Đang làm mưa làm gió trên mạng xã hội, bánh đá không chỉ thu hút bởi màu sắc rực rỡ mà còn bởi âm thanh 'cứng như đá' khi va chạm. Nhưng khi chiên lên, bánh trở nên dẻo dai và giòn ngon.

Dù có vẻ ngoài giống hệt bánh gạo Tokbokki nổi tiếng từ Hàn Quốc, nhưng người ta sẽ ngạc nhiên khi biết rằng bánh đá lại là một đặc sản dân dã quen thuộc ở vùng cao Hà Giang.
Một số người trên TikTok đang thảo luận: 'Hỡi, nghe cái tên 'bánh đá' này đã đủ khiến ta tò mò không biết bao nhiêu rồi. Răng nào có thể chọi với đá được chứ?'; 'Nghe có vẻ giống món ở nước ngoài nhưng thực ra đây là đặc sản của Việt Nam đấy'.
Có người nói khi mới mua về, chiếc bánh thực sự 'cứng như đá'. Thậm chí, khi chúng ta đánh hai chiếc bánh vào nhau, chúng sẽ phát ra âm thanh côm cốp như hai viên đá.
Đặc sản với cách bảo quản 'độc đáo'
Ở vùng núi rừng Hà Giang, đã xuất hiện từ lâu một loại đặc sản làm say đắm biết bao con tim. Đó chính là bánh đá (hay còn gọi là bánh Lơ khoải).
Những chiếc bánh đá là đặc sản riêng biệt của người Dao, người Nùng sống ở vùng cao rừng Hà Giang.
Thường thấy chúng xuất hiện vào những dịp lễ hội truyền thống như Tết của dân tộc Dao áo dài.
Theo truyền thống, chiếc bánh đá được làm to như viên gạch, có hình dáng tròn và dài.
Người ta thường để chúng gần những dòng suối xung quanh nhà, và sau vài tháng chúng sẽ trở nên ăn được.
Vì từ xưa, ở những vùng cao không có điện, tủ lạnh, nên nhiều người không thể bảo quản thực phẩm được. Lúc nhiều lúc ít thức ăn. Họ phải tự nghĩ cách để thức ăn có thể lưu trữ được lâu hơn.
Vào thời điểm này, những chiếc bánh 'bỏ' dưới dòng suối đá chính là cách mà người dân vùng cao lưu trữ thực phẩm và thưởng thức sau những ngày làm việc vất vả trên cánh đồng.

Để có được chiếc bánh đá nguyên bản, chuẩn chỉnh cũng đòi hỏi nhiều công đoạn và tốn nhiều công sức.
Người Dao áo dài, người Nùng sau khi thu hoạch lúa chín đã 'lựa chọn' những hạt gạo thơm.
Gạo tẻ kết hợp với gạo nếp theo tỉ lệ nhất định, sau đó ngâm trong nước từ 4 đến 5 tiếng, ngâm xong lại phơi khô, sau đó mới mang đi nghiền.
Sau khi nấu chín, bột gạo được mang ra để nguội, sau đó giã nhuyễn. Việc giã phải nhanh chóng để bột không bị khô, không kết dính lại.
Nếu ai có kỹ năng linh hoạt thì chiếc bánh sẽ được tạo ra với hình dáng đều đặn, vuông vắn; còn không thì bánh sẽ bị lệch hình.
Sau khi đóng khuôn, bánh sẽ được để nguội hoàn toàn trước khi đặt vào hộp và ủ trong rơm trong 3 ngày.
Nếu bánh có mùi mốc, người ta sẽ đem bánh ra suối để ngâm. Khi cần ăn, chỉ cần ra suối mò về.
Để tạo ra chiếc bánh đẹp và đạt chuẩn, người làm phải nhanh nhẹn và có kỹ năng.
Những chiếc bánh đá từ Hà Giang mang đầy màu sắc tự nhiên từ các loại lá như lá dứa, lá cẩm, hoa đậu biếc, nghệ hay gấc. Sự kết hợp này không chỉ làm cho bánh đá có màu sắc đẹp mắt mà còn tăng thêm hương vị thơm ngon.
Bánh đá ngon nhất khi thêm chút sữa đặc
Trên mạng xã hội TikTok, nhiều bạn trẻ đã chia sẻ nhiều cách biến tấu mới cho món bánh đá.
Cách phổ biến nhất để thưởng thức bánh đá là chiên hoặc nướng trên bếp than hoa (có thể sử dụng nồi chiên không dầu). Khi ấy, bánh có vẻ ngoài giòn, trong dẻo, giống như bánh gạo Tokbokki nổi tiếng ở Hàn Quốc.

Nhiều người mua loại bánh này để thưởng thức và chia sẻ cách làm trên TikTok rằng bánh đá chiên kèm mắm, tương ớt hay sữa đặc đều rất ngon.
Một cách độc đáo để chế biến bánh đá là nấu thắng dền.
Bánh đá được thái thành từng sợi nhỏ. Gừng sau khi đập nát, được đun sôi trong nước có đường phèn, sau đó thả từng miếng bánh đã được thái vào nồi, chờ nước sôi là múc ra bát ăn.
Từng miếng bánh đá sau khi nấu chín đã trở nên dẻo, hòa quện với hương vị gừng và vị ngọt của đường phèn, tạo thành một món ăn độc đáo của người dân vùng cao.
Ngoài ra, một số bạn trẻ còn thích nấu bánh đá kèm sốt cay, giống như món Tokbokki của Hàn Quốc.
Có người lại chọn thái bánh thành sợi, sau đó luộc qua nước sôi và nấu cùng nước lèo như phở, bánh canh...