Buzz
Đoạn đầu ruột non (Duodenum) là phần mở đầu của ruột non, kéo dài từ môn vị dạ dày đến góc nối với hỗng tràng. Đây là một phần quan trọng của hệ tiêu hóa vì là nơi tiếp nhận dịch tụy và dịch mật tại nhú lớn và nhú bé.
Đoạn đầu ruột non có mối liên hệ mật thiết với tụy về nhiều mặt: giải phẫu, sinh lý và bệnh lý, do đó thường được gọi chung là khối tá-tụy.
Cấu trúc giải phẫu
Về mặt cấu trúc, đoạn đầu ruột non được mô tả giống chữ C, vắt ngang qua đốt sống và chia làm 4 phần: đoạn trên (D1), đoạn xuống (D2), đoạn ngang (D3) và đoạn lên (D4).
D1: kết nối với môn vị, 2/3 phần trên tá tràng phình to tạo thành hành tá tràng (là phần có thể di động). D1 nằm ngang, hơi chếch lên phía sau sang phải ngang mức đốt sống thắt lưng 1, ngay dưới gan.
Tá tràng xuống (D2) là phần bám chặt với tụy, chạy dọc xuống bên phải từ đốt sống TL1 đến TL3, nằm trước thận phải, chứa nhú tá lớn và bé, là nơi đổ vào của dịch tụy và dịch mật.
Tá tràng ngang (D3): băng ngang qua cột sống thắt lưng, từ phải sang trái, ngang mức sụn gian đốt sống TL3 - TL4, đè lên động mạch chủ bụng và tĩnh mạch chủ dưới, phía trước có động mạch mạc treo tràng trên.
Tá tràng lên (D4): chạy lên trên hơi chếch sang trái để đến góc tá hỗng tràng bên trái cột sống, cạnh động mạch chủ, nơi mạc treo tiểu tràng bám vào góc tá hỗng tràng.
Kích thước: dài 25 cm, đường kính từ 3 - 4 cm.
có 5 lớp từ ngoài vào trong bao gồm:
- lớp thanh mạc: (phúc mạc tạng) che phủ mặt trước và mặt sau, sau đó dính vào thành bụng sau tạo thành mạc dính tá tụy.
- tấm dưới thanh mạc kém phát triển.
- lớp cơ: có 2 lớp, cơ dọc ở bên ngoài và cơ vòng ở bên trong.
- tấm dưới niêm mạc chứa nhiều mạch máu, thần kinh và các tuyến tá tràng.
- lớp niêm mạc màu hồng mịn, tạo thành các nếp vòng ở phần trên của tá tràng để tăng diện tích hấp thu. Ngoài ra, còn có các nếp dọc ở thành sau phần xuống đến nhú tá lớn. Nhú tá lớn: hình nón, có bóng gan tụy ở giữa nơi đổ vào của ống mật chủ và ống tụy chính. Nhú tá bé: ở trên nhú tá lớn 3 cm, đỉnh nhú có lỗ thông của ống tụy phụ. Dưới kính lúp, niêm mạc tá tràng có những nhú nhỏ như sợi lông phủ lên lòng tá tràng gọi là mao tràng, tăng diện tích hấp thu nhiều lần.
Chức năng sinh lý
- Là nơi dịch mật và dịch tụy đổ vào ruột non.
- Hấp thu nước và một số chất dinh dưỡng.
