Dù rất lưu luyến với thời kỳ Nokia, Sony Ericsson, nhưng lại thấy chúng thực sự kém cỏi so với smartphone ngày nay

Những chiếc điện thoại cũ luôn gợi lên một góc kỷ niệm đẹp trong tâm trí, nhưng không thể sánh kịp với sức mạnh của smartphone hiện đại

Các chiếc smartphone ngày nay đều có những tính năng thú vị. Thậm chí cả những chiếc điện thoại tầm trung cũng có màn hình cảm ứng chất lượng, sạc nhanh, pin lâu và hiệu suất xử lý đủ để làm hầu hết mọi thứ, nhưng vẫn có những lời phê phán, mặc dù chúng có thể làm mọi thứ

Và có lẽ không ít người vẫn nhớ về thời kỳ smartphone 'tiền iPhone', từ đầu đến giữa những năm 2000, khi mà điện thoại thực sự tốt hơn bây giờ nhiều. Nhưng chỉ khi nhìn lại một cách khách quan, bỏ qua cảm giác 'hoài cổ', ta mới đánh giá cao sự tiến bộ của điện thoại hiện đại. Những tính năng mà ngày nay ta coi là bình thường, trước đây lại là điều kỳ diệu trên điện thoại

Cài đặt điện thoại mới không chỉ là việc bấm nút 'chuyển dữ liệu'

Một trong những phiền toái khi sử dụng điện thoại cổ điển dựa trên Java và 'smartphone' Symbian đời đầu thường bắt đầu từ khi bạn mang thiết bị về nhà và cài đặt nó.

Trước hết, các thiết bị này thường không có dịch vụ lưu trữ đám mây, một khái niệm vẫn còn xa lạ với nhiều người. Điều này có nghĩa là không có sự thuận tiện của việc đồng bộ hóa ảnh, video, danh bạ hay tin nhắn từ đám mây.

Tuy nhiên, vẫn có cách giải quyết cho vấn đề này, như kết nối điện thoại với máy tính và sử dụng công cụ chuyển đổi của nhà sản xuất, tuy nhiên không giống việc đồng bộ hóa tài khoản trên smartphone hiện nay, bạn có thể gặp phải nhiều vấn đề nếu chuyển từ một thương hiệu sang thương hiệu khác. Bạn cũng cần sao chép danh bạ từ và ra SIM. May mắn thay, một số điện thoại hỗ trợ thẻ nhớ, giúp việc truyền ảnh/video trở nên dễ dàng. Tuy nhiên, tổng thể, quá trình chuyển thiết bị không hề trôi chảy.

Điều dễ dàng nhất khi thiết lập smartphone hoặc điện thoại cổ điển là lắp SIM. Thế giới đã thay đổi khi nhiều smartphone sử dụng eSIM và có thể bạn phải đến cửa hàng của nhà mạng và đợi để chuyển thông tin eSIM, trong khi các dữ liệu khác chỉ cần vài lần nhấn để xác nhận chuyển dữ liệu là xong.

Tất cả các hãng đều muốn có 'phong cách riêng' khi nói về bộ sạc

Ngày xưa, mỗi hãng đều kèm theo sạc cho máy, nghe có vẻ tốt, nhưng phiền toái là mỗi hãng sử dụng đầu sạc khác nhau. Ngày nay, chúng ta chỉ cần một cổng USB-C cho mọi smartphone, kể cả iPhone cũng sử dụng cổng này. Trở về 20 năm trước, Nokia sử dụng sạc có đầu tròn, trong khi Sony-Ericsson lại sử dụng sạc có hai chấu lạ. Những kết nối độc quyền thường được sử dụng làm cổng dữ liệu để kết nối với máy tính, do đó bạn sẽ gặp vấn đề nếu mất cáp.

Sau khi chuyển các bản nhạc yêu thích sang điện thoại, bạn sẽ gặp vấn đề tiếp theo. Một số smartphone cổ điển có cổng tai nghe độc quyền. Có lẽ họ muốn kiếm nhiều tiền hơn từ phụ kiện của bạn.

Về việc tùy chỉnh thì sao?

