Buzz
Khi nhắc đến đình làng có kiến trúc độc đáo hàng đầu ở Bến Tre, không thể không đề cập đến Đình Phú Lễ. Nằm tại ấp Phú Khương, xã Phú Lễ, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre, Đình Phú Lễ được phép lập đình vào năm 1826, trên nền của ngôi đình bằng gỗ lá đã tồn tại từ trước. Vào ngày 29.01.1852, đình nhận được sắc phong từ vua Tự Đức.
Trong không gian yên bình, cổng đình Phú Lễ tỏ ra uy nghi và nổi bật. Mặc dù đã gần hai trăm năm và trải qua nhiều lần tu sửa, nhưng nét cổ kính vẫn được bảo tồn. Ngôi đình ẩn mình giữa những tán cây cổ thụ, khi bức tranh mặt trời ló rạng, tia nắng len lỏi qua từng kẽ lá, chiếu sáng tường gạch, thềm đá rêu phong, làm tăng thêm vẻ uy nghiêm và trầm mặc, đặc trưng của đình.
Cổng vào của đình
Thềm và móng đình được xây dựng bằng đá xanh, phía trên được lợp bằng gạch. Đình có tổng cộng 10 gian: 6 gian chính kết hợp với mái và 4 gian phụ được sắp xếp theo kiểu 'chữ Đinh', một kiểu nhà phổ biến trước đây ở đồng bằng sông Cửu Long. Cột đình được làm từ gỗ lim, loại gỗ quý hiếm ở miền Tây Nam bộ, có đường kính 40cm, mái được lợp bằng ngói vảy cá.
Thềm và móng đình được xây dựng bằng đá xanh, với phần trên được xây bằng gạch
Trong Đình có 6 bàn hương án, tất cả được sơn màu son thếp vàng với hình tượng long lân qui phụng rất tinh xảo theo mô típ của đình chùa cổ Việt Nam. Nghệ thuật chạm khắc nhiều tầng trên gỗ bao quanh các cột ở gian chánh đường chứng tỏ sự lão luyện của người thợ ngày xưa. Theo truyền thống, khi xây dựng đình, những cụ cao niên trong vùng đã mời các thợ và nghệ nhân từ Huế để chạm khắc, tạo ra những tác phẩm gỗ tuyệt vời. Không chỉ là hình ảnh của các loài vật tứ linh thường thấy trong văn hóa cổ Việt Nam, mà còn có cả hình ảnh của con cá, con cua từ vùng biển Ba Tri - những con vật bình dân cũng được tích hợp vào kiến trúc tạo hình. Vẻ hoành tráng, uy nghi của ngôi đình là minh chứng cho cuộc sống trù phú và văn hóa sâu sắc của cư dân Phú Lễ nói riêng và vùng Ba Tri nói chung trong đầu thế kỷ trước.
Ngôi đình ẩn mình giữa những tán cây cổ thụ
Vì chiến tranh và thời gian, các công trình kiến trúc và các hiện vật bài trí bên trong như hương án, cuốn thư, hoành phi, bình phong, bao lam, đồ lễ bộ... đã phải đối mặt với sự xuống cấp và hư hỏng. Tuy nhiên, các yếu tố cơ bản về kiến trúc vẫn được bảo tồn, không bị tàn phá bởi bom đạn. Điều đặc biệt là những tác phẩm nghệ thuật điêu khắc gỗ sơn son, thếp vàng vẫn được giữ nguyên cho đến ngày nay.
Đình có kiến trúc độc đáo, là ngôi đình hàng đầu ở Bến Tre
Đình Phú Lễ là trung tâm tâm linh của cộng đồng dân cư, nơi mà những người dân gửi gắm những ước mơ của họ vào vị thần phò trợ cho làng. Được nhà nước công nhận và phong là Thành hoàng Bổn cảnh, ngoài ra còn có sự thờ phụ của các vị Tiền hiền, Hậu hiền có đóng góp trong việc phát triển làng.
Mặc dù đã gần hai trăm năm, nhưng nét cổ kính của Đình vẫn được giữ nguyên
Với đặc điểm độc đáo, đình Phú Lễ tổ chức lễ hội cúng đình (Lễ Kỳ Yên) vào ngày 18 và 19/3 âm lịch hàng năm. Trước đình, hội nghị bội thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách thập phương. Mỗi năm vào ngày 9 – 10 tháng 11 âm lịch, đình còn tổ chức lễ cầu bông, cầu mong mùa màng bội thu. Được công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia vào ngày 7-1-1993 bởi Bộ Văn hoá – Thông tin.
Đến Phú Lễ, du khách có thêm cơ hội khám phá làng nghề truyền thống Phú Lễ, nơi nổi tiếng với nghề đan đất và nấu rượu đặc trưng. Rượu đế Phú Lễ, sản phẩm thơm ngon, tinh khiết, chất lượng ổn định, không độc hại, đã thu hút sự ưa chuộng của nhiều người. Ở Đồng bằng sông Cửu Long, rượu Phú Lễ được coi là một trong những danh tửu, cùng với rượu Gò Đen (Long An) và Xuân Thạnh (Trà Vinh).
Tác giả: Nguyễn Tú
Từ khoá: Đình Phú Lễ – Đình làng với kiến trúc độc đáo hàng đầu Bến Tre
