dB | Tỷ lệ về công suất | Tỷ lệ về biên độ | ||
---|---|---|---|---|
100 | 10000000000 | 100000 | ||
90 | 1000000000 | 31623 | ||
80 | 100000000 | 10000 | ||
70 | 10000000 | 3162 | ||
60 | 1000000 | 1000 | ||
50 | 100000 | 316 | .2 | |
40 | 10000 | 100 | ||
30 | 1000
|
31 | .62 | |
20 | 100 | 10 | ||
10 | 10 | 3 | .162 | |
6 | 3 | .981 | 1 | .995 ≈ 2 |
3 | 1 | .995 ≈ 2 | 1 | .413 |
1 | 1 | .259 | 1 | .122 |
0 | 1 | 1 | ||
−1 | 0 | .794 | 0 | .891 |
−3 | 0 | .501 ≈ ⁄2 | 0 | .708 |
−6 | 0 | .251 | 0 | .501 ≈ ⁄2 |
−10 | 0 | .1 | 0 | .3162 |
−20 | 0 | .01 | 0 | .1 |
−30 | 0 | .001 | 0 | .03162 |
−40 | 0 | .0001 | 0 | .01 |
−50 | 0 | .00001 | 0 | .003162 |
−60 | 0 | .000001 | 0 | .001 |
−70 | 0 | .0000001 | 0 | .0003162 |
−80 | 0 | .00000001 | 0 | .0001 |
−90 | 0 | .000000001 | 0 | .00003162 |
−100 | 0 | .0000000001 | 0 | .00001 |
Ví dụ nếu tỷ lệ công suất là x thì tỷ lệ biên độ là √x và chênh lệch dB là 10 log10 x. |
Decibel - hay còn gọi là đề-xi-ben (dB) - là đơn vị đo lường mang tính tương đối, sử dụng thang logarit. Nó thể hiện tỉ lệ giữa hai đại lượng dựa trên công suất (như năng lượng âm thanh, công suất điện, cường độ âm thanh, v.v.) hoặc giữa hai đại lượng có bình phương tỷ lệ với công suất (như áp lực âm thanh, điện áp, cường độ dòng điện, biên độ, lực điện từ, v.v.).
Ngưỡng nghe của con người dao động từ 16 đến 130 dB. Âm thanh dưới 20 dB rất khó nghe, trong khi âm thanh trên 120 dB có thể gây đau tai và trên 130 dB trong thời gian dài có thể dẫn đến mất thính lực vĩnh viễn. Âm thanh trên 130 dB có thể khiến não bộ gần như bị tổn thương.
Phương pháp tính toán
Có hai phương pháp để tính dB: một là dựa trên sự so sánh điện áp và một là dựa trên sự so sánh công suất. Hai phương pháp này hoàn toàn khác nhau.
Căn cứ vào so sánh điện áp
Công thức quy đổi 1 bel (B) = 10 dB = 100 centibel (cB)
dB = 20 Log (U1/U2)
Ví dụ: Với tần số 1 KHz và biên độ 1V RMS ở đầu vào của ampli, nếu đo được 20V RMS ở đầu ra, khi tăng tần số lên 20 KHz (vẫn giữ biên độ 1V RMS) và đo được 10V RMS ở đầu ra, sự giảm theo dB sẽ là: 20 Log (20/10) = 6 dB
Căn cứ vào so sánh công suất
Công thức tính toán độ lớn âm thanh dB là 10 lần logarit của tỷ số P1/P2
Ví dụ: Một ampli cung cấp công suất 50 watt cho một loa 8 ohm. Nếu thay loa và công suất đạt 100 watt, sự khác biệt là 10 logarit của tỷ số 100/50, tương đương với 3 dB, tức là công suất đã tăng thêm 3 dB.
- Ứng dụng thực tiễn
Khi một người mua loa và lo lắng về độ nhạy cũng như sự tương thích công suất giữa loa và ampli, hãy giả định một điều rằng âm lượng nghe nhạc tối đa là 102 dB.
Nếu loa có độ nhạy 82 dB/w/m, cần một ampli với công suất ít nhất 100 watt để có độ khuếch đại thêm 20 dB. Với độ nhạy 90 dB/w/m, ampli cần có công suất khoảng 15,8 watt để tăng 12 dB. Còn với độ nhạy 93 dB/w/m, một ampli công suất 7,95 watt là đủ.