Chúng ta thực sự đã được 'nuông chiều' bởi các tùy chọn cá nhân hóa trên điện thoại hiện đại. Người dùng có thể điều chỉnh mọi thứ từ hình nền, nhạc chuông đến màu sắc chủ đạo và hiệu ứng hoạt ảnh.

Để so sánh, điện thoại phổ thông cũ và điện thoại sử dụng hệ điều hành Symbian đời đầu chỉ cung cấp những tùy chỉnh hạn chế. Bạn có thể đặt hình nền trên hầu hết các thiết bị này và thậm chí thay đổi vỏ máy. Một số điện thoại cũng cung cấp đèn tích hợp nhấp nháy theo nhạc chuông của bạn hoặc cho các mục đích sử dụng khác.

Nhưng việc cài đặt những thứ như nhạc chuông lại không hề dễ dàng và có thể bạn sẽ phải gửi tin nhắn mua nhạc cho nhà mạng thay vì tự mò mẫm. Điều này cũng tương tự với việc cài đặt game, không có các cửa hàng ứng dụng như Play Store hay App Store, cài đặt game vào thời điểm đó là một thách thức. Quảng cáo gửi tin nhắn để mua nhạc, game thường xuất hiện trên các tạp chí dành cho học sinh, sinh viên, hoặc trên các trang quảng cáo của những tờ báo giấy.

Quên việc xem video đi, đã tải được một trang web đơn giản là tốt lắm rồi

Bạn có thể tự hào là một trong những người sở hữu điện thoại có kết nối mạng di động, nhưng đó cũng là một trong những điều khó chịu nhất về điện thoại phổ thông cũ và điện thoại thông minh thời Symbian: trải nghiệm duyệt web kém chất lượng.

Điều này đã xảy ra vào thời điểm mà điện thoại di động chỉ có thể truy cập vào các trang WAP thay vì toàn bộ trang web. Các trang WAP là những trang web đơn giản được xây dựng dành riêng cho Internet di động. Các trang web linh hoạt với cả máy tính và thiết bị di động chưa thực sự tồn tại vào đầu đến giữa những năm 2000.

Tốc độ dữ liệu di động chậm đã làm cho trải nghiệm duyệt web trở nên tồi tệ hơn, vì bạn bị giới hạn với 2G, EDGE hoặc 'hiện đại hơn' là 3G cơ bản. Đây là lúc trình duyệt Opera Mini trở thành lựa chọn hàng đầu, tăng tốc độ tải trang đáng kể và tiết kiệm dữ liệu di động. Ứng dụng Opera cũng đã thực hiện rất tốt việc định dạng lại các trang web máy tính để xem trên thiết bị di động.

Và Wi-Fi cũng không phải là một tính năng được đảm bảo trên điện thoại phổ thông và smartphone trong thời điểm đó. Nhưng ngay cả những chiếc điện thoại có Wi-Fi vào giữa những năm 2000 cũng có những hạn chế. Ví dụ, điện thoại Nokia có Wi-Fi buộc bạn phải chuyển đổi kết nối giữa di động và Wi-Fi bằng tay. Và ngày nay, chúng ta thường cảm thấy khó chịu khi thấy smartphone mất vài giây để tự động chuyển từ kết nối di động sang Wi-Fi.

Điện thoại ngày nay có nhiều tính năng như Quick Share, AirDrop, các giải pháp chia sẻ riêng của từng nhà sản xuất, email, ứng dụng nhắn tin tức thời, chia sẻ trên đám mây, vv. Nhưng điện thoại từ đầu đến giữa những năm 2000 phụ thuộc chủ yếu vào Bluetooth để chia sẻ mọi thứ. Tuy nhiên, Bluetooth chưa phổ biến vào thời điểm đó, vì vậy lựa chọn tốt thứ hai là hồng ngoại (có thể gọi là 'đèn hồng ngoại' trên điều khiển TV của bạn), ví dụ như trên chiếc Sony Ericsson K500i.

Hồng ngoại yêu cầu bạn đặt điện thoại của mình gần điện thoại khác, với hai bộ phát hồng ngoại đối diện nhau, và các thiết bị phải được giữ yên và tất nhiên thời gian chia sẻ là rất lâu.

