TPO - Một phân tích mới về cách Van Gogh sử dụng màu sắc và nét cọ trong tác phẩm nổi tiếng “Đêm đầy sao” cho thấy sự tương đồng kỳ lạ với "nhiễu loạn tiềm ẩn" trong khí quyển Trái Đất, chứng tỏ sự hiểu biết đặc biệt của danh họa về các quá trình tự nhiên.

Tác phẩm "Đêm đầy sao" của Van Gogh là một trong những bức tranh nổi tiếng nhất thế giới. (Ảnh: Andrew Chin)
Nghiên cứu mới cho thấy tác phẩm nổi tiếng “Starry Night” (hay còn gọi là "Đêm đầy sao") của Van Gogh chứa đựng những điều sâu xa hơn ta từng biết. Bầu trời xoáy tròn và hỗn loạn trong tranh có nhiều nét giống với các quá trình động lực học chất lỏng vô hình trong khí quyển, theo phân tích về các nét cọ và màu sắc trong tác phẩm.
Van Gogh đã vẽ “Starry Night” vào tháng 6 năm 1889, khi ông sống trong một trại tâm thần ở miền Nam nước Pháp để hồi phục sau một cơn suy nhược tinh thần, sự kiện dẫn đến việc ông tự cắt tai trái. Tác phẩm sơn dầu trên vải này miêu tả bầu trời xoáy nhìn từ cửa sổ phòng ông, với một ngôi làng hư cấu ở tiền cảnh, nổi bật với các nét cọ tinh tế và tông màu tươi sáng.
Bức tranh gần đây đã thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu Trung Quốc, những người nhận thấy sự tương đồng giữa hình xoắn ốc của bức tranh và các mô hình động lực học chất lỏng - nghiên cứu về chuyển động của chất lỏng và khí, và điều này đã truyền cảm hứng cho họ nghiên cứu sâu hơn về tác phẩm.
Trong nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Physics of Fluids, các nhà khoa học đã phân tích kỹ từng chi tiết nhỏ nhất về nét vẽ và màu sắc trong các bức tranh, phát hiện ra những yếu tố này có điểm tương đồng lớn với "nhiễu loạn tiềm ẩn" của các loại khí trong khí quyển.
"Điều này cho thấy sự thấu hiểu sâu sắc và trực quan về các hiện tượng tự nhiên", Yongxiang Huang, đồng tác giả nghiên cứu và là chuyên gia động lực học kiêm nhà hải dương học tại Đại học Hạ Môn, Trung Quốc, nhận định trong một tuyên bố. "Cách Van Gogh thể hiện chính xác sự nhiễu loạn có thể xuất phát từ sự quan sát chuyển động của mây và khí quyển, hoặc từ cảm nhận bẩm sinh về động lực của bầu trời."
Nhóm nghiên cứu đã phân tích kỹ lưỡng 14 "vòng xoáy" trên bầu trời bức tranh. Những hình dạng này tuân theo các mô hình được định luật Kolmogorov dự đoán – quy tắc vật lý mô tả chuyển động khí quyển ở các quy mô khác nhau theo năng lượng quán tính. Trong bức tranh, năng lượng quán tính ấy được thể hiện qua độ mạnh của màu vàng, theo các nhà nghiên cứu.
Quan sát sâu hơn vào các vòng xoáy, các nhà nghiên cứu cũng phát hiện khoảng cách và độ nặng của từng nét cọ phù hợp với tỷ lệ Batchelor, mô tả cách dòng xoáy và giọt nước có thể hiện diện trước khi tan biến trong môi trường chất lỏng hỗn loạn.
Tuy nhiên, Kolmogorov và Batchelor chỉ phát triển các định luật này sau khi Van Gogh đã qua đời nhiều thập kỷ. Do đó, tác giả nghiên cứu kết luận rằng danh họa không dựa vào kiến thức động lực học chất lưu, mà có thể lấy cảm hứng từ quan sát thiên nhiên. Tương tự, mối liên hệ giữa năng lượng và màu vàng gần như chắc chắn chỉ là sự trùng hợp. Dẫu vậy, “Đêm đầy sao” vẫn gợi nhớ đến các quá trình tự nhiên.
Tháng 5 vừa qua, hình ảnh mới về Sao Mộc được tàu thăm dò Juno của NASA chụp lại cho thấy những cơn bão xoáy dữ dội ở bán cầu bắc của hành tinh này có vẻ rất giống với các nét xoáy trong tranh Van Gogh, với các đám mây xoáy phản ánh "mô hình nhiễu loạn" tương tự như trong khí quyển Trái Đất.