Đền Quán Thánh - biểu tượng thiêng liêng của Thăng Long Hà Nội

Đền Quán Thánh là nơi thờ bức tượng Huyền Thiên Trấn Vũ cao gần 4m, nặng tới 4 tấn được công nhận là bảo vật quốc gia. Không chỉ có vậy, nơi này còn lưu giữ nhiều hiện vật lịch sử quý hiếm từ hơn 3 thế kỷ trước.

Nếu bạn yêu thích du lịch tâm linh, bạn nhất định không thể bỏ qua những ngôi chùa, đền cổ nổi tiếng tại Hà Nội như chùa Trấn Quốc, đền Bạch Mã, chùa Một Cột… Trong số đó, một biểu tượng văn hóa tâm linh của Kinh Kỳ được ghi nhận trong sử sách chính là đền Quán Thánh. Hãy cùng khám phá ngôi đền linh thiêng này và tìm hiểu về những giá trị văn hóa, lịch sử đặc biệt trong bài viết dưới đây!

Đền Quán Thánh nằm ở đâu? Thời gian mở cửa và giá vé tham quan là bao nhiêu?

Đền Quán Thánh Hà Nội không chỉ là nơi để mọi người đến cầu bình an, may mắn mà còn là điểm đến ấn tượng của du khách mỗi khi đến thăm Hà Nội. Di tích lịch sử như chùa Vạn Niên, chùa Trấn Quốc, phủ Tây Hồ… và nhiều đền chùa khác tại khu vực Hồ Tây cùng với Đền Quán Thánh đã góp phần tạo nên vẻ đẹp kiến trúc độc đáo, hài hoà cho Thủ đô. Ngoài ra, nó còn chứa đựng nhiều giá trị văn hoá tâm linh quý báu.

Đền Quán Thánh là một trong Thăng Long tứ trấn bao gồm 4 ngôi đền.

• Đền Quán Thánh bảo vệ phía Bắc
• Đền Kim Liên bảo vệ phía Nam
• Đền Voi Phục bảo vệ phía Tây
• Đền Bạch Mã bảo vệ phía Đông.

Để đến tham quan đền Quán Thánh, du khách có thể chọn nhiều loại phương tiện khác nhau như xe máy, ô tô, taxi, xe bus, Grab… Đền nằm trong trung tâm thành phố nên rất dễ tìm và di chuyển cũng vô cùng thuận tiện.

Nếu đi bằng xe bus, du khách có thể chọn các tuyến số 14, 33 hoặc 50. Đây là những tuyến xe có điểm dừng rất gần đền Quán Thánh, chỉ cần đi bộ một đoạn ngắn là tới nơi.

Đền Quán Thánh thờ ai? Lịch sử của đền Quán Thánh

Đền Quán Thánh thờ Huyền Thiên Trấn Vũ - một trong 4 vị thần được xây đền để bảo vệ 4 cửa ngõ của Thăng Long xưa.

Dựa vào các bảng kỷ và tài liệu lịch sử, đền Quán Thánh được xây dựng vào thời nhà Lý. Đền đã được tu bổ và cải tạo nhiều lần vào các năm 1677, 1768, 1838, 1841, 1856, 1893.

Trong thời của vua Lê Hy Tông, chúa Trịnh Tạc giao cho con trai là Trịnh Căn nhiệm vụ tạo ra pho tượng Thánh Trấn Vũ và Trấn Vũ Quán. Lúc đó, nghệ nhân Vũ Công Chấn đã trực tiếp chỉ đạo đúc pho tượng Huyền Thiên Trấn Vũ bằng đồng hun để thay thế cho pho tượng làm bằng gỗ trước đó.

