Dàn ý
I. MỞ BÀI
- Trong thời phong kiến, những nhà lãnh đạo, tức các vị vua trong triều đình có vai trò quan trọng đối với quốc gia.
- Qua việc nghiên cứu hai văn bản “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn và “Hịch tướng sĩ” của Quốc công Trần Hưng Đạo, ta có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề này.
II. THÂN BÀI
1. Văn bản: “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn
- Mặc dù là một văn bản chiếu dời, dùng để ban bố mệnh lệnh của vua đến dân chúng, nhưng Lý Công Uẩn đã viết một cách nhẹ nhàng, tỉ mỉ phân tích các lợi ích của việc dời kinh đô mới Đại La, thể hiện sự quan tâm đến ý kiến của dân chúng: “...các quý tướng thấy như thế nào?”.
- Một lãnh đạo có tầm nhìn luôn quan tâm đến hạnh phúc lâu dài của dân chúng, không chỉ tập trung vào lợi ích ngắn hạn mà quên đi tương lai. Lý Công Uẩn là một trong số những vị vua có tư tưởng như vậy.
- Việc chọn Đại La làm kinh đô không phải là ngẫu nhiên, mà là kết quả của nhiều lần quan sát, nghiên cứu. Đại La là trung tâm, nơi hội tụ của nhiều con sông lớn, nằm ở đồng bằng, thuận lợi cho giao thông; nơi đây còn có khí hậu ôn hòa, đất màu mỡ, dân số sống giàu có, sung túc, mọi thứ phong phú và tươi mới,...
- Theo Lý Công Uẩn, Đại La xứng đáng là “kinh đô của bậc vua muôn đời”.
- Việc chọn kinh đô mới là vì lợi ích của dân chúng, để phát triển đất nước chứ không phải để kinh đô nằm sâu trong rừng núi, chỉ phù hợp với việc phòng thủ như Hoa Lư.
- Nhờ cái nhìn xa trông rộng đó mà đất nước đã tồn tại vững chắc suốt hàng nghìn năm, và thành Đại La, sau đổi tên thành Thăng Long, tức rồng bay lên, vẫn tồn tại, liên kết với triều đại Lý, Trần, Lê, Nguyễn. Lý Công Uẩn, mặc dù là vua trong chế độ phong kiến, nhưng ông đã mang lại khái niệm “dân chủ”, là lấy dân làm chủ, triều đình, nhà nước chỉ làm việc hỗ trợ để dân có được hạnh phúc lâu dài.
2. Văn bản: “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn
- Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn có tư tưởng của một danh tướng trong thời kỳ loạn lạc: vừa khoan dung, vừa nghiêm khắc.
- Đất nước đang phải đối mặt với giặc Nguyên - Mông mạnh nhất thời điểm đó, với số lượng thuộc địa trải rộng từ Trung Quốc đến Châu Âu.
- Ông hiểu rõ, sự đoàn kết với lòng dân là yếu tố quyết định cho vận mệnh đất nước đang gặp nguy hiểm.
- Ông đã dẫn đầu trong việc kết hợp mọi người lại, bằng cách loại bỏ mọi mâu thuẫn giữa mình và nhà vua.
- “Hịch tướng sĩ” ra đời, và bài “hịch” này thực sự có tác động mạnh mẽ nhờ ông hiểu được hậu quả của việc yếu đuối, sợ hãi dưới góc nhìn của người dân, không phải của một tướng lãnh, và thể hiện thái độ cam lòng: “nếu trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng chấp nhận'.
- Nhờ hiểu biết về lòng dân, từ đó có lòng trung thành với dân, Trần Quốc Tuấn đã giữ chặt phần thắng trong tay của giặc mạnh nhất.
III. KẾT BÀI
- Qua hai văn bản “Chiếu dời đô” và “Hịch tướng sĩ”, tôi hiểu rõ hơn vai trò của những nhà lãnh đạo anh minh.
- Những người lãnh đạo chính là những người định hình số phận của đất nước, chính họ đã tạo nên Việt Nam ngày nay, tôi rất biết ơn và tự hào là người Việt Nam.
Mẫu bài
Trong một quốc gia, vai trò của những nhà lãnh đạo là không thể phủ nhận. Họ không chỉ đứng đầu bộ máy hành chính hay quân đội mà còn đại diện cho tinh thần văn hóa của dân tộc...
Hai nhà lãnh đạo tài ba Lý Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn đã góp phần không nhỏ vào việc định hình vận mệnh của quốc gia. Làm nhà vua đầu tiên của triều Lý, Lý Công Uẩn đã có những quyết định sáng suốt và nhân ái. Việc dời kinh đô ra thành Đại La đã chứng minh tầm nhìn xa trông rộng của ông, mang lại hòa bình và thịnh vượng cho đất nước. Trong khi đó, Trần Quốc Tuấn, hay còn gọi là Hưng Đạo Vương, đã thể hiện tài năng lãnh đạo thông qua cuộc kháng chiến chống lại quân Nguyên Mông. Bài 'Hịch tướng sĩ' của ông là minh chứng rõ ràng cho sự sắc bén và sáng suốt trong lãnh đạo, khuyến khích tinh thần chiến đấu của binh lính.
Từ việc nhận biết đúng tình hình đất nước, hai nhà lãnh đạo anh minh này đã đưa ra những quyết định đúng đắn, mang lại sự bình yên và phát triển cho dân tộc.
Bài làm 2
Trong hơn 4000 năm lịch sử phát triển, dân tộc Việt Nam đã chứng minh tài năng và trí tuệ của mình qua những nhà lãnh đạo vĩ đại như Lý Công Uẩn (Lý Thái Tổ) và Trần Quốc Tuấn (Hưng Đạo Vương). Bằng tài năng và tầm nhìn, họ đã góp phần không nhỏ vào việc xây dựng và bảo vệ đất nước.
Lý Công Uẩn, thông qua văn bản 'Chiếu dời đô', đã chứng minh sự sáng suốt và lòng yêu nước của mình khi quyết định dời kinh đô ra thành Đại La. Điều này đã giúp đất nước trở nên mạnh mẽ và phát triển hơn. Trong khi đó, Trần Quốc Tuấn, thông qua bài 'Hịch tướng sĩ', đã khuyến khích tinh thần chiến đấu của binh lính và đưa ra những quyết định đúng đắn trong cuộc kháng chiến chống lại quân Nguyên Mông.
Sự hiểu biết sâu sắc về tình hình đất nước và những quyết định can đảm của hai nhà lãnh đạo này đã góp phần quan trọng vào sự thịnh vượng của dân tộc Việt Nam.