
Tôi, là bạn của tác giả Di Li, đã có cơ hội biết về cuốn sách “Tật xấu người Việt” từ khi nó đang được hoàn thiện. Tuy nhiên, do lúc đó tôi bị ốm, nên không thể tham dự lễ ra mắt cuốn sách. May mắn thay, tác giả đã gửi sách đến cho tôi tại nơi làm việc.
Cuốn sách “Tật xấu người Việt” của Di Li đề cập một cách chân thành đến những tư duy tiêu cực của người Việt như ưa thành tích, sĩ diện, khoe khoang, đố kỵ, tham lam, không biết khi nào đủ, và thích phạm luật khi có cơ hội.
Di Li giải thích những vấn đề này thông qua những câu chuyện hấp dẫn đặc trưng của chính mình, khiến cho những ai theo dõi chị trên mạng xã hội không thể bỏ qua.
Không phải là những nghiên cứu khô khan hay kể lể dông dài, mỗi tật xấu được tác giả Di Li mô tả thông qua những câu chuyện, tình huống hấp dẫn mà những người có nhiều kinh nghiệm như chị đã trải qua.

Với tật “bệnh thành tích”, một trong ba tật xấu mà chị cho rằng gây ảnh hưởng nhất đến đời sống xã hội, chị kể lại câu chuyện về việc chị cho con vào học trường tư với mong muốn giảm áp lực cho con, nhưng cuối cùng phải chấp nhận vì sự yêu cầu quá đa dạng của các phụ huynh.
Thậm chí, cô giáo của con chị ở lớp 3 còn gặp khó khăn khi bài kiểm tra chính tả của con chị chỉ đạt được 7 điểm khi con bị ốm, và cô yêu cầu chị mang bài về nhà cho con làm lại. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả cuối kỳ của con mà còn ảnh hưởng đến thành tích của toàn bộ lớp.
Trong một thời gian dài, ngành giáo dục nước ta thường bị chỉ trích vì bệnh thành tích. Nhưng từ câu chuyện của chính mình, tác giả Di Li đã phân tích và khiến độc giả phải suy ngẫm, nhận ra rằng căn nguyên của căn bệnh đó chính là từ các phụ huynh.
Sự mong muốn và hành động của rất nhiều phụ huynh: đưa con vào trường điểm, lớp chọn lọc, tham gia các lò luyện từ khi còn nhỏ, khoe thành tích học tập của con trên mạng xã hội… đã khiến nhiều giáo viên, trường học, thậm chí cả hệ thống giáo dục phải theo đuổi để đáp ứng nhu cầu này.
Tật xấu này không chỉ khiến nhiều đứa trẻ phải chịu áp lực phải theo đuổi thành tích từ khi còn nhỏ, mà còn kéo dài đến khi trưởng thành, bởi cha mẹ của trẻ luôn muốn khoe thành tích của con.
Một trong những cụm từ thường được sử dụng bởi người Việt, đặc biệt là các nhà lãnh đạo, là 'hội nhập quốc tế'. Một tật xấu của người Việt có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với quá trình này theo tác giả Di Li là thói quen thích phạm luật khi có cơ hội.
Với tật xấu này, tác giả liệt kê một loạt hành vi vi phạm pháp luật của người Việt từ trong nước đến khi ở nước ngoài. Trong nước là: vi phạm luật giao thông, gian lận thuế, xâm phạm vỉa hè/ đất công, sản xuất hàng giả, buôn hàng lậu, mua bán giấy tờ giả, thuê viết luận văn, xả thải độc hại vào môi trường, sử dụng hóa chất cấm trong sản xuất thực phẩm, gian lận trong đấu thầu để lấy hoa hồng…
Ở nước ngoài là: nhập cư bất hợp pháp, buôn lậu, trồng cần sa, chuyển tiền, buôn bán động vật/ sản phẩm từ động vật… bất hợp pháp… Và hậu quả của việc vi phạm pháp luật này là rất nhiều người Việt đã phải trải qua thời gian tù, thậm chí là mất tính mạng… cùng với việc ảnh hưởng lâu dài đến chỉ số uy tín của người Việt/ nước Việt trên trường quốc tế. Không phải ngẫu nhiên mà visa của người Việt có thứ hạng thấp nhất trong các nước Đông Nam Á theo bảng xếp hạng quốc tế gần đây.
Khi đọc cuốn sách “Tật xấu người Việt” của tác giả Di Li, độc giả sẽ được khuyến khích suy nghĩ về bản thân và gia đình, từ đó có cơ hội hiểu biết và cải thiện cuộc sống của mình. Có thể, thông qua việc này, họ còn đóng góp vào việc giáo dục thế hệ trẻ Việt Nam, tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn.
Việt Hà