: Tâm trạng uất ức của dì Mây qua cuộc trò chuyện với mẹ, Mai và bạn bè của Mai.
- Phần 3: Dì Mây giúp vợ của chú San sinh em bé.
- Phần 4: Những tin đồn về dì Mai.
- Cách tác giả xây dựng cốt truyện: Cốt truyện đơn giản nhưng sâu sắc ý nghĩa. Mọi chi tiết và sự kiện đều tập trung vào nhân vật chính là dì Mây.
Câu 2. Người là nhân vật chính trong câu chuyện này? Vẽ sơ đồ về mối quan hệ giữa nhân vật chính đó với các nhân vật khác trong truyện.
Nhân vật chính: Dì Mây
Sơ đồ trung tâm:
- Dì Mây:
- Gia đình: Cha, mẹ (chị ruột của dì Mây), Mai (cháu gái), thím Ba, thằng Cún
- Quen thuộc: Chú San (người yêu cũ), cô Thanh (vợ chú San), chú Quang
Câu 3. Đánh giá tính cách và phẩm chất của dì Mây trong truyện qua các tình huống và sự kiện quan trọng. Phân tích về cuộc sống và tính cách của dì Mây.
- Tính nhân từ, hy sinh: Dì Mây trở về từ chiến trường vào ngày chú San, người yêu cũ của dì kết hôn. Chú San muốn quay lại, nhưng dì từ chối.
- Tốt bụng, lòng nhân hậu: Khi vợ chú San gặp nguy cơ thai ngôi ngược, dì đã giúp đỡ; dì chăm sóc con của thím Ba khi thím qua đời.
- Can đảm, quả cảm: hy sinh tuổi trẻ cho sự nghiệp cách mạng…
=> Cuộc đời của dì Mây đầy gian khổ, khổ đau.
Câu 4. Phân tích và đánh giá về cách tác giả mô tả (tả cảnh và tâm trạng của nhân vật) trong truyện ngắn Người ở bên bờ sông Châu.
- Bút pháp tả cảnh sống động: Đêm dưới tán lá bưởi hương thơm thoang thoảng là nơi sống; Bên bờ sông Châu, hoa gạo rực lửa giữa mùa, mỗi cánh đỏ rực rỡ rơi xuống thuyền....
- Tâm lý nhân vật được phát triển qua suy nghĩ, lời nói và hành động của họ.
=> Phong cách mô tả đã đặc biệt nhấn mạnh tâm trạng, cảm xúc của những nhân vật.
Câu 5. Câu chuyện diễn ra ở đâu và vào thời gian nào? Ý nghĩa của dòng sông, con đò và cây cầu trong truyện.
- Địa điểm: nhà của dì Mây, nhà chú San, bến sông Châu
- Thời gian: Ngày dì Mây trở về.
- Dòng sông, con đò, cây cầu: Đó là phần không thể thiếu của cuộc sống con người; là những chứng nhân của những biến cố trong cuộc đời của nhân vật chính.
Câu 6. Đánh giá về quan điểm trần thuật và người kể trong văn bản.
- Quan điểm trần thuật: Chuyển từ quan điểm bên ngoài (tác giả) sang quan điểm bên trong (nhân vật Mai) và ngược lại.
- Người kể chuyện: Tác giả lựa chọn quan điểm của nhân vật Mai để kể câu chuyện.
Câu 7. Theo bạn, vấn đề cốt lõi của truyện là gì? Ý nghĩa của nó đối với cuộc sống hiện nay là gì? Hãy diễn đạt trong một đoạn văn (tầm 6 - 8 dòng).
Truyện “Người ở bên bờ sông Châu” nhấn mạnh về sự đau khổ của chiến tranh. Con người phải chịu đựng cả nỗi đau thể xác lẫn tinh thần. Như dì Mây trong câu chuyện, chiến tranh đã lấy đi tuổi trẻ, một tình yêu đẹp đẽ đã không thể trọn vẹn. Tác giả muốn nhấn mạnh điều cần thiết là biết trân trọng cuộc sống hiện tại và biết ơn những người đã hy sinh để đem lại tự do cho quê hương.