Buzz
Dàn ý
I. MỞ BÀI
- Trong quá khứ, các nhà lãnh đạo quan trọng trong triều đình có vai trò cực kỳ quan trọng đối với quốc gia.
- Tìm hiểu sâu hơn về hai văn bản “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn và “Hịch tướng sĩ' của Trần Hưng Đạo, chúng ta sẽ thêm hiểu biết về vấn đề này.
II. THÂN BÀI
1. Văn bản: “Chiếu dời đô” với Lý Công Uẩn
- Mặc dù là bản chiếu, thường dùng để ban hành mệnh lệnh của vua cho dân chúng nhưng Lý Công Uẩn lại viết một cách nhẹ nhàng, phân tích kỹ lưỡng những lợi ích của kinh đô mới Đại La, còn mong muốn nghe ý kiến của quần thần, dân chúng: “...các khanh thấy như thế nào?”.
- Một người lãnh đạo anh minh còn biết chăm sóc hạnh phúc lâu dài của nhân dân, không chỉ theo đuổi lợi ích ngay lập tức mà quên đi tầm nhìn dài hạn. Lý Công Uẩn là một trong những vị vua anh minh như thế.
- Ông đã chọn kinh đô ở Đại La không ngẫu nhiên, mà đã thông qua quan sát, nghiên cứu nhiều lần. Đại La là trung tâm, tập trung của nhiều con sông lớn, cũng nằm ở đồng bằng nên rất thuận tiện cho giao thông; nơi đây cũng có mưa thuận gió hòa, đất đai màu mỡ, dân chúng sống trong sung túc, ấm no, muôn vật phong phú tươi mới,...
- Theo Lý Công Uẩn, nó xứng đáng là 'kinh đô của bậc đế vương muôn đời'.
- Ông đã chọn kinh đô mới vì lợi ích của nhân dân, để phát triển đất nước chứ không để kinh đô bị chôn sâu trong rừng núi, chỉ thích hợp khi cần tự vệ như Hoa Lư.
- Nhờ tầm nhìn rộng lớn đó mà đất nước ta vững bền đến hàng ngàn năm và thành Đại La, sau đổi tên thành Thăng Long, tức rồng bay lên, tồn tại, gắn bó suốt nhiều thế kỷ với triều đại Lý, Trần, Lê, Nguyễn. Lý Công Uẩn, mặc dù là vị vua, theo chế độ phong kiến, nhưng ông đã một phần đem lại khái niệm “dân chủ”, một khái niệm rất tiên tiến sau này, là lấy dân làm chủ, triều đình, nhà nước chỉ là sự hỗ trợ để nhân dân có được hạnh phúc lâu dài.
2. Văn bản: “Hịch tướng sĩ” với Trần Quốc Tuấn
- Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn có suy nghĩ của một tướng lãnh thông thái thời loạn lạc: có lòng khoan dung, và cũng có sự nghiêm túc.
- Đất nước đang phải đối mặt với quân giặc Nguyên - Mông mạnh nhất thời đó, với thuộc địa trải dài từ Trung Quốc đến Châu Âu.
- Ông biết rằng, lòng đoàn kết với tình cảm của dân là chìa khóa cho vận mệnh đang gặp khó khăn của quốc gia.
- Chính ông đã dẫn đầu trong việc tạo ra đoàn kết mọi người, bằng cách giải quyết mọi mâu thuẫn giữa ông và vua.
- “Hịch tướng sĩ” ra đời. Bài “hịch” thực sự có tác động rất mạnh mẽ nhờ ông hiểu được hậu quả của việc phạm vào yếu kém, nhụt chí, sợ hãi từ góc độ của một dân chúng, chứ không phải từ góc độ của một tướng và thể hiện tình cảm căm thù đối với kẻ thù: “dù trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng sẽ chấp nhận'
- Nhờ sự hiểu biết về dân, từ đó yêu dân, Trần Quốc Tuấn đã nắm giữ phần trên trong tay những kẻ thù mạnh nhất.
III. KẾT BÀI
- Thông qua hai văn bản ‘‘Chiếu dời đô” và “Hịch tướng sĩ” đã giúp tôi hiểu rõ hơn về vai trò của những nhà lãnh đạo anh minh.
- Những người lãnh đạo là những người kiểm soát vận mệnh đất nước, chính họ đã mang lại cho tôi Việt Nam ngày nay, tôi rất biết ơn và tự hào là một người con của Việt Nam.
Bài mẫu
Trong việc quản lý một quốc gia, nhắc đến các nhà lãnh đạo đất nước là nhắc đến những người đứng đầu bộ máy hành chính nhà nước hoặc tổ chức quân sự, văn hoá...
Trên tư cách của một nhà lãnh đạo, trước hết họ phải là những người có tầm nhìn xa trải, đánh giá chính xác tình hình của đất nước, từ đó xác định đúng nhiệm vụ của cả dân tộc.
