Truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao được giới thiệu trong chương trình Ngữ Văn lớp 8.
Mytour giới thiệu tài liệu Soạn văn 8: Lão Hạc, cung cấp thông tin hữu ích cho học sinh. Mời các bạn tham khảo ngay dưới đây.
Dịch bài Lão Hạc
1. Chuẩn bị Sẵn sàng
- Tóm tắt cốt truyện: Lão Hạc, một người nông dân nghèo khổ, có một con trai. Vì hoàn cảnh gia đình nghèo khó, lão phải bỏ đi nơi ở cũ để đi tìm cuộc sống mới. Gia tài duy nhất của lão là mảnh đất trồng cây và con chó Vàng. Sau một thời gian khốn khổ, khi lão gặp phải cơn bão ốm, ông phải bán con chó Vàng để có tiền mua thuốc. Lão gửi tiền cho ông giáo, hy vọng con trai mình sẽ nhận lại khi trở về. Trong khi đó, lão đi xin Binh Tư bả một ít thuốc giả mạo, nhưng ý định thực sự của lão là tự tử.
- Các nhân vật có trong câu chuyện: Lão Hạc, ông giáo, con chó Vàng, Binh Tư, con trai lão, vợ của ông giáo
- Chủ đề của câu chuyện: Cuộc sống khó khăn của người nông dân
- Tiêu đề “Lão Hạc”: thể hiện rõ đối tượng chính của truyện là lão Hạc, một biểu tượng của những người nông dân gặp khó khăn trước Cách mạng.
- Nam Cao, tên thật là Trần Hữu Tri. Sinh ra ở làng Đại Hoàng, phủ Lý Nhân (nay là xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân), tỉnh Hà Nam. Ông là một tác giả hiện thực xuất sắc với những truyện ngắn, truyện dài thực tế về hai chủ đề chính: cuộc sống của người nông dân nghèo khổ và cảnh tồi tệ của những người trí thức, sống trong khó khăn và chất vấn trong xã hội cũ.
2. Hiểu nội dung văn bản
Câu 1. Đoạn văn “Tôi cũng ngồi yên lặng [...] tôi trân trọng năm quyển sách của tôi…” mô tả lại những sự kiện liên quan đến nhân vật nào?
Đoạn văn mô tả lại những sự kiện liên quan đến nhân vật ông giáo.
Câu 2. Đoạn văn này giúp bạn hiểu thêm về tình hình của nhân vật lão Hạc như thế nào?
Tình hình của nhân vật lão Hạc: khó khăn, không đủ tiền để con trai kết hôn
Câu 3. Những từ của lão Hạc gửi đến “cậu Vàng” thể hiện điều gì?
Những lời của lão Hạc đối với “cậu Vàng” bày tỏ tình cảm của lão dành cho chó của mình và nhớ về người con trai.
Câu 4. Câu nói của lão Hạc “chua chát” ở điểm nào?
Lão Hạc chia sẻ về số phận khổ cực của mình.
Câu 5. Qua sự nhờ vả ông giáo, nhân vật lão Hạc đã thể hiện tính cách gì?
Lão Hạc là một người giàu lòng nhân ái, luôn quan tâm đến người khác.
Câu 6. Những từ ngữ nào thể hiện tính khiêm tốn của lão Hạc?
Tôi nhai rơm nhai cỏ, tôi thể hiện lòng kính trọng đối với ông giáo!
Câu 7. Ông giáo chia sẻ tâm sự này với ai?
Tự nói với bản thân
Câu 8. Lý do gì khiến ông giáo cảm thấy “Cuộc sống thực sự cứ mỗi ngày một đau lòng…”?
Ông giáo cảm thấy buồn khi nhận ra rằng lão Hạc, một người xứng đáng được tôn trọng, lại phải làm công việc nhục nhã để sống.
3. Trả lời câu hỏi
Câu 1. Tóm tắt truyện Lão Hạc trong khoảng 10 – 15 dòng.
