Đền thờ Gia Long tại Hà Giang - Nơi thiêng liêng của người dân La Chí

Giới thiệu về đền thờ Gia Long tại Hà Giang

1.1 Đền thờ Gia Long ở địa điểm nào?

Gia Long là tên của một vị vua, cụ thể là Hoàng Vần Thùng, người đã có những đóng góp quan trọng trong việc phát triển bản làng và giáo dục nghề nghiệp cho người La Chí. Tại Hoàng Su Phì, đặc biệt là bản Lùng Cẩu, xã Bản Phùng, tỉnh Hà Giang có một ngọn núi tròn như chiếc bát úp ngược, không quá cao, cây cối rậm rạp, tạo nên bức tranh hoang sơ được cho là nơi an nghỉ của ông vua. Trên đỉnh ngọn đồi đó, giữa một phần đất phẳng, có một ngôi đền thờ rộng khoảng một gian nhà, chính là đền thờ vua Gia Long của người La Chí.

Phong cảnh hoang dã tuyệt vời của Hoàng Su Phì nơi đặt ngôi đền thờ Gia Long - Hà Giang

1.2 Ai được thờ phụng tại đền thờ Gia Long - Hà Giang?

Ngôi đền linh thiêng của người dân La Chí tại Hà Giang thờ phụng Hoàng Vần Thùng, hay còn được gọi là vua Gia Long, người đã có những đóng góp quan trọng trong việc khai mở bản làng, bảo vệ dân làng khỏi thú dữ và kẻ thù từ những ngày đầu. Có nhiều tài liệu cho thấy những thông tin về anh hùng này chủ yếu là từ những câu chuyện truyền miệng, không có bằng chứng cụ thể để xác minh tính chính xác của chúng, nhưng Hoàng Vần Thùng vẫn ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống tinh thần của cộng đồng người La Chí ở vùng cao này.

Một số nguồn tin cho rằng ông là một nhà thổ tù sống từ thời Hậu Lê, trong khi những nguồn khác cho biết ông là phó tướng của Chúa Bầu Vũ Văn Mật, hoạt động vào khoảng thế kỷ 15 và mộ của ông không nằm ở Hà Giang mà thực tế là ở khuôn viên đền thờ Chúa Bầu tại đất Lào Cai. Đặc biệt, người dân La Chí tại Hà Giang quyết rằng nơi ở của ông chính là trên núi Gia Long và họ đã xây dựng đền thờ ngay tại đây.

Mặc dù chưa rõ Hoàng Vần Thùng là ai nhưng người La Chí vẫn tôn vinh, tổ chức nhiều lễ hội trong năm để nhớ đến ông

1.3 Trong đền thờ có gì?

Bởi vai trò quan trọng trong văn hóa tinh thần, người La Chí bảo vệ ngôi đền một cách nghiêm ngặt, chỉ mở cửa một ngày duy nhất vào mùng 2 Tết Âm lịch hàng năm, nên thông tin bên trong ngôi đền rất ít. Bên trong có nhiều sừng và đầu trâu treo lên, biểu thị sự giàu có của gia chủ, còn lại thì khá đơn giản. Có tổng cộng 3 bàn thờ, trung tâm là của ông Hoàng Vần Thầu, 2 bên là của vợ và thư ký thân cận nhất của ông. Ngôi đền được 4 dòng họ Lùng, Vàng, Lý, Tận của người La Chí chăm sóc cẩn thận vì họ coi ông là tổ tiên của toàn bộ gia đình.

Sừng trâu, một trong những vật trang trí thể hiện sự giàu có của người xưa

Đền thờ Gia Long ở Hà Giang với những câu chuyện mang nét huyền bí

Theo truyền thuyết, khi ông Hoàng Vần Thùng qua đời, hàng trăm ngôi mộ đất hình tròn như nấm mọc lên, cao khoảng 1.5m và rộng bằng một gian nhà chỉ trong một đêm. Một số ngôi mộ còn lớn hơn nữa, chu vi đến khoảng 70m, cao hơn 6m, được cho là không thể do con người xây dựng. Mặc dù có ngôi mộ bị sạt lở do thời tiết, nhưng nhiều ngôi mộ vẫn giữ được kích thước ban đầu. Điều bí ẩn hơn nữa là từ những ngôi mộ lở ra, có vài cái thổ liền, nhưng cũng có ngôi mộ có dấu vết của một người đặt đắp.

Các vùng sinh sống của người La Chí, bao gồm cả Hà Giang, đều có những ngôi mộ đất tương tự. Số liệu không ghi chép về số lượng, tuổi đời hay người tạo ra chúng. Dân làng người La Chí tin rằng tất cả những ngôi mộ này đều thuộc về Hoàng Vần Thùng, không ai dám xâm phạm dù chúng có ở đâu đi nữa. Họ cũng tin rằng núi Gia Long, nơi đền thờ Gia Long đặt, chính là ngôi mộ thật của ông vua này. Ngoài ra, ông được cho là hiện diện trên ba ngọn núi Khau Phia, Khau Cùn, Khau Chang nổi tiếng tại Hoàng Su Phì, được xem như biểu tượng của ông sau khi rời bỏ cõi đời này.

Những ngôi mộ giả đầy bí ẩn trên núi Gia Long

Thời điểm lý tưởng để ghé thăm Đền Thờ Gia Long tại Hà Giang

Hà Giang trong mọi mùa đều có những vẻ đẹp riêng biệt:

- Mùa xuân (từ tháng 1 đến tháng 3): Khi đến Hà Giang vào thời gian này, bạn sẽ được tham gia vào các lễ hội văn hóa độc đáo của người dân dân tộc thiểu số. Đây là những lễ hội đặc trưng của người dân miền núi phía Tây Bắc. Ngoài các lễ hội sôi động, bạn còn có cơ hội ngắm nhìn vườn đào, lê và những thửa ruộng chè tuyệt đẹp tại Hoàng Su Phì.

- Mùa hạ (từ tháng 4 đến tháng 6): Đây là thời điểm thích hợp để thưởng ngoạn những thửa ruộng bậc thang tại Hà Giang khi mùa nước đổ về. Đừng bỏ lỡ cơ hội ghi lại khoảnh khắc ánh nắng lấp lánh trên những thửa ruộng bậc thang rực rỡ.

- Mỗi năm vào tháng 9: Là thời điểm Hà Giang thêm phần lôi cuốn, khi bạn được thưởng ngoạn những thửa ruộng bậc thang chín vàng tạo nên một bức tranh đầy mơ mộng.

- Từ tháng 1 đến tháng 12: Là khoảng thời gian đặc biệt dành cho những người yêu thích trải nghiệm không khí lạnh của Hà Giang.

Đền thờ Gia Long tại Hà Giang là biểu tượng của nền văn hóa tâm linh trong cuộc sống tinh thần của dân tộc thiểu số ở miền núi phía Bắc. Mời các bạn đến thăm ngôi đền này, dù chỉ từ bên ngoài để hiểu rõ hơn về người La Chí ở Hà Giang. Bên cạnh đó, khi đến Hà Giang, đừng quên ghé thăm Hoàng Su Phì và chiêm ngưỡng di sản ruộng bậc thang Hoàng Su Phì.