Buzz
Người Dinka ở Nam Sudan nổi tiếng với chiều cao vượt trội và quê hương của họ được xem như thiên đường của những người khổng lồ.
Dinka, còn được biết đến với tên gọi Jieng, là một dân tộc Nilotic với khoảng 4,5 triệu người sống xung quanh lưu vực sông Nile ở Nam Sudan. Chiều cao của họ khiến họ nổi tiếng không chỉ ở Châu Phi mà còn trên toàn thế giới, đặc biệt so với người Tutsi ở Rwanda.
Người Dinka chủ yếu sinh sống dọc theo sông Nile, từ Bor đến Renk, trong các vùng Bahr el Ghazal, Thượng sông Nile và Abyei của Ngok Dinka ở Nam Sudan.
Nghiên cứu vào năm 1953-1954 cho thấy chiều cao trung bình của người Dinka là khoảng 182 cm, cao hơn rất nhiều so với trung bình thế giới vào thời điểm đó. Tuy nhiên, hiện nay, chiều cao trung bình của nam giới Dinka có vẻ nhỏ hơn một chút, có thể do tình trạng dinh dưỡng kém và xung đột liên tục.
Dinka có dân số khoảng 4,5 triệu người, chiếm khoảng 18% dân số của Sudan, là dân tộc lớn nhất ở Nam Sudan theo cuộc điều tra dân số năm 2008.
Có nhiều thuyết phục về lý do vì sao người Dinka có thể đạt được chiều cao ấn tượng như vậy. Tuy nhiên, không có lời giải thích chính xác nào cho đến nay. Một giải thích phổ biến là chế độ ăn uống - chế độ giàu calo, sữa, ngũ cốc và thịt, giúp cơ thể phát triển chiều cao.
Người Dinka chủ yếu sống bằng nông nghiệp và dịch vụ, sử dụng chăn nuôi gia súc để thu sữa và các sản phẩm tương tự như những người du mục trên khắp thế giới.
Theo dữ liệu thu thập, nguồn gốc của người Dinka bắt đầu từ vùng Gezira ở Sudan ngày nay. Từ thời trung cổ, khu vực này đã được vương quốc Alodia thống trị, một đế chế đa sắc tộc theo Cơ đốc giáo do người Nubia thống trị. Từ thế kỷ 13, với sự sụp đổ của Alodia, người Dinka bắt đầu di cư khỏi Gezira để tránh cuộc tấn công và xung đột vũ trang cũng như hạn hán.
Người Dinka gọi ngôn ngữ của họ là Dinka hoặc 'Thuɔŋjäŋ' (Thoŋ ë Muɔnyjäŋ), một trong những ngôn ngữ Nilotic thuộc hệ ngôn ngữ Đông Sudan. Họ sử dụng bảng chữ cái Latin với một số ký tự bổ sung.
Như nhiều bộ lạc khác tại Châu Phi, người Dinka cũng trải qua nghi lễ trưởng thành. Ở một tuổi nhất định, các chàng trai sẽ được khắc một dấu hiệu hình chữ 'V' trên trán, biểu thị sự chuyển từ tuổi trẻ sang tuổi trưởng thành. Đàn ông Dinka thường có vết sẹo ba đường song song trên trán để thể hiện lòng dũng cảm của bộ tộc. Thủ tục này thường được thực hiện bởi thầy mo của bộ tộc.
Khoảng năm 3000 TCN, ở phía nam Sudan, trên sông Nile, hơn 3 nhóm người chăn nuôi và ngư dân đã định cư tại khu vực đầm lầy lớn này. Bộ lạc Dinka là một trong ba bộ lạc phát triển từ những người định cư ban đầu.
Gia súc đóng vai trò quan trọng với người Dinka từ mặt biểu tượng và thực tế. Đây là nền tảng của kinh tế, tôn giáo và cấu trúc xã hội của họ. Người Dinka không giết gia súc chỉ để lấy thịt, mà coi chúng như một hiến tế cho thần linh. Gia súc cũng cung cấp các sản phẩm quan trọng cho bộ lạc Dinka.
Trong gia đình, người Dinka có sự phân chia rõ ràng công việc giữa nam và nữ. Phụ nữ chịu trách nhiệm nấu nướng và chăm sóc con cái, trong khi nam giới làm việc nhà và chăm sóc gia súc. Hiếm khi có trường hợp người đàn ông Dinka vắt sữa, nhưng nếu phải làm vậy, họ không được phép uống sữa và tất cả gia súc của họ sẽ chết.
Trước khi người Anh đến, người Dinka không sinh sống trong các làng, thay vào đó họ sống du canh du cư trong các nhóm gia đình, ở trong những ngôi nhà tạm thời cùng với gia súc của họ. Các nhà có thể tổ chức thành nhóm một hoặc hai, đôi khi có thể lên đến 100 gia đình.
Theo truyền thống, bộ tộc Dinka xây dựng những túp lều tròn bằng đất sét, mái tranh hình nón. Những ngôi nhà này thường được bao quanh bởi vườn, được phân biệt bằng khu rừng cỏ mở rộng. Thông thường, đất vườn chỉ được canh tác trong khoảng 10 đến 12 năm, sau đó sẽ được đốt cháy và xây dựng những ngôi nhà mới gần đó.
Tương tự như một số bộ tộc khác trên thế giới, người Dinka coi bò là linh vật thiêng liêng không kém phần quan trọng so với cuộc sống của họ. Những con bò to lớn với cặp sừng dài đã trở thành một phần của linh hồn của mỗi cá nhân trong bộ tộc. Họ còn sử dụng nước tiểu của bò để gội đầu và rửa mặt. Trẻ em thường uống sữa trực tiếp từ vú bò, trong khi người lớn sử dụng sữa như một nguồn dinh dưỡng chính.
Tham khảo: Earthlymission; Cedric Gerbehaye; Anews