Lão Hạc là một người nông dân tốt bụng, đồng cảm. Vợ lão mất sớm, lão có một đứa con trai nhưng do nghèo khó, không có tiền lo cho đám cưới nên con trai lão phải ra đi tìm sống mới. Cả nhà chỉ còn một mảnh đất và con chó Vàng, là món quà của con trai trước khi rời đi. Sau khi lão mắc phải một căn bệnh nặng, không thể làm việc nữa, cuộc sống gia đình càng trở nên khó khăn hơn. Lão phải bán chó Vàng, điều này gây ra nỗi đau sâu sắc trong lòng lão. Tiền từ việc bán chó và mảnh đất, lão gửi cho ông giáo, hy vọng khi con trai trở về, ông sẽ trao lại cho con.
Câu 2. Có những nhân vật nào đáng chú ý trong truyện? Phần 1 và 2 (viết nhỏ) ở đầu văn bản có vai trò gì đối với phần sau của câu chuyện?
- Truyện có các nhân vật quan trọng: Lão Hạc, ông giáo, chó Vàng.
- Phần 1 và 2 (viết nhỏ) ở đầu văn bản có nhiệm vụ giới thiệu, hướng dẫn và liên kết với phần còn lại của câu chuyện, giúp người đọc hiểu rõ hơn về câu chuyện và nội dung ở phần sau của văn bản.
Câu 3. Phân tích nhân vật lão Hạc:
Hoàn cảnh của lão Hạc trong truyện có điều gì đặc biệt? Người đọc biết được hoàn cảnh đó thông qua lời kể của ai?
Phân tích những hành động và tâm trạng của lão Hạc sau khi bán con chó Vàng. Theo bạn, nguyên nhân nào đã thúc đẩy lão Hạc hành động và có tâm trạng như vậy?
Trước khi qua đời, lão Hạc đã chuẩn bị những gì? Tìm các chi tiết miêu tả cái chết của lão Hạc. Dựa vào những chi tiết đó, bạn nghĩ gì về nhân vật này?
Gợi ý:
a.
- Tình huống của lão Hạc:
- Một ông nông dân già yếu, không có nơi dựa: sống cô đơn, tự mưu sinh, con trai ra đi tìm cuộc sống mới.
- Sau một cúm nặng, trong nhà đã hết sạch thức ăn, lão quyết định bán con chó Vàng - món quà mà con trai để lại, không chỉ là một con thú mà còn là một người bạn.
- Người đọc hiểu được tình cảnh đó thông qua lời kể của ông giáo.
b.
- Tâm trạng sau khi bán con chó Vàng:
- Sáng hôm sau, lão Hạc đến nhà ông giáo kể lại toàn bộ sự việc.
- Giả vờ hạnh phúc: “Cậu Vàng đã ra đi rồi ông giáo ạ”, nhưng thực ra lão cười giả dối và đôi mắt ướt đẫm nước mắt.
- “Mặt lão đột ngột co lại, các nếp nhăn kéo gần nhau, làm cho nước mắt tuôn trào”
- Lão khóc nức nở...
- Tự trách bản thân đã quá già mà còn lừa gạt một con chó: “Tội lỗi... Ông giáo ơi!... như thế này à?”
- Lòng đau đớn lên tiếng với ông giáo: “Cuộc đời của con chó là cuộc sống khổ đau thì ta phải kết thúc cuộc đời cho nó…”
- Lão cười giả tạo và trào dâng nước mắt, lão nói xong lại cười nhẹ nhàng… Nụ cười dường như là để che giấu nỗi đau khi mất “người bạn” duy nhất.
- Nguyên nhân: tình cảm sâu đậm dành cho con chó Vàng và bi kịch của bản thân.
c.
- Trước khi qua đời, lão Hạc đã nhờ ông giáo:
- Trong ý nguyện của mình, khi con trai trở về, lão Hạc sẽ giao lại mảnh đất cho con.
- Lão đã tiết kiệm hết tiền và nhờ ông giáo giữ để khi qua đời, ông giáo và bà con sẽ lo việc tang lễ cho mình.
- Cách lão Hạc qua đời:
- Lão đến nói dối Binh Tư, yêu cầu một ít bả chó với lý do có con chó hay vào vườn nhà lão nên muốn trừng phạt nó. Lão hứa mời Binh Tư uống rượu nếu được.
- Nhưng thực ra, lão Hạc sử dụng bả chó đó để tự vẫn.
