Đòn bẩy tài chính là gì? Lợi ích và rủi ro khi áp dụng trong kinh doanh và đầu tư

Khi đầu tư vào tài sản, công ty hoặc cá nhân có ba phương án để huy động vốn: sử dụng vốn chủ sở hữu, vay nợ và hợp đồng thuê. Trong bài viết này, Mytour sẽ giới thiệu về cách sử dụng nợ để đầu tư, còn gọi là đòn bẩy tài chính. Điều gì làm cho đòn bẩy tài chính trở nên đặc biệt và được nhiều nhà đầu tư ưa chuộng? Hãy cùng khám phá ngay sau đây.

Khái niệm đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính là việc sử dụng tiền đi vay để tài trợ cho việc mua tài sản, với hy vọng thu nhập hoặc lợi nhuận từ tài sản mới sẽ lớn hơn chi phí vay.

Điều này cho phép người vay có thể đạt được tiềm năng lợi nhuận từ hoạt động đầu tư chỉ với một phần nhỏ của vốn mình. Số tiền vay có thể từ ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính.

Thường thì ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính sẽ đưa ra giới hạn về mức độ rủi ro họ sẵn sàng chấp nhận và giới hạn về mức độ đòn bẩy mà họ sẽ cung cấp.

• Cho vay có bảo đảm bằng tài sản, nhà cung cấp tài chính sử dụng tài sản làm tài sản thế chấp cho đến khi người vay hoàn trả khoản vay.
• Khoản vay bằng dòng tiền, uy tín tín dụng của công ty được sử dụng để hỗ trợ khoản vay. Không giống như cho vay có bảo đảm bằng tài sản, khoản vay dòng tiền không yêu cầu tài sản thế chấp. Thay vào đó, khoản vay được cấp dựa trên dòng tiền trong quá khứ và dự báo. Nhược điểm là tăng thêm nợ vào bảng cân đối kế toán của công ty và nếu dòng tiền giảm sút, công ty sẽ gặp khó khăn trong việc hoàn trả khoản vay và lãi vay.
• Đầu tư vào chứng khoán: Nhà đầu tư có thể sử dụng đòn bẩy để mua cổ phiếu thông qua các khoản vay ký quỹ, quyền chọn và hợp đồng tương lai.

Mặc dù đòn bẩy có thể tăng lợi nhuận của khoản đầu tư, nhưng có một nhược điểm: nếu khoản đầu tư không hiệu quả, nó có thể tăng thêm rủi ro tiềm ẩn và thua lỗ của khoản đầu tư.

Cách tính đòn bẩy trong đầu tư

Không có một công thức duy nhất để đo lường đòn bẩy tài chính — các nhà đầu tư và nhà phân tích tài chính thường sử dụng nhiều tỷ lệ khác nhau để đánh giá. Tất cả phụ thuộc vào yếu tố đang được xem xét.

Dưới đây là một số phương pháp phổ biến để tính toán tỷ lệ đòn bẩy:

Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu là chỉ số đo mức độ công ty dựa vào nợ, tính bằng cách chia tổng nợ cho vốn chủ sở hữu. Tỷ lệ càng cao, công ty sử dụng đòn bẩy càng lớn.

Hệ số vốn chủ sở hữu là tỷ lệ giữa tổng tài sản và tổng vốn chủ sở hữu, có ý nghĩa đặc biệt khi nhà đầu tư xem xét đầu tư vào công ty. Hệ số này cho biết phần nào vốn chủ sở hữu đã được sử dụng, sự tăng trưởng của doanh nghiệp phụ thuộc vào vốn chủ sở hữu hay các khoản nợ. Vốn chủ sở hữu càng lớn, công ty có nhiều đòn bẩy hơn.

Mức độ đòn bẩy tài chính đo lường thay đổi EPS của công ty so với mỗi biến động đơn vị trong EBIT.

Bù đắp thiếu hụt vốn để duy trì hoạt động kinh doanh và tận dụng cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ.

Lợi ích của đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính cho phép các doanh nghiệp và cá nhân tận dụng vốn vay để tối ưu hóa các khoản đầu tư. Chiến lược này giúp mở rộng lợi nhuận và thúc đẩy tăng trưởng. Ví dụ, đầu tư vào bất động sản có thể tăng lợi nhuận bằng cách sử dụng vốn vay thay vì tiền mặt.

