
Cuộc cách mạng tháng Mười đã thay đổi cả thế giới, và cuộc nội chiến kéo dài 5 năm đã làm đảo lộn cuộc sống của hàng triệu người Nga
Solokhov, như một nhân chứng lịch sử giữa bão táp cách mạng, muốn ghi lại mọi biến động của quê hương trên trang sách
Các trang đầu tiên của tập I xuất hiện trên tạp chí 'Tháng Mười', phản ánh vẻ đẹp thơ mộng của dòng sông và thảo nguyên kết nối mật thiết với nhân dân Kozak và người Nga trong và sau cách mạng tháng Mười
Qua 4 tập, bộ tiểu thuyết thể hiện những biến cố lịch sử quan trọng của Nga, với hệ thống nhân vật như Grigori, Natalia, Acxinhia, Kosevoi và hàng trăm nhân vật khác; nhân dân là trung tâm của câu chuyện
Kết cấu của tác phẩm nhằm thể hiện xung đột giữa Hồng quân và nhân dân cách mạng với Bạch vệ và quý tộc, cũng như sự dao động của dân Kozak giữa các phe phái
Mặc dù có thể nhận biết dễ dàng những nét tiểu thuyết hư cấu, nhưng tác phẩm vẫn giữ vững bản chất lịch sử và nhân văn, thể hiện số phận của nhân vật Grigori và nhân dân Kozak trong cuộc sống và lịch sử của họ
Tác giả không kể về chiến tranh mà tập trung vào sự thay đổi tính cách của nhân vật, đặc biệt là Grigori, nhấn mạnh về khát vọng và lòng chân thành của anh
Câu chuyện xoay quanh số phận của Grigori, Natalia và Acxinhia, đề cập đến mối tình đầy bi thương giữa họ và cuộc đấu tranh của giới trẻ với tập quán cũ
Một cảnh tượng đau lòng về sự mất mát và khủng hoảng được mô tả trên dòng sông Đông, thể hiện sự bi thương của nhân vật và cuộc đấu tranh lịch sử của dân tộc
Trang cuối của sách cho thấy sự đảo lộn và tái bố trí của hàng trăm nhân vật trước thời kỳ khủng hoảng lịch sử ở Nga và châu Âu
Nhìn lại lịch sử, xã hội Nga thời đó có lẽ không cung cấp 'lối đi thứ ba' cho 'anh hùng' Grigori; thực tế, 'nguồn gốc sai lầm của Grigori được thể hiện trong mâu thuẫn và nhầm lẫn của lịch sử bản thân'
Các thành công trong nghệ thuật của Solokhov vẫn là kinh nghiệm quý giá đối với văn học Nga và Việt Nam; tác giả đã kế thừa được di sản văn học cổ điển Nga và bài học quý giá từ nghệ thuật biện chứng tâm hồn của Lev Tolstoi
Sông Đông êm đềm được giáo sư D.Stuare đánh giá cao như một tác phẩm vĩ đại, có tính nhân dân và thẩm mỹ không thể tách rời
Với tài năng sắc sảo, Solokhov đã dành trọn đời để khắc họa đời sống nhân dân Nga qua từng số phận con người đầy kịch tính và thời sự; công trình này đã được tôn vinh bằng Giải thưởng Nobel và nhiều giải thưởng văn học khác
Sông Đông êm đềm đã được chuyển thể thành một bộ phim nổi tiếng thu hút hàng triệu khán giả trên khắp thế giới
Nói về tiểu thuyết lịch sử, cần lưu ý tham khảo quan điểm khoa học của Belinsk (1811-1848) - một nhà lý luận mỹ học nổi tiếng của Nga: 'Tiểu thuyết lịch sử là nơi mà lịch sử, như là một khoa học, kết hợp với nghệ thuật...'
Theo PGS-TS NGUYỄN TRƯỜNG LỊCH - Van.vn