Dòng sông Gâm

Dòng sông Gâm, còn được gọi là sông Gầm, là một nhánh của sông Lô, bắt nguồn từ Quảng Tây, Trung Quốc và chảy vào miền bắc Việt Nam.

Ở Trung Quốc, con sông được gọi là Bách Nam Hà (Bai Nan He - 百南河).

Hành trình của dòng sông

Bách Nam Hà bắt nguồn từ Quảng Tây, Trung Quốc, kéo dài khoảng 50 km theo hướng tây nam.

Khi vào lãnh thổ Việt Nam tại xã biên giới Cô Ba, huyện Bảo Lạc, con sông mang tên Sông Gâm. Thị trấn Bảo Lạc nằm ở bờ trái sông, tạo nên cảnh đẹp thơ mộng. Sông Gâm uốn lượn qua tỉnh Hà Giang trước khi chảy vào tỉnh Tuyên Quang.

Sông Gâm hợp vào sông Lô tại ranh giới giữa xã Tân Long, xã Phúc Ninh và thị trấn Yên Sơn thuộc huyện Yên Sơn, cách thành phố Tuyên Quang 10 km về phía bắc.

Các nhánh sông

Danh sách các phụ lưu chính từ nguồn đến hạ lưu.

• Sông Neo khởi nguồn từ xã Đình Phùng, Bảo Lạc, chảy về phía bắc và hợp vào sông Gâm tại thị trấn Bảo Lạc.
• Sông Nho Quế bắt đầu từ Lũng Cú, điểm cực bắc của Việt Nam, chảy đến Nà Phòng xã Lý Bôn rồi đổ vào sông Gâm, làm cho lòng sông ngày càng rộng ra.
• Nậm Mạ có nguồn từ thung lũng xã Tùng Bá, huyện Vị Xuyên, chảy theo hướng đông nam và hợp vào sông Gâm tại xã Thượng Tân, huyện Bắc Mê, đều thuộc tỉnh Hà Giang.
• Sông Năng, dẫn nước từ Hồ Ba Bể ở tỉnh Bắc Kạn, đổ vào sông Gâm tại xã Sơn Phú, huyện Na Hang, cách đập Thủy điện Tuyên Quang khoảng 2 km về phía thượng lưu.
• Một phụ lưu khác, với nhiều tên gọi, bắt nguồn từ núi Khau Den xã Liên Hiệp, Bắc Quang, Hà Giang, mang tên Ngòi Ba, và từ xã Tân Mỹ, Chiêm Hóa, Tuyên Quang, có tên là Ngòi Quang, đổ vào sông Gâm tại thị trấn Vĩnh Lộc, Chiêm Hóa.

Thủy điện

Thủy điện Yên Sơn, có công suất lắp máy 90 MW, đang được xây dựng và dự kiến hoàn thành vào quý 4 năm 2020. Nằm tại xã Quý Quân, Yên Sơn, Tuyên Quang, đây là công trình thủy điện cuối cùng trong hệ thống bậc thang trên sông Gâm.

Thủy điện Chiêm Hóa có công suất 48 MW, hoàn thành vào năm 2012, tọa lạc trên sông Gâm tại xã Ngọc Hội, Chiêm Hóa, và là một thủy điện cột nước thấp.

Thủy điện Tuyên Quang, còn được biết đến với tên gọi 'thủy điện Na Hang', có công suất 342 MW. Đây là một công trình lớn nằm trên dòng chính của sông Gâm, thuộc xã Vĩnh Yên và thị trấn Nà Hang, tỉnh Tuyên Quang.

Thủy điện Bắc Mê với công suất 45 MW, dự kiến thi công từ năm 2014 đến 2017. Đây là bậc thang thứ 5 trong hệ thống thủy điện trên sông Gâm, nằm tại các xã Yên Phong và Phú Nam, huyện Bắc Mê, tỉnh Hà Giang, cách thị trấn Bắc Mê khoảng 7 km về phía thượng lưu.

Thủy điện Bảo Lâm 1 có công suất 30 MW, đang được xây dựng vào năm 2015 trên sông Gâm tại xã Lý Bôn, huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng. Công trình nằm sau điểm hợp lưu của sông Nho Quế với sông Gâm và cách cầu Lý Bôn 500 mét về phía thượng lưu.

Trên các nhánh sông

Trên các phụ lưu còn có những thủy điện nhỏ hơn.

Trên sông Nho Quế có một nhóm thủy điện bao gồm ba bậc: 1, 2, và 3.

Trong nhóm thủy điện Bảo Lâm trên sông Nho Quế, các công trình bao gồm:

• Thủy điện Bảo Lâm 3 có công suất 46 MW, được xây dựng tại hai xã Đức Hạnh, huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng và xã Niêm Tòng, huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang, với thời gian thi công từ 2015 đến 2017.
• Thủy điện Bảo Lâm 3A có công suất 8 MW, nằm tại xã Đức Hạnh và Lý Bôn, huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng, với thời gian thi công từ 2016 đến 2018.

Trên sông Nậm Mạ có thủy điện Nậm Mạ 1, được khởi công xây dựng vào tháng 3 năm 2016 tại suối Ba Tiên, xã Tùng Bá, huyện Vị Xuyên.

Trên sông Năng, dự án thủy điện sông Năng đang gặp sự phản đối.

Hướng dẫn

Liên kết bên ngoài