Lí Công Uẩn và Trần Quốc Tuấn đều là những nhà lãnh đạo tài ba, am hiểu sâu sắc về lịch sử đất nước. Vị vua đầu tiên của triều Lý đã nhắc đến việc chuyển đô của vua Bàn Canh nhà Thương, nhà Chu. Trần Quốc Tuấn lại gợi mẫu những anh hùng hào kiệt, biết hy sinh vì quốc gia: Do Vu, Dự Nhượng, Kỉ Tín,... Có thể nói, biết 'tôn cũ' để 'tạo mới' là một trong những phẩm chất không thể thiếu của một nhà lãnh đạo. Và từ việc 'nhớ chuyện xưa', các nhà lãnh đạo tài ba đã thể hiện năng lực 'hiểu chuyện mới, vấn đề hiện tại' rất tài tình.
Nhà Đinh, Lê 'không lạc giọng theo dấu vết cũ Thương Chu' giữ nguyên vị thế kinh đô tại Hoa Lư mà đất Hoa Lư chỉ là chốn núi rừng hiểm trở, khắc nghiệt. Điều này gây khó khăn cho thời vận của đất nước. Lịch sử đã chứng minh điều đó, hai nhà Đinh Lê triều vận ngắn ngủi, nhân dân gặp nhiều trắc trở. Có thể nói, việc phê phán hai triều Đinh, Lê một phần lớn đã thể hiện tầm nhìn lãnh đạo của Lí Công Uẩn. Ông đã nhìn rõ một thực tế quan trọng: đất nước đang bước vào thời bình, Hoa Lư không còn phù hợp với vị thế kinh đô nữa!
Trần Quốc Tuấn cũng như vậy. Từ thực tế của cuộc xâm lược của quân Nguyên Mông lần một và tình hình hiện nay, ông đã hiểu rõ nguy cơ của một cuộc chiến chống xâm lược. Quân Nguyên Mông 'chỉ trích triều đình bằng cách chế giễu, bắt dân ta nộp thuế, vàng bạc.. Rõ ràng, chúng chưa hề học từ bài học thất bại của cuộc xâm lược lần một và đang lên kế hoạch cho cuộc xâm lược thứ hai.
Giặc như vậy còn lực lượng quân sĩ ta thì sao? Vị tướng lỗi lạc thêm một lần đau lòng khi nhìn thấy binh sĩ dưới quyền lơ là trước nguy cơ mất nước. Họ 'chơi chém hoặc mê chơi', không chú ý đến nguy cơ. Ông cảm thấy buồn bã khi thấy một sự thật đau lòng là khi giặc đến những sở thích ấy chỉ gây thêm rắc rối cho chúng ta.
Từ việc nhìn nhận sâu sắc tình hình đất nước, các nhà lãnh đạo anh minh đều xác định rõ nhiệm vụ của quân và dân. Điều quan trọng là họ có những quyết định chính xác, những hành động dũng cảm để đưa đất nước đến bến bờ của sự bình yên và phát triển.
Lí Công Uẩn xác định nhiệm vụ hiện tại là cần dời đô khỏi Hoa Lư. Nhưng dời đô đến đâu? 'Thành Đại La.. là nơi trung tâm trời đất,có thể nhìn ra sông núi, dân cư không gặp khó khăn về ngập lụt, có nền văn hóa phong phú. Xem khắp nước Việt ta chỉ có nơi đây là thánh địa”. Từ việc nhận biết rõ ưu điểm của thành Đại La đối với việc phát triển đất nước, Lí Công Uẩn đã đưa ra quyết định chính xác là thiên đô sẽ được xây dựng trên mảnh đất này.
Trần Quốc Tuấn trên cương vị Tổng chỉ huy cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông đã thể hiện ý chí đánh giặc của toàn dân tộc đồng thời khuyến khích, động viên tinh thần chiến đấu của binh sĩ. Ông khuyên quân sĩ phải biết “giữ động cơ mà giữ thái độ thận trọng”, phải rèn luyện để sẵn sàng chiến đấu. Không chỉ vậy, ông còn soạn thảo “Binh thư yếu lược” làm sách lược cho binh sĩ tập luyện, rèn quân.
Có thể nói, tình yêu quê hương của các nhà lãnh đạo được thể hiện qua hai văn bản “Chiếu dời đô” của Lí Công Uẩn, “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn” rất đa dạng, phong phú nhưng đều chung tâm nguyện là đất nước phát triển bền vững, an bình. Tấm lòng ấy không chỉ được thể hiện qua hai văn bản mà còn được hai nhà lãnh đạo tài ba thể hiện qua những đóng góp thực tế cho sự phát triển vĩ đại của dân tộc.