Đối với các doanh nghiệp, đòn bẩy hỗ trợ các khoản đầu tư lớn hơn khả năng tài chính của họ, như đầu tư vào văn phòng mới, máy móc, thiết bị, công nghệ mới. Ngoài ra, đòn bẩy tài chính hỗ trợ khi doanh nghiệp cần tiền mặt cho hoạt động hàng ngày hoặc đáp ứng đơn hàng tăng cao mà không có đủ vốn.

Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, đòn bẩy tài chính cũng đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn.

Nguy cơ liên quan đến đòn bẩy tài chính

Tương tự, đòn bẩy tài chính có thể tăng lợi nhuận cho các khoản đầu tư nhưng cũng có thể làm gia tăng tổn thất nếu khoản đầu tư không thành công. Đây là một hình thức tài chính đặc biệt đầy rủi ro. Khi sử dụng đòn bẩy để đầu tư vào cổ phiếu, nếu giá cổ phiếu giảm thì giá trị tài sản ròng của nhà đầu tư cũng sẽ giảm theo tỷ lệ đòn bẩy mà họ sử dụng. Ví dụ, nếu nhà đầu tư sử dụng tỷ lệ đòn bẩy 1:2, họ sẽ mất gấp đôi so với trường hợp không sử dụng đòn bẩy.

Đầu tư luôn tồn tại rủi ro, và với đòn bẩy, các công ty còn phải tính đến việc trả lại số tiền vay. Công ty hoặc nhà đầu tư có thể cần tiền thêm để đền bù thiệt hại hoặc đối mặt nguy cơ mất vốn và nợ phải trả. Đối với các khoản vay có tài sản đảm bảo, có thể xảy ra thanh lý tài sản đảm bảo nếu không có khả năng thanh toán đủ.

Đòn bẩy tài chính đặc biệt rủi ro đối với các công ty có rào cản gia nhập thấp hoặc bán hàng theo chu kỳ. Trong cả hai trường hợp, lợi nhuận có thể dao động mạnh từ năm này sang năm khác, thậm chí trong cùng một năm. Điều này gây khó khăn trong việc trả lại các khoản vay một cách nhất quán và làm tăng tỷ lệ nợ xấu.

Giảm khả năng tiếp cận các khoản vay. Khi công ty vay tiền, nhà cung cấp tài chính đánh giá mức độ đòn bẩy tài chính của họ. Đối với các công ty có tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu cao, người cho vay có thể khó đồng ý ứng tiền trước vì rủi ro vỡ nợ cao. Tuy nhiên, nếu người cho vay chấp nhận đưa ra khoản vay cho một công ty có đòn bẩy cao, họ sẽ yêu cầu lãi suất cao hơn để bù đắp rủi ro cao hơn.

Biểu đồ tâm lý nhà đầu tư chứng khoán

Cách áp dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả

Đòn bẩy là một công cụ tài chính phức tạp có thể làm tăng lãi lỗ cho doanh nghiệp hoặc cá nhân đầu tư. Việc cân nhắc kỹ lưỡng lợi ích và hạn chế của nó sẽ giúp quyết định mở rộng đầu tư và xem xét sử dụng công cụ tài chính này cho công ty.

• Cần có định hướng rõ ràng và tính toán kỹ lưỡng trước khi quyết định sử dụng công cụ này.
• Nên lựa chọn các đơn vị tài chính đáng tin cậy như ngân hàng, tổ chức tín dụng có uy tín để vay vốn, tránh rủi ro phá sản vì lãi suất dao động.
• Cần cẩn trọng khi đánh giá tài sản mà bạn dự định sử dụng đòn bẩy để mua, vì giá trị tài sản này có thể biến động. Xây dựng chiến lược tài chính an toàn hơn so với mục tiêu mong muốn.
• Nên chỉ vay số tiền phù hợp với khả năng chi trả ổn định.
• Tập trung vào dòng tiền để thu lợi nhuận cao.
• Luôn đánh giá rủi ro trước khi đưa ra bất kỳ quyết định tài chính quan trọng nào.

Tham khảo chiến lược đại dương xanh, đại dương đỏ

Đòn bẩy tài chính có tiềm năng lợi nhuận lớn, nhưng cũng có thể mang đến khoản chi phí đáng kể nếu nhà đầu tư không quản lý được rủi ro. Đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính đòi hỏi sự chuyên nghiệp và kinh nghiệm, và chỉ nên áp dụng khi có thể chấp nhận các rủi ro đi kèm. Hy vọng thông qua bài viết này, mọi người sẽ hiểu rõ hơn về ý nghĩa của đòn bẩy tài chính. Hãy tiếp tục đón đọc và chia sẻ các bài viết từ Mytour nếu thấy có ích nhé.