Rủi ro hệ thống là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ hoặc hầu hết các loại chứng khoán. Loại rủi ro này chịu tác động của các yếu tố kinh tế tổng quát như lạm phát, biến động tỷ giá, lãi suất và các yếu tố khác ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp.
Khái niệm rủi ro hệ thống hiểu đơn giản
Rủi ro hệ thống không thể giảm bớt thông qua đa dạng hóa đầu tư, mà chỉ có thể giảm bằng cách áp dụng chiến lược phòng ngừa hoặc chiến lược phân bổ tài sản hiệu quả.
Rủi ro hệ thống là cơ sở cho các rủi ro đầu tư khác như rủi ro ngành. Ví dụ, nếu một nhà đầu tư tập trung quá nhiều vào cổ phiếu bất động sản, họ có thể đa dạng hóa bằng cách đầu tư vào các lĩnh vực khác như dệt may và ngành thuỷ sản.
Tuy nhiên, rủi ro hệ thống bao gồm các biến động lãi suất, lạm phát, suy thoái và chiến tranh, cùng với những thay đổi quan trọng khác. Những thay đổi trong những lĩnh vực này có thể ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường và không thể giảm thiểu bằng cách điều chỉnh danh mục cổ phiếu công khai.
Để hỗ trợ quản lý rủi ro hệ thống, các nhà đầu tư cần đảm bảo rằng danh mục đầu tư của họ bao gồm nhiều loại tài sản khác nhau, bao gồm thu nhập cố định, tiền mặt và bất động sản, mỗi loại có thể phản ứng khác nhau khi có các biến động lớn về hệ thống.
Rủi ro hệ thống và rủi ro phi hệ thống
Ngược lại với rủi ro hệ thống là rủi ro phi hệ thống, tác động đến một nhóm cổ phiếu cụ thể hoặc một cổ phiếu riêng lẻ. Loại rủi ro này do các yếu tố nội tại của doanh nghiệp gây ra. Rủi ro phi hệ thống có thể được giảm thiểu thông qua đa dạng hóa. Trong khi rủi ro hệ thống có thể được xem là xác suất thua lỗ liên quan đến toàn bộ thị trường hoặc một phân đoạn thị trường, rủi ro phi hệ thống liên quan đến xác suất thua lỗ trong một ngành hoặc cổ phiếu cụ thể.
Nhà đầu tư có thể tham khảo về 8 chỉ số rủi ro tài chính trong đầu tư
Ví dụ: Rủi ro hệ thống và cuộc khủng hoảng tài chính lớn
Năm 2008, Ngân hàng Lehman Brothers - một tên tuổi có hơn 160 năm tuổi - tuyên bố phá sản, cùng với đó là sự sụp đổ của Bear Stearns - một trong những ngân hàng đầu tư lớn nhất tại Wall Street, đã bị mua lại với giá 30 tỷ USD. 25 ngân hàng khác cũng phải tuyên bố phá sản trong đợt này, phản ánh rõ rệt tình trạng rủi ro hệ thống. Theo cựu chủ tịch FED, đây được xem là “cơn sóng thần của thế kỷ”.
Rủi ro hệ thống có thể ảnh hưởng đến tất cả các khoản đầu tư vào một thị trường hoặc một nền kinh tế cụ thể. Vì vậy, các nhà đầu tư cần nhận thức sâu sắc về khả năng xảy ra rủi ro hệ thống khi đưa ra quyết định đầu tư và áp dụng các chiến lược như phân bổ tài sản và quản lý rủi ro để giảm thiểu rủi ro này.
Hiểu rõ cả hai loại rủi ro này không chỉ giúp nhà đầu tư nhận biết và đánh giá mức độ rủi ro trong danh mục đầu tư của họ mà còn giúp xây dựng các chiến lược phòng ngừa linh hoạt, đảm bảo sự ổn định trong bối cảnh thị trường biến động không ngừng. Xem thêm tại Mytour