Giao tiếp trước sự ra đời của các ứng dụng trò chuyện

Ngày nay, bạn muốn thực hiện cuộc gọi âm thanh hoặc video? Bạn có nhiều lựa chọn: WhatsApp, Telegram, Zoom, Skype, Messenger, Google Meet và nhiều hơn nữa… và tất nhiên vẫn có thể thực hiện cuộc gọi điện thoại và gửi tin nhắn truyền thống.

Cuộc gọi điện thoại trong thời kỳ đầu của smartphone hoạt động ổn định, mặc dù vấn đề về sóng và việc thiếu HD Voice có thể làm giảm chất lượng đôi khi hoặc gây gián đoạn. Vào thời điểm đó, nhiều điện thoại thậm chí không hỗ trợ Wi-Fi, đừng nói đến việc gọi Wi-Fi.

Nhắn tin văn bản là một trong những phương tiện liên lạc phổ biến nhất do chi phí rẻ. Dù vậy, cũng đã có một số ứng dụng nhắn tin tức thời dựa trên dữ liệu trên điện thoại cơ bản và smartphone đời đầu.

Đó cũng là thời kỳ mà các nhà mạng bắt đầu thúc đẩy cuộc gọi video. Họ tin rằng 3G là lựa chọn hoàn hảo cho cuộc gọi video trong thời điểm đầu đến giữa những năm 2000. Các nhà sản xuất điện thoại cũng cung cấp tính năng này thông qua camera trước; ví dụ, Nokia N70 đời 2007 được trang bị một chiếc camera VGA chất lượng. Lúc đó, camera trước chủ yếu không dành cho việc chụp ảnh tự sướng.

Ứng dụng Store là gì?

iPhone đã giới thiệu ý tưởng về một cửa hàng ứng dụng tập trung và được duy trì tốt. Trước khi có Android và iOS, việc này khá khó khăn.

Người dùng điện thoại thông thường và smartphone Symbian đời đầu thường phải dùng đến các Store ứng dụng bên thứ ba, các Store ứng dụng địa phương, hoặc các diễn đàn do người dùng tạo ra. Tệ hơn nữa, những nền tảng di động ban đầu này thường rất lộn xộn, với nhiều phiên bản, sự tách rời lớn và vấn đề không tương thích ứng dụng.

Nokia từng có cơ hội tạo ra App Store riêng của mình. Công ty Phần Lan đã ra mắt Club Nokia vào cuối những năm 1990 như một cổng dịch vụ khách hàng, nhưng sau đó đã mở rộng để cung cấp hình nền, nhạc chuông, và nhiều hơn nữa. Cuối cùng, Nokia đã giảm nhỏ quy mô của nền tảng này dưới áp lực từ các nhà cung cấp dịch vụ di động. Thật ra, bán nội dung di động là một ngành kinh doanh lớn đối với nhà cung cấp dịch vụ vào thời điểm đó.

Thời kỳ ban đầu của smartphone có những khía cạnh không tốt, nhưng vẫn có vài ngoại lệ

Dù sao thì không thể phủ nhận rằng thời đại này cũng có những điều tích cực.

Ngành công nghiệp đã chào đón thẻ nhớ một cách nồng nhiệt trong giai đoạn này và đến nay, đây vẫn là điều mà nhiều người dùng smartphone hiện đại mong muốn. Ngày nay, hầu hết smartphone đã loại bỏ khe cắm thẻ nhớ. Các nhà sản xuất dường như không ngại chế độ thiết kế khác biệt, điển hình như Nokia 3650, Sony Ericsson P900, Nokia 7280, và nhiều điện thoại nắp gập khác. Thực tế, có thể cho rằng điện thoại màn hình gập là thiết kế độc đáo nhất hiện nay.

Chúng ta thường nhìn lại và 'hoài niệm' về thời kỳ này với những kỷ niệm thú vị của tuổi trẻ. Tuy nhiên, thực tế là bất kỳ ai nói rằng mọi thứ trước đây đều tốt hơn hiện tại, đều cần phải trải qua và sử dụng một trong những chiếc điện thoại cũ này để thấy sự khác biệt lớn đến đâu.