Độ, biểu diễn bằng ký hiệu °, là đơn vị đo các góc phẳng hoặc các vị trí trên đường tròn lớn của hình cầu, tính từ điểm gốc tham chiếu (như Trái Đất hoặc bầu trời), tương ứng với 1/360 của một vòng tròn hoàn chỉnh.
Degree | |
---|---|
Hệ thống đơn vị | Non-SI accepted unit |
Đơn vị của | Angle |
Kí hiệu | ° hoặc deg |
Chuyển đổi đơn vị | |
1 ° trong ... | ... bằng ... |
Vòng | 1/360 vòng |
radians | π/180 rad |
gons |
- Bài này viết về độ dùng để đo góc. Các nghĩa khác xem bài Độ (định hướng).
Lịch sử
Số 360 có lẽ đã được chọn vì nó là số ngày trong năm của người cổ đại. Các lịch nguyên thủy như lịch Ba Tư sử dụng 360 ngày cho một năm. Điều này có thể do sự quan sát của người xưa về việc các ngôi sao dường như di chuyển quanh sao Bắc cực, tạo thành một vòng tròn với góc chuyển động khoảng 1 độ mỗi ngày. Ứng dụng của nó trong đo đạc góc hình học có thể bắt nguồn từ thời Thales, người đã phổ biến hình học trong số người Hy Lạp và sống ở miền tây Thổ Nhĩ Kỳ, nơi có giao thiệp với Ai Cập và Babylon.
Con số này cũng rất dễ chia: nó có 22 ước số khác nhau (2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 15, 18, 20, 24, 30, 36, 40, 45, 60, 72, 90, 120, 180), chia hết cho tất cả các số từ 2 đến 10, ngoại trừ 7. (Nếu muốn số độ trong một vòng tròn chia hết cho tất cả các số từ 1 đến 10, nó phải là 2.520 độ nhưng con số này không tiện dụng).
Để phục vụ nhiều mục đích thực tế, độ là giá trị góc đủ nhỏ để mang lại độ chính xác tương đối cần thiết. Trong các ứng dụng yêu cầu độ chính xác cao hơn như thiên văn hay tính kinh độ và vĩ độ trên Trái Đất, giá trị số đo góc có thể viết dưới dạng phần thập phân, nhưng thường dùng một cách chia nhỏ truyền thống. Một độ chia thành 60 phút và một phút chia thành 60 giây. Các đơn vị này còn được gọi là phút góc và giây góc, biểu diễn bằng dấu phết đơn hoặc đôi. Ví dụ: 40,1875° = 40°31'15'. Nếu cần độ chính xác cao hơn, việc lấy phần thập phân của giây được sử dụng thay vì lấy các giá trị bội số của 1/60 giây.
Các đơn vị đo góc khác
Trong toán học, việc sử dụng đơn vị độ để đo góc ít phổ biến vì tính chia hết của 360 không thực sự cần thiết. Các nhà toán học thường ưa chuộng đơn vị radian, là góc tạo bởi một cung tròn có độ dài bằng bán kính của đường tròn đó. Do đó, 180° = π radian, 1° ≈ 0,0174533 radian, và 1 radian ≈ 57,29578°.
Với việc sáng tạo ra hệ mét dựa trên cơ số 10 (thập phân), đã có ý tưởng định nghĩa 'độ thập phân' (grad hay gon), trong đó góc vuông có giá trị là 100 độ thập phân và một vòng tròn có 400 độ thập phân. Dù ý tưởng này không được phổ biến, nhưng hầu hết các máy tính khoa học vẫn hỗ trợ đơn vị này.
- Góc khối