
Động cơ 4 thì trong các động cơ xăng 4 thì bao gồm một chuỗi các giai đoạn mô tả quá trình hoạt động hoàn chỉnh của pít-tông:
- Giai đoạn hút: Van hút mở trong khi van xả đóng. Pít-tông di chuyển xuống dưới xi-lanh tạo ra khoảng trống để nhận nhiên liệu phun từ bộ chế hòa khí.
- Giai đoạn nén: Cả hai van đều đóng lại, pít-tông di chuyển lên trên xi-lanh, nén hỗn hợp khí và xăng. Ngay trước khi pít-tông chạm điểm chết trên (ĐCT), bộ phận đánh lửa (bougie) kích nổ hỗn hợp khí xăng.
- Giai đoạn cháy và sinh công: Hai van vẫn đóng. Pít-tông di chuyển đến ĐCT của xi-lanh. Khi khí từ quá trình đốt cháy nổ mạnh, pít-tông lại di chuyển xuống dưới (ĐCD). Chuyển động này được truyền qua trục khuỷu và thanh truyền. Áo nước bao quanh xi-lanh giúp làm mát động cơ bằng cách giảm nhiệt độ từ quá trình cháy.
- Giai đoạn xả: Van xả mở trong khi van hút đóng. Pít-tông di chuyển lên trên xi-lanh, đẩy khí thải ra ngoài qua van xả. Van xả đóng muộn sau ĐCT 10-30 độ để tận dụng quán tính khí thải, và van hút mở sớm hơn. Do đó, ở cuối giai đoạn xả, cả hai van có thể mở đồng thời trong một khoảng thời gian ngắn.
Pít-tông cho động cơ diesel 4 thì thường có thiết kế lõm ở đỉnh.