Vào năm 1794, dưới thời vua Cảnh Thịnh, Đô đốc Tây Sơn là Lê Văn Ngữ đã cho đúc thêm một chiếc khánh lớn bằng đồng để đặt ngay tại điện. Trong một lần đi tuần thú Bắc Thành, vua Minh Mạng đã đổi tên đền thành Chân Vũ Quán. Tên “Chân Vũ Quán' được viết bằng chữ Hán đặt trên nóc cổng tam quan. Tuy nhiên, bên trong Bái đường vẫn treo bức hoành có tên Trấn Vũ Quán.

Vào năm 1842, vua Thiệu Trị đã đến thăm đền Quán Thánh và tặng tiền để đúc vòng vàng để đeo lên pho tượng của Thánh Trấn Vũ.

Hiện nay, Đền Quán Thánh vẫn được biết đến với hai tên gọi khác nhau là Đền Quán Thánh và Trấn Vũ Quán. Từ “Quán' trong cụm từ “Đạo Quán' đề cập đến nơi thờ tự của Đạo Giáo.

Vào đầu năm 1962, Đền Quán Thánh cùng với chùa Trấn Quốc đã được công nhận là di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia.

3. Khám phá kiến trúc của đền Quán Thánh Hà Nội

Kiến trúc của đền Quán Thánh bao gồm tam quan, tiền đế, trung đế, sân bái và hậu cung, được thiết kế theo phong cách kiến trúc truyền thống của Trung Quốc.

• Cổng ngoài của đền nằm trên mặt đường Thanh Niên với cột trụ được thiết kế là bốn con phượng hoàng đối lưng và con nghê nằm ở đỉnh. Xung quanh cột trụ có hình ảnh cá hoá rồng, mãnh hổ hạ sơn và các cặp câu đối đỏ nổi bật.
• Ở phía sau cổng ngoài là tam quan có 2 tầng và 3 cửa. Điểm đặc biệt ở cổng trung tâm của tam quan là hình tượng thần Rahu - một vị thần Ấn Độ được đắp nổi. Điều này thể hiện sự hòa nhập của người Việt với tín ngưỡng từ xa xưa. Ngoài ra, trên gác tam quan chính còn treo một quả chuông đồng được đúc từ thời vua Lê Hy Tông năm 1677. Đây chính là tiếng chuông đã trở thành đề tài của ca dao, thơ ca Việt Nam trong bài “Gió đưa cành trúc la đà. Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương'.

• Qua cổng tam quan, bạn sẽ đến nhà bia với nhiều văn bia ghi lại các thời điểm trùng tu của đền. Phía sau nhà bia là đền thờ liệt sỹ được xây dựng theo kiểu phương đình. Bên trong là bàn thờ và hình ảnh các chiến sĩ đã hy sinh trong chiến tranh ở khu vực đền Quán Thánh.
• Khu vực sân bái là nơi sắp xếp, bày biện lễ vật. Trước bái đường có bàn để chuẩn bị đồ lễ và hai lư hương lớn. Ở hậu cung có đặt bảng giới thiệu về tượng đồng Huyền Thiên Trấn Vũ. Bên hiên bái đường điêu khắc hình tượng cá hoá rồng, tượng hổ xuống núi. Tượng Huyền Thiên Trấn Vũ là công trình điêu khắc độc đáo nhất Việt Nam, thể hiện nghệ thuật tạc tượng, đúc đồng của người Việt từ hơn 3 thế kỷ trước.

Tại nhà bái đường cũng có một pho tượng bằng đồng nhỏ hơn. Trong đền Quán Thánh còn có một chiếc khánh bằng đồng được đúc từ thời chúa Trịnh. Các hình tượng trong đền được điêu khắc một cách tỉ mỉ, tinh xảo, mang đậm dấu ấn nghệ thuật thời nhà Lê.

