Điều kiện tự nhiên của Nhật Bản: Những lợi thế và thách thức

Nhật Bản không chỉ nổi bật với nền khoa học tiên tiến hàng đầu thế giới mà còn là điểm đến du lịch hấp dẫn. Đối với những ai yêu thích đất nước này, việc tìm hiểu điều kiện tự nhiên của Nhật Bản là điều quan trọng. Để cung cấp thông tin chi tiết về chủ đề này, chúng tôi mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây:

1. Vị trí địa lý của Nhật Bản

- Nhật Bản nằm ở phía Đông của châu Á và hướng Tây ra Thái Bình Dương. Đất nước này chủ yếu bao gồm bốn đảo lớn: Hokkaido, Honshu, Shikoku và Kyushu. Nhật Bản có tổng diện tích khoảng 377.972,75 km², đứng thứ 61 trên thế giới. Đường bờ biển dài 3.091 km và tổng chiều dài lãnh thổ lên tới 33.889 km.

Nhật Bản không tiếp giáp với bất kỳ quốc gia nào qua biên giới đất liền. Tuy nhiên, bán đảo Triều Tiên và bán đảo Sakhalin (tại Nhật gọi là Karafuto) chỉ cách các đảo Nhật Bản vài chục km.

Nhật Bản được bao quanh bởi nhiều vùng biển khác nhau:

• Phía Đông và Nam là Biển Thái Bình Dương.
• Phía Tây Bắc giáp Biển Nhật Bản.
• Phía Tây là Biển Đông Hải.
• Phía Đông Bắc là Biển Okhotsk.
• Các đảo Izu, Ogasawara, Nansei nằm xung quanh bởi Biển Philippines (theo cách gọi quốc tế). Vùng biển giữa Honshu và Shikoku được gọi là Biển Seito Naika.

Các quốc gia và lãnh thổ xung quanh vùng biển Nhật Bản bao gồm: Nga, Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc. Tại vùng biển Đông Hải, các quốc gia lân cận là Trung Quốc và Đài Loan. Phía Nam của Nhật Bản có Philippines và quần đảo Bắc Mariana.

Núi Phú Sĩ là đỉnh núi cao nhất Nhật Bản với độ cao 3.776 mét.

Điểm thấp nhất của Nhật Bản là mỏ Hachinohe, với độ sâu 160 mét (do con người tạo ra) và hồ Hachirogata có độ sâu tự nhiên 4 mét.

2. Khí hậu Nhật Bản

Nhật Bản trải qua bốn mùa rõ rệt như Việt Nam: Xuân, Hạ, Thu và Đông. Với địa hình kéo dài từ Bắc xuống Nam, khí hậu ở các vùng phân hóa rất rõ, vùng phía Bắc thường lạnh hơn đáng kể so với miền Nam. Mùa xuân từ tháng 3 đến tháng 5, mùa hè từ tháng 6 đến tháng 8, mùa thu từ tháng 9 đến tháng 11 và mùa đông từ tháng 12 đến hết tháng 2.

Chênh lệch nhiệt độ giữa mùa đông và mùa hè ở Nhật Bản có thể lên tới 30 độ. Vào mùa hè, nhiệt độ và độ ẩm cao có thể làm những người không quen cảm thấy khó chịu. Ngược lại, mùa xuân và mùa thu mang lại thời tiết dễ chịu nhưng có thể thay đổi nhanh chóng.

Vào đầu mùa hè, hầu hết các vùng của Nhật Bản, trừ Hokkaido, thường phải hứng chịu mưa nhiều từ tháng 6 đến giữa tháng 7. Mùa thu cũng thường có mưa. Từ giữa mùa hè đến đầu mùa thu, các cơn bão thường phát sinh ở vùng phía tây Bắc Thái Bình Dương và có thể đổ bộ vào Nhật Bản, đôi khi gây thiệt hại lớn. Các dãy núi kéo dài từ Bắc xuống Nam chia Nhật Bản thành hai vùng khí hậu: phần biển Nhật Bản và phần Bắc Thái Bình Dương. Mùa đông ở Nhật Bản đặc trưng bởi nhiều tuyết rơi.

Nhật Bản có hơn 300 đảo kéo dài từ Bắc đến Nam, tạo thành nhiều chuỗi đảo. Địa hình đồi núi chiếm khoảng 70 - 80%, làm cho việc nông nghiệp, cư trú và phát triển công nghiệp trở nên khó khăn.

- Nhật Bản có sự phân chia địa hình rõ rệt từ Bắc xuống Nam, dẫn đến sự phân chia khí hậu thành các khu vực khác nhau. Nhật Bản có 6 loại khí hậu chính:

• Hokkaido ở phía Bắc có khí hậu ôn hòa, mùa đông lạnh và nhiều tuyết. Thời điểm lý tưởng để du lịch là cuối hè và mùa thu. Nếu bạn thích trượt tuyết và tham dự lễ hội tuyết, hãy đến Hokkaido vào mùa đông.
• Khu vực Biển Nhật Bản trên đảo Honshu có gió Tây Bắc vào mùa hè mát mẻ nhưng mùa đông lại có tuyết dày. Đôi khi nơi đây cũng gặp gió Phơn nóng bức.
• Khu vực trung tâm có khí hậu lục địa điển hình với sự khác biệt nhẹ giữa mùa hè và mùa đông, và lượng mưa ít.
• Khu vực biển nội địa được che chắn bởi các ngọn núi Chugoku và Shikoku, nên khí hậu ở đây luôn dịu mát quanh năm.
• Bờ biển phía Đông nằm trong vùng Thái Bình Dương, có gió lạnh và ít tuyết, mùa hè thì nóng ẩm.
• Quần đảo Ryukyu có khí hậu cận nhiệt đới với mùa đông ấm áp và mùa hè nóng. Lượng mưa nhiều, đặc biệt vào mùa mưa, và bão ở mức bình thường.