- Hình ảnh lão Hạc khi qua đời rất kinh hoàng: “Lão Hạc vật vã trên giường, tóc bờm rối, quần áo bẩn thỉu, hai mắt mờ sương. Lão rên rỉ, nước miệng chảy ra, cơ thể lão thường xuyên bị co giật mạnh. Lão vật vã cho đến khi đến hai giờ sáng mới chết.”
=> Sự qua đời đau đớn, tàn khốc và bi thương của một người tốt bụng.
Câu 4. Em có nhận xét gì về nhân vật ông giáo (tình huống, suy nghĩ, thái độ, tình cảm dành cho lão Hạc,...)? Nêu vai trò của nhân vật này trong văn bản.
- Tình trạng: cuộc sống cơ cực, khó khăn đến nỗi phải hy sinh bán đi những vật quý giá nhất của bản thân.
- Thái độ: so sánh giữa tình hình riêng và
tình hình của lão Hạc.
- Suy nghĩ: có những nhận xét, đánh giá khôn ngoan, tinh tế về những điều lão Hạc kể hoặc những điều biết về lão Hạc.
- Tình cảm với lão Hạc:
- Ban đầu có vẻ thờ ơ, lạnh lùng khi nghe về kế hoạch của lão Hạc bán chó và chia sẻ về con trai.
- Hiểu biết, đồng cảm khi lão Hạc kể về quyết định bán chó.
- Đau lòng, không hiểu khi lão Hạc từ chối sự giúp đỡ.
- Có chút hoài nghi, thất vọng khi nghe Binh Tư nói về việc lão Hạc xin bả chó.
- Xót xa khi chứng kiến cái chết của lão Hạc.
- Vai trò của nhân vật: người kể, chứng kiến và tham gia vào câu chuyện.
Câu 5. Theo em, Nam Cao đã truyền đạt những thông điệp gì khi viết về người nông dân nghèo trước Cách mạng tháng Tám 1945 trong truyện Lão Hạc?
Trong truyện Lão Hạc, Nam Cao truyền đạt: sự đồng cảm, xót xa với số phận của người nông dân; ca ngợi lòng trung hiếu và tấm lòng nhân ái trong hoàn cảnh khó khăn.
Câu 6. Những yếu tố nghệ thuật đặc sắc của truyện Lão Hạc bao gồm diễn biến tâm lý sâu sắc, sự tương tác phức tạp giữa các nhân vật, và việc thể hiện một cách chân thực và sâu sắc về cuộc sống nông thôn. Trong đó, tôi ấn tượng nhất với diễn biến tâm lý sâu sắc của nhân vật lão Hạc, thể hiện rõ sự đau khổ và nỗi đau trong lòng của ông.
- Nghệ thuật: sử dụng góc nhìn thứ nhất, mô tả tâm trạng của nhân vật, vẽ nét tâm lý của họ.
- Ấn tượng với yếu tố: việc miêu tả chi tiết diễn biến tâm trạng của nhân vật giúp thể hiện họ một cách sống động, sâu sắc hơn.
Câu 7. Trong truyện, có nhiều đoạn văn chứa triết lí về cuộc sống và con người. Em ấn tượng nhất với đoạn văn nào? Tại sao?
Gợi ý:
- Đoạn văn ưa thích:
“Nếu chúng ta không cố gắng hiểu biết những người xung quanh mình, chúng ta chỉ nhìn thấy họ từ góc độ tiêu cực, chỉ thấy họ ngu ngốc, tầm thường, và xấu xa. Đó là khi chúng ta trở nên tàn nhẫn. Nhưng nếu chúng ta có tình thương và sự hiểu biết, chúng ta sẽ nhìn thấy sự tốt đẹp trong họ, dù có những lo âu và đau khổ che phủ điều đó.”
- Tầm quan trọng của việc nhìn nhận con người và cuộc sống:
- Trong mỗi con người luôn tồn tại những phẩm chất tốt đẹp, nhưng thường bị che lấp bởi những khó khăn và đau thương.
- Để thấu hiểu người khác, ta cần đặt mình vào vị trí của họ và cảm nhận điều họ trải qua.