Não bộ sẽ phản ứng ra sao nếu bạn đột ngột trúng số hoặc được cho một khoản tiền?
Hãy tưởng tượng: Một sáng, bạn bất ngờ được cha mẹ kế thừa một mảnh đất trị giá hàng tỷ, hoặc nhìn thấy khoản đầu tư chứng khoán của mình không chỉ trở về mà còn tăng trưởng mạnh mẽ, bạn sẽ cảm thấy thế nào?
Hạnh phúc hoặc vui vẻ là những từ mà hầu hết mọi người sẽ sử dụng để mô tả cảm xúc của họ trong tình huống đó. Tuy nhiên, từ góc độ khoa học não bộ, vấn đề không đơn giản như vậy.
Tara Swart - Một chuyên gia nghiên cứu về Khoa học não bộ tại Đại học MIT (Mỹ) đã chỉ ra chuỗi phản ứng thú vị của não bộ khi người ta bất ngờ trở nên giàu có hơn so với tình trạng tài chính hiện tại.
Tara Swart
'Trạng thái bất ngờ trở nên giàu có này có thể đến từ việc một người được thừa kế tài sản, trúng số, đầu tư thành công hoặc thậm chí là thăng chức với mức lương cao gấp 3-4 lần' - Tara đưa ra một số ví dụ về cách mà một người có thể bất ngờ trở nên giàu có, trước khi chỉ ra quy trình phản ứng của não bộ.
1 - 'Cơn sóng dopamine' khiến bạn cảm thấy hạnh phúc tột bậc
Niềm vui là điều dĩ nhiên sẽ đến khi một người đột ngột trở nên giàu có. Cảm giác này phát sinh từ việc lượng dopamine tăng vọt trong não bộ.
'Mọi sự kiện đột ngột tích cực đều kích thích não bộ sản sinh dopamine với lượng cao gấp 3-5 lần so với mức bình thường'
2 - Cảm giác 'tội lỗi'
Ngay sau khi cảm giác hạnh phúc tan biến, cảm giác lo lắng, tội lỗi sẽ bắt đầu xuất hiện. Tara chỉ ra quá trình cảm giác tội lỗi làm chiếm lĩnh tâm trí qua 5 giai đoạn sau:
1. Hoài nghi: Bạn sẽ bị cuốn vào những suy nghĩ như liệu mình có xứng đáng với món quà này; liệu mình có đủ can đảm để đối diện với những thách thức của vị trí mới mà mình được thăng cấp lên,... Thậm chí, bạn có thể rơi vào tình trạng lo lắng cực độ, tin rằng một may mắn bất ngờ là điềm báo của những rủi ro sắp đến.
Ảnh minh họa
2. Thương thảo: Khi cảm giác hoài nghi đã giảm đi, bạn sẽ bắt đầu tự an ủi mình. Tara mô tả đây như là quá trình tự thương thảo để đạt được sự thoả thuận với những lo lắng không căn cứ khi bản thân đột nhiên trở nên giàu có.
3. Tức giận: Cảm giác tức giận, hoặc thậm chí là bế tắc, có thể phát sinh trong hoặc sau quá trình tự thương thảo với bản thân.
4. Buồn bã: Nếu không xua đi cảm giác tức giận ở giai đoạn trước, bạn có thể sẽ chìm đắm trong trạng thái buồn bã vì tạo ra áp lực quá lớn cho bản thân. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi và bế tắc suy nghĩ về những trách nhiệm cần đối mặt sau khi đột nhiên trở nên giàu có. Đôi khi, bạn thậm chí có thể ước mong rằng mình vẫn ở trong hoàn cảnh nghèo đó.
5. Chấp nhận: Khi sống trong hoàn cảnh tài chính mới, bạn dần nhận ra hiện thực không đáng sợ như bạn nghĩ. Kinh nghiệm thực tế giúp bạn nhận ra mọi vấn đề đều có hai mặt. Ví dụ, bạn có thể được thăng chức và tăng lương, nhưng áp lực công việc cũng tăng lên. Lúc này, bạn sẽ bắt đầu tìm cách thích nghi và chấp nhận hiện thực thay vì phủ nhận nó.
3 - Sự thay đổi góc nhìn và quan điểm trong cuộc sống
Khi tình hình tài chính thay đổi, động lực và cách bạn nhìn nhận, đánh giá các vấn đề trong cuộc sống cũng sẽ thay đổi. Một phần của sự thay đổi này đến từ việc xã hội có thể đối xử và nhìn nhận bạn một cách khác khi tình hình tài chính thay đổi.
Đánh giá của bộ não về cách xã hội đánh giá bạn có thể kích hoạt hệ thống phòng vệ và gây ra cảm giác bị cô lập hoặc mất lòng tin.
Tuy vậy, Tara khẳng định rằng hệ thần kinh của chúng ta có khả năng thích ứng với những thay đổi.
'Bộ não có khả năng thích nghi với những biến động trong cuộc sống. Nó có thể tăng sản xuất hoạt chất gây lo lắng hoặc cải thiện quá trình sản xuất hormone hạnh phúc. Do đó, dù có những biến động này có thể gây ra lo lắng, bạn cũng có đủ công cụ để xây dựng ranh giới để bảo vệ bản thân trong tình huống tài chính mới' - Tara nói.
Ảnh minh họa
Tiếp theo, chuyên gia đề xuất rằng khi bạn trở nên giàu có bất ngờ, hãy chia sẻ điều này với một nhóm nhỏ người mà bạn tin tưởng và thường xuyên ghi chép về chi tiêu, dù là nhỏ nhất.
'Đây là cách đơn giản và hiệu quả nhất để bạn thích nghi với tình trạng mới mà không gây tổn thương. Nhiều người trở nên giàu có nhanh chóng nhưng cũng mất đi nhanh chóng vì họ không biết cách thích nghi với tình trạng mới của mình' - Tara khẳng định.
Theo CNBC