3. Tài nguyên thiên nhiên của Nhật Bản

Nhật Bản có nguồn tài nguyên thiên nhiên hạn chế. Các khoáng sản như quặng sắt, đồng đỏ, kẽm, chì, bạc, và các nguồn năng lượng quan trọng như dầu mỏ và than đều phải nhập khẩu. Địa hình và khí hậu khó khăn của Nhật Bản khiến người nông dân gặp nhiều thử thách, chỉ có thể trồng một số loại cây như lúa gạo, vì vậy khoảng một nửa thực phẩm phải nhập khẩu từ nước ngoài.

Nhật Bản có chín khu vực sinh thái rừng phản ánh sự đa dạng khí hậu và địa lý của các đảo. Chúng bao gồm rừng ẩm lá rộng cận nhiệt ở Ryukyu và quần đảo Ogasawara, rừng hỗn hợp lá rộng ôn đới ở các đảo chính với khí hậu nhẹ, và rừng lá kim ôn đới ở các vùng lãnh thổ lạnh của miền Bắc. Nhật Bản có hơn 90.000 loài động vật hoang dã, bao gồm gấu nâu, khỉ Nhật Bản, lửng chó Nhật Bản và kỳ giông khổng lồ Nhật Bản. Quốc gia này đã lập mạng lưới các vườn quốc gia và 37 vùng đất ngập nước Ramsar để bảo vệ động thực vật quan trọng, với bốn địa điểm được UNESCO công nhận là di sản thế giới vì giá trị thiên nhiên nổi bật.

4. Dân số và cư dân Nhật Bản

• Dân cư đông đúc, chủ yếu tập trung ở khu vực ven biển
• Tốc độ gia tăng dân số đang giảm dần và hiện ở mức thấp
• Người lao động chăm chỉ, có tinh thần làm việc cao, tự giác và trách nhiệm
• Đầu tư vào giáo dục được đặt lên hàng đầu
• Đối mặt với tỉ lệ người già ngày càng gia tăng

5. Những lợi thế và thách thức về vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của Nhật Bản

5.1. Lợi thế

- Vị trí địa lý:

• Vị trí địa lý nằm ở Đông Á, gần Trung Quốc, Hàn Quốc, Triều Tiên và các quốc gia Đông Nam Á, giúp Nhật Bản dễ dàng giao lưu, buôn bán và mở rộng thị trường nhờ nền kinh tế năng động của khu vực.
• Được bao quanh bởi biển ở cả bốn phía, Nhật Bản có lợi thế phát triển các ngành kinh tế biển như đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, giao thông vận tải biển, du lịch biển và khai thác khoáng sản biển.

- Địa hình: Một số đồng bằng nhỏ và đất đai màu mỡ hỗ trợ phát triển nông nghiệp.

- Bờ biển của Nhật Bản có hình dạng khúc khuỷu với nhiều vũng và vịnh, thuận lợi cho việc xây dựng cảng biển. Các vùng biển xung quanh Nhật Bản, nơi các dòng biển nóng và lạnh gặp nhau, tạo ra các ngư trường phong phú với nhiều loài cá như cá ngừ, cá thu, cá mòi và cá trích, thúc đẩy ngành khai thác thủy sản.

- Khí hậu: Nằm trong khu vực khí hậu gió mùa với lượng mưa cao. Phía Bắc có khí hậu ôn đới, còn phía Nam có khí hậu cận nhiệt đới, tạo điều kiện cho sự đa dạng trong cây trồng và vật nuôi.

- Sông ngòi: Chủ yếu là các sông nhỏ, ngắn và dốc, tạo điều kiện cho việc phát triển ngành thủy điện với tiềm năng lớn.

- Khoáng sản: Nhật Bản có một số khoáng sản quan trọng như than đá, đồng, dầu mỏ và vàng, hỗ trợ phát triển ngành công nghiệp.

5.2. Những thách thức

- Địa hình chủ yếu là núi, với các đồng bằng nhỏ và hẹp, dẫn đến hạn chế trong việc phát triển nông nghiệp.

Trên lãnh thổ Nhật Bản có hơn 80 núi lửa đang hoạt động và hàng nghìn trận động đất mỗi năm, gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

- Thiên tai: Nhật Bản thường xuyên đối mặt với bão, sóng thần và các hiện tượng thiên nhiên khác.

- Thiếu khoáng sản dẫn đến sự thiếu hụt nguyên liệu cho ngành công nghiệp phát triển.

Trên đây là toàn bộ thông tin về điều kiện tự nhiên của Nhật Bản cùng với các thuận lợi và khó khăn của nó. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến nội dung bài viết, hãy để lại bình luận để nhận được phản hồi nhanh nhất. Mytour xin cảm ơn sự quan tâm của bạn!