Đền Chùa Bà Tấm

Đền Chùa Bà Tấm (còn được gọi là Nguyên phi - Hoàng thái Hậu Ỷ Lan) nằm tại xã Dương Xá, huyện Gia Lâm, ngoại ô thành phố Hà Nội.

Lịch sử

Chùa Bà Tấm được xây dựng từ thời nhà Lý. Ngôi chùa này liên quan chặt chẽ đến Nguyên phi - Hoàng thái Hậu Ỷ Lan, một nhân vật nổi tiếng trong triều đại nhà Lý. Bà được mọi người tôn là Phật Bà Quan Âm vì khả năng trị nước xuất sắc (được nhiếp chính hai lần), mang đến hòa bình và sự thịnh vượng cho đất nước, khiến dân chúng sùng bái Phật đạo.

Chùa này được bà Tấm - con gái của người dân địa phương và vợ của vua Lý Thánh Tông - sáng lập. Bà được dân gian gọi là Bà Tấm, hiện thân của lòng nhân ái, đức độ và những hành động tốt lành.

Năm 1117, sau khi Bà qua đời, ngôi đền thờ Bà được xây dựng.

Hiện nay, chùa vẫn giữ nhiều hiện vật quý có giá trị lịch sử - văn hóa như hai tượng sư tử (bệ thờ) lớn, được điêu khắc từ đá liền khối cao 1,2m, rộng 1,36m, với dáng vẻ mềm mại đặc biệt. Hai con sư tử ở chùa Ỷ Lan đang bao quanh một viên ngọc, trên trán có chữ Vương, tượng trưng cho vị thế cao cả của vua chúa và sự uy nghiêm của triều đình.

Trong đền còn có một thành đá cao chạm nổi hình rồng và lân chạy xuống. Thành đá dài 1,3m, cao 0,8m. Các hiện vật từ đất nung trang trí kiến trúc thời Lý cũng được bảo tồn tại di tích này.

Hậu cung của đền thờ có tượng Ỷ Lan được điêu khắc tinh xảo, cùng với sáu vị cung nữ trong triều. Bên ngoài gian hậu cung có ngai và các dụng cụ thờ phượng. Trên ngai có bài vị viết: Lý triều đệ tam Hoàng thái hậu.

Hằng năm vào ngày 19, 20, 21 tháng 2 âm lịch, cư dân từ 9 xã thuộc tổng Dương Quang (từ Phú Thị đến huyện Văn Lâm - Hưng Yên) và các làng cày ruộng hậu của đền tổ chức lễ hội. Ngày 19 tháng 2 được cho là ngày sinh của bà theo truyền thống.

Hơn nữa, đền thờ Bà Tấm còn lưu giữ nhiều bia đá từ thời kỳ Lê và Nguyễn (bao gồm 1 bia niên hiệu Dương Hoà năm thứ 7 - 1641; 1 bia niên hiệu Hoằng Định năm thứ 17 - 1617; 2 bia niên hiệu Đức Long năm thứ 7 - 1635; 1 bia niên hiệu Bảo Đại năm thứ 18 - 1943) và hệ thống chân tảng, đặc biệt là các chân tảng làm bằng đá sa thạch từ thời Lý - Trần và nhiều hiện vật khác từ thời kỳ Lê - Nguyễn.

Lễ hội

Lễ hội chùa Bà Tấm (đền Ỷ Lan), xã Dương Xá, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội diễn ra hàng năm từ ngày 19 đến 21 tháng 2 âm lịch, với ngày 20 là ngày chính của lễ hội. Đây là một trong những lễ hội lớn thu hút nhiều du khách đến tham dự.

Liên kết ngoài