4. Những trải nghiệm không thể bỏ lỡ khi đến đền Quán Thánh

Đền Quán Thánh không chỉ là nơi cầu bình an, may mắn của người dân Thủ đô mà còn là điểm đến du lịch tâm linh hấp dẫn đối với du khách. Tại đền Quán Thánh, du khách có thể tham gia các hoạt động tín ngưỡng sau đây:

4.1. Lễ Tứ Trấn theo trình tự Đông - Tây - Nam - Bắc

Theo phong tục Việt Nam, lễ Tứ Trấn diễn ra hàng năm theo trình tự Đông - Tây - Nam - Bắc. Tại đền Quán Thánh, trình tự lễ là cổng tam quan, gian thờ với tượng Huyền Thiên Trấn Vũ, và hậu cung ở phía sau. Mọi người chuẩn bị đồ lễ như đồ mặn hoặc đồ chay, mâm lễ tương tự như khi đi chùa hàng tháng. Đồng thời, họ cũng chuẩn bị tiền vàng và tiền mặt để đóng vào hòm công đức.

4.2. Tham gia lễ hội đặc sắc tại đền Quán Thánh

Lễ hội đền Quán Thánh diễn ra vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm với nhiều hoạt động tín ngưỡng và nghi lễ đặc biệt. Ngoài ra, vào các ngày mùng 1, Rằm hàng tháng hoặc các dịp Lễ Tết, đền Quán Thánh cũng mở cửa muộn hơn để chào đón người dân và du khách đến tham quan, chiêm bái, cầu tài lộc, may mắn, và bình an.

4.3. Khám phá các điểm du lịch nổi tiếng gần đền Quán Thánh

Sau khi thăm quan và tham gia lễ bái tại đền Quán Thánh, du khách có thể ghé thăm các điểm du lịch nổi tiếng khác gần đền như:

• Quảng trường Ba Đình cách 2,6 km
• Điện Kính Thiên cách 2,8 km
• Bốt Hàng Đậu cách 2,8 km
• Chùa Một Cột cách 2,9 km

Không xa đền Quán Thánh, du khách có thể tận hưởng nhiều hoạt động giải trí thú vị tại Trung tâm Thương mại Vincom Mega Mall Times City. Tại đây, có khu vui chơi giáo dục hướng nghiệp và thủy cung VinKE & Vinpearl Aquarium lý tưởng.

Là một trong những thủy cung hiện đại nhất Việt Nam với diện tích lớn lên đến 4.000m2, thủy cung Times City là nơi chứa đựng hàng chục nghìn loài sinh vật biển từ khắp nơi trên thế giới.

Tại đây, du khách có thể khám phá các khu vực riêng biệt như khu biển mặn, khu biển ngọt, khu hang động - bò sát và khu trưng bày mẫu vật. Ngoài ra, còn có rất nhiều hoạt động trải nghiệm thú vị và các show biểu diễn hấp dẫn như nàng tiên cá, cho cá ăn, và ngủ dưới lòng đại dương.

Khu vui chơi VinKE là điểm đến phổ biến dành cho gia đình và trẻ em. Tại đây, các bé có thể tham gia vào các hoạt động giáo dục như làm bác sĩ, công an, lính cứu hỏa, hay đầu bếp để trải nghiệm và học hỏi về các nghề nghiệp trong tương lai. Ngoài ra, còn có nhiều trò chơi hiện đại để thỏa sức vui chơi.

Trong hành trình khám phá văn hoá lịch sử, tâm linh và tín ngưỡng Thủ đô, sẽ thiếu sót nếu bạn không ghé thăm đền Quán Thánh. Đây là một di tích có giá trị cao về nghệ thuật - lịch sử và đồng thời là một phần không thể thiếu trong vẻ đẹp cổ kính và thơ mộng của Hà Nội. Hãy thêm đền Quán Thánh vào lịch trình du lịch Hà Nội của bạn nhé!

*Thông tin trong bài chỉ mang tính chất tham khảo và có thể thay đổi theo thời gian. Nếu bạn có kế hoạch ghé thăm địa danh này, hãy liên hệ trực tiếp với cơ sở để cập nhật thông tin